کادوی خداوند به برخی انسانها

لطفا سلام برسانید!

سلام هدیه ای است که انسان ها در هنگام ملاقات با یکدیگر به هم عرضه می کنند. هدیه ای که سرشار از شادی و سرور است و آرزوی سلامتی جسم و روح را در پی دارد.

اما نکته قابل ملاحظه این است که این کادوی گرانبها را تنها در هنگام ملاقات رو در رو به یکدیگر اهدا نمی کنند. بلکه می توان همانند دیگر کادوها با ابزارهای دیگر و به گونه هایی متفاوت به دیگران رسانید. پست, فکس و اینترنت می تواند زحمت رساندن نامه, پیامک و یا ایمیل شما را که حاوی سلام گرمتان به یک دوست قدیمی است, به دوش بکشد.

همینطور دل و زبان دوستان را می توان برای ابلاغ سلام به دیگران به خدمت گمارد. خدمتی که در راه صلح و صفا و دوستی است و هزینه ای هم بر دوش کسی نمی گذارد.

کادوی خداوند

جالب اینجا است که خداوند هم به وسیله برخی, سلام خود را به دیگران رسانده است. برای نمونه هنگامی که جبرائیل خدمت پیامبر می رسید, چنین می گفت:

ای محمد! خداوند سلام رسانده و این آیات را برایت فرستاده است.¹

هنگامى كه حضرت خدیجه از دنیا رفت, دخترش فاطمه علیهاالسلام كه كودكى بیش نبود, از گرد پیامبر کنار نمی رفت و چنین می گفت: اى رسول خدا! مادرم كجاست؟

اما پیامبر پاسخى نمى‏داد و در فكر این بود كه چه جوابى به او بدهد. در این حال جبرئیل بر او نازل گردید و گفت: خداوند مى‏فرماید: به فاطمه سلام برسان و به او بگو مادرت با آسیه همسر فرعون و مریم دختر عمران، در خانه اى در بهشت قرار دارد که دیوارهاى آن از طلا و ستونهاى آن از یاقوت سرخ است.²

هدیه ای گرانبها در گستره زمان و مکان

این هدیه به ظاهر کوچک و بی قیمت, گاهی چنان ارزشمند می شود که هزار هدیه گرانبها در برابر آن دیده نمی شوند. همانند هدیه ای که یوسف علیه‌السلام برای پدرش فرستاد.

یوسف هنگامی که عربی را در سرزمین مصر دید و دانست که از کنعان خواهد گذشت, به او گفت: هنگامی که به فلان وادى رسیدى بایست و فریاد كن: اى یعقوب! اى یعقوب! مرد بزرگوار نیكو منظر و تنومند و خوش چهره اى خواهد آمد. به او بگو: من در مصر مردى را ملاقات كردم كه به شما سلام رسانید و گفت: امانت تو نزد خداى تعالى ضایع نشده است.³

شگفتی این هدیه در این است که آن را می توان به آینده هم فرستاد. گفته اند: یکی از مومنان طایفه جن هنگامی که نزد پیامبر آمد به ایشان چنین گفت: پیامبران پیشین که بشارت تو را به من داده اند, همگی سلام تو را رسانده اند.⁴

جابر بن عبدالله انصاری یکی از یاران پیامبر خدا بود که توانست پنجمین جانشین او را ببیند و سلام پیامبر را به او برساند. روزی جابر خدمت امام سجاد علیه السلام رسید و مشغول گفتگو با امام شد. ناگاه حضرت باقر(علیه السلام) که کودکی کم سن و سال بود, وارد شد.

جابر که او را شناخت، لرزه بر اندامش افتاد و گفت: به خدا سوگند كه شمایل پیامبر را دارا است. حضرت باقر (علیه السلام) به او گفت: آنچه را كه رسول خدا به تو سپرده است به من برسان. جابر گفت: اى مولاى من! رسول خدا به من بشارت دادند كه تا زمانی که شما را ملاقات کنم, زنده مى‏مانم و به من فرمود آنگاه كه او را ملاقات كردى سلام مرا بدو برسان، پس اى مولاى من! رسول خدا به شما سلام رسانیدند.

امام باقر(علیه السلام) هم فرمود: تا آسمان و زمین برپاست بر رسول خدا درود و سلام و بر تو اى جابر كه آن سلام را به من رساندى.⁵

همه ما باید به این باور برسیم که سلام دیگران در نزد ما امانتی است که باید آن را به صاحبانش برسانیم. پس همانگونه که حرمت دیگر امانات مردم را نگاه می داریم, باید این هدیه گرانبها را نیز به دست و دل صاحبانش برسانیم.

سلمان فارسی به دو نفر گفت: امانتی برای من نزد شماست. گفتند: هرگز، فقط گروهی از مردم به شما سلام رساندند. فرمود:(همین سلام مردم، امانت است) چه متاعی برتر از همین «سلام» که تحیت اهل بهشت است.⁶

آری, همه ما باید با چشم واقع به این هدیه پرارزش بنگریم و آن را حقیقی و ارزشمند بدانیم. اما بسیاری از مردم چون ارزشی برای آن قایل نیستند, آن را به حساب نمی آورند و به باد فراموشی می سپارند.

پاسخ شایسته به این هدیه ارزشمند

قرآن به ما آموخته که در برابر محبت دیگران پاسخی در خور و شایسته بدهید.⁷ بنابراین اگر دوستی سلامی را به هر نحوی برای ما فرستاد و شادی را کم یا زیاد به دل ما ارسال کرد, شایسته است که پاسخی درخور و محبت آمیز دریافت نماید.

یکی از یاران امام صادق(علیه السلام) خدمت آن حضرت رسید و گفت: عبدالله بن ابى یعفور خدمت شما سلام رساند. حضرت فرمود:

بر تو و بر او درود و سلام باد. هنگامى كه عبدالله را دیدى از طرف من سلام به او برسان و به او بگو كه جعفر بن محمد گفت: اى عبدالله! در جایگاهی که علی(علیه‌السلام) نزد رسول خدا داشت, بنگر و ملازمش باش. او چنین جایگاهی را به سبب راستگویی و ادای امانت به دست آورده است.⁸

ابلاغ سلام به ارواح طیبه

ارواح انسانها پس از مرگ نیز می توانند هدایای معنوی را دریافت کنند و به آن واکنش نشان دهند. چرا که مرگ نابودی نیست, بلکه تنها انتقال روح از دنیا به برزخ است.

سلام, هدیه ای است معنوی که بر جان می نشیند و دل را سرشار از شادی و سرور می کند. بنابراین این هدیه قابلیت آن را دارد که در میان ارواح انسانها رفت و آمد کند و تبادل گردد. فرقی هم نمی کند که آنها در این دنیا باشند یا در سرای برزخ.

اصبغ بن نباته می گوید: با امیرمومنان علی (علیه‌السلام) از قبرستانی عبور می کردیم که حضرت به مردگان سلام داد و چنین گفت: السَّلَامُ عَلَى أَهْلِ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّه‏. ⁹

پس بیایید هر از چندی ارواح همه مومنان مخصوصا خویشاوندان و دوستانمان که چشم امید به سوی ما دارند, سلامی بدهیم و به همراهش فاتحه ای ضمیمه کنیم.

اما از این مهمتر کسانی هستند که وظیفه داریم هر روز به آنان ابراز ارادت کنیم و به روح بلند و بی همتایشان درود بفرستیم. امام صادق (علیه‌السلام) می فرماید:

فرشته‏اى از فرشتگان از خدا خواست كه قدرت شنیدن سخنان بندگان را به او بدهد. خداوند متعال هم این كار را كرد. هر گاه یكى از مؤمنان بگوید: خدایا! بر پیامبر و اهل بیتش درود و صلوات بفرست، این فرشته، سلام او را به پیامبر می رساند و پیامبر اكرم (صلی الله علیه و آله) هم پاسخ می دهد: بر او سلام و درود باد.

اما به گمانم زیباترین درودها و ارزشمندترین سلام ها را باید نثار عزیزترین انسانها کرد. همو که عزیز فاطمه هست و گل سرسبد خاندان پیامبر یعنی آخرین حجت خدا بر روی زمین مهدی زهرا. در دعای ندبه می خوانیم:

فَبَلِّغْهُ مِنَّا تَحِیَّةً وَ سَلَاماً وَ زِدْنَا بِذَلِكَ یَا رَبِّ إِكْرَاما. ¹⁰

خداوندا ! سلام و تحیت ما را به او برسان و با این درود بر بزرگی و کرامت ما بیافزا .

سیدمصطفی بهشتی – کارشناس گروه دین و اندیشه تبیان

پی نوشت ها:

1- نهج الخطابة, ‏ج 2, ص 76.

2- الخرائج و الجرائح، ج‏2، ص 53.

3- كمال الدین، ج1، ص141.

4- بحارالأنوار, ج‏60، ص 84.

5- كمال الدین، ج1، ص254.

6- امالی طوسی، ج1، ص357.

7- سوره نساء, آیه 86.

8- الكافی، ج‏2، ص 104.

9- بحارالأنوار, ج 90, ص 203.

10- اقبال ‏الأعمال, ص 298.