یک گلو داریم و هزار درد!
گاهی وقت ها فردی تا صبح سرد زمستان از خانه بیرون می آید، گلویش ناراحت می‌شود و درد می‌گیرد.
گاهی کودکی گلویش درد می‌گیرد و چند وقت بعد معلوم می‌شود دریچه‌های قلبش مشکل پیدا کرده‌اند.
گاهی یک نفر گلویش درد می‌گیرد و نمی‌تواند غذایش را درست ببلعد که بعدا معلوم می‌شود یک غده راه گلویش را بسته است.
گاهی یک فردی ، هر چند وقت یک بار گلویش به خارش و سرفه‌های خشک می‌افتد.
گاهی یک نفر بعد از خواب گلویش می‌سوزد و ... .
خلاصه یک گلو داریم و هزار جور ناراحتی و مشکل.
آیا می‌شود همه این گلودردها را با شربت سینه و خلط آور درمان کرد؟ آیا همه این ها با غرغره کردن آب نمک خوب می‌شوند؟ یا همه‌شان تزریق پنی‌سیلین می‌خواهند؟
بگذارید یک بار، خیلی سریع با دردهای گلویمان آشنا شویم.
عفونت‌های گلوگیر
ویروس‌های مختلف با هوایی که نفس می‌کشیم، از مسیر گلوی ما می گذرند و گاهی در حفره‌های آن، اقامت کنند. عطسه، آب‌ریزش بینی و دردهای عضلانی، از علایم مهم شایع ترین این ویروس‌ها، یعنی ویروس‌های عامل سرماخوردگی است. تا بدن بخواهد به خودش بجنبد و علیه این مهمانان ناخوانده پادتن بسازد، یک هفته‌ای طول می کشد.
البته یک ویروس هم هست که راه‌های بیشتر و عجیب‌تری برای بیمار کردن گلویمان بلد است؛ راه‌هایی مثل نفوذ در لوزه‌ها و غده‌های لنفاوی اطراف حلق و گلو و ساختن یک غشا یا پرده روی آن. این ویروس، "مونو نوکلئوز" نام دارد و آنقدر می‌تواند در حلق سد معبر کند که نفس کشیدن برای بیمار مبتلا سخت شود و فقط مایعات را، آن هم جرعه جرعه، بنوشد.
طول دوره رفع زحمت این ویروس به 6 هفته هم می رسد و در این مدت ممکن است سری به کبد و مغز استخوان هم بزند و باعث زردی و کم‌خونی گردد.
غیر از ویروس‌ها، باکتری‌ها هم سهم خودشان را در آزار و اذیت گلوی ما به عهده دارند؛ باکتری‌هایی که جز با آنتی‌بیوتیک، خلاصی از دستشان امکان ندارد. سر دسته این باکتری‌ها، نوعی استرپتوکوک است.
پادتن‌هایی که بدن ما در مقابله با این باکتری می‌سازد، بعضی سلول‌های بدن خود ما را هم اشتباها هدف قرار می‌دهد و باعث تخریب آنها می‌شود: مثل سلول‌های قلبی، عصبی و کلیوی، که آن وقت عوارض عجیب و غریب آن گریبان گیر بیمار می گردد.
از دل برآید و بر گلو نشیند
کار معده، یعنی هضم غذا، با اسید راه می‌افتد. بافت خود معده لایه‌هایی دارد که در برابر این اسید مقاوم هستند، اما مری و حلق چنین لایه‌هایی ندارند و به این اسید سوزاننده و مخرب، حساسند. لذا وقتی دریچه بین مری و معده درست کار نکند، این اسید موقع دراز کشیدن از مری بالا می آید و به گلو می رسد، آن وقت حس ترشی و سوزش گلو لذت خواب را بر شما حرام خواهد کرد.
چاره‌اش این است که سیگار و مواد محرک مثل ادویه و نوشابه گازدار را کنار بگذارید، بلافاصله بعد از غذا خوردن دراز نکشید و با مشورت پزشک از داروهای ضد اسید استفاده کنید.
هوا بس ناجوانمردانه سرد است
اول صبح روزهای زمستانی ، موقع سر کار رفتن، سوز خشک سرما گلویتان را می آزارد. سر کار هم بخاری گازی، هوای گرم اما خشکی تحویلتان می‌دهد. لذا گلویتان خشک می‌شود، می‌خارد و سرفه‌های خشک و پرصدایی تولید می‌کند که سوزش و خارش گلو را بدتر و بدتر می‌کند.
چاره‌اش خیلی ساده است: افزایش رطوبت محیط.
کسانی هم که راه بینی‌شان، با پولیپ بینی یا انحراف تیغه میانی بینی بسته شده و نمی‌توانند به خوبی نفس بکشند و مجبورند به جای بینی، از راه دهان تنفس کنند، بیشتر دچار ناراحتی گلو در هوای سرد و خشک می‌شوند. برای این ها هم راه حل مشخصی وجود دارد و آن رفع مشکل بینی است.
آلودگی هوا ، سیگار، مواد شیمیایی و صنعتی هم می‌توانند همین وضع را به وجود آورند.
چنین گلودردهایی نیازی به شربت‌های سینه معمولی ندارند و با آنها درمان نمی‌شوند.
گره‌های گلو
غده‌ها یا تومورها، هر جای بدن از جمله گلو، زبان و حنجره ممکن است به وجود آیند. اغلب میزبانان چنین تومورهایی، سیگاری‌ها هستند. گلودردهایی که با مشکل بلع و دردهایی که به گوش تیر می‌کشند، همراه هستند، ممکن است نشانه‌ای از این تومورهای مزاحم باشند.
تومورها آرام آرام و مرموزانه رشد می‌کنند و همین رشد تدریجی آنها باعث می شود دیرتر از موقع به فکر درمان شان بیفتیم. صدای خش دار، غده لنفاوی بزرگ شده، کاهش وزن بی دلیل یا خلط خون‌دار گاهی از علائم چنین تومورهایی هستند.
حساسیت دارید؟
برخی افراد به بعضی مواد خاص حساسیت (آلرژی) دارند؛ از گرده ی گیاهان گرفته تا کرک و پر و پشم و موی جانوران مختلف و همین‌طور حشرات یا حتی گرد و غبار هوا.
در این افراد خارش و درد گلو بعد از مواجهه با عامل حساسیت‌زا (آلرژن) دیده می شود که با عطسه، آب‌ریزش بینی و قرمزی و سوزش چشم همراه می‌شود.
بعضی داروهای بدون نسخه می‌توانند این علائم را کمی تخفیف دهند، اما فعلا بهترین و مؤثرترین چاره این مشکل، پرهیز از مواجهه با آن عامل حساسیت‌زا است.
کی وقت دکتر بگیریم؟
یک گلو درد بی‌امان، یا گلودردی که بیشتر از 5 تا 7 روز طول بکشد، نشان می‌دهد که مشکلی غیر از سرماخوردگی و آنفلوآنزا دارید؛ به خصوص اگر با یک عامل خارجی حساسیت‌زا مرتبط نباشد. در این حالت مراجعه به پزشک ضروری است.
البته ممکن است خیلی زودتر از این ها به پزشک مراجعه کرده باشید، اما به هر حال با مشاهده ی علائم زیر، حتما برای بررسی و معاینات بیشتر نزد پزشک بروید:
- گلودرد شدید یا طولانی
- سختی نفس کشیدن
- اشکال در بلع یا باز کردن دهان
- دانه‌های پوستی
- تب بالای 39 درجه
- خلط خونی یا چرکی
- گلودردهای پی در پی
- غده‌های لنفاوی متورم در گردن و فک
- خشن شدن صدا که بیش از دو هفته طول بکشد.
درمان در خانه
مسلما خودتان نمی‌توانید به طور خودسرانه آنتی‌بیوتیک بخورید، پس اگر شک کردید که دچار گلودرد چرکی (باکتریایی) شده اید، حتما نزد پزشک بروید تا او برایتان آنتی‌بیوتیک تجویز کند؛ آنتی بیوتیک هایی مثل آموکسی سیلین، اریترومایسین، پنی‌سیلین. مهم این است که شما با دیدن اولین نشانه‌های بهبود گلودرد، دوره درمان با آنتی بیوتیک را رها نکنید، چون ممکن است عفونت به طور کامل از بین نرفته باشد.
راه‌های زیر برای درمان خانگی بیشتر گلودردها مفید هستند:
1- مایعات بیشتری مصرف کنید که هم در رفع عفونت‌ها مؤثر است و هم خشکی گلو و آلرژی را بهتر می‌کند.
2 - چای ولرم را با عسل مخلوط کنید و بنوشید. این نوشیدنی گلوی تحریک شده و حساس را آرام می‌کند.
3 - در اتاقتان یک دستگاه بخور ، یا مرطوب کننده بگذارید.
4 - آب نمک غرغره کنید. این کار در بهبود گلودردهای عفونی، به خصوص نوع ویروسی، بسیار کمک می کند. نصف قاشق چایخوری نمک را در یک لیوان آب حل کنید و در دهان و حلقتان غرغره کنید.
5 - داروی مسکن (ضد درد) بخورید، مسکن‌های بدون نیاز به نسخه، مثل استامینوفن ساده، در برطرف کردن درد گلودردهای عفونی مؤثرند.
دکتر فرنوش صفوی فر - همشهری
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن بهداشت و سلامت سایت، اینجا را کلیک کنید.
* مطالب مرتبط :
10 فرمان برای مبتلایان به گلودرد
بخش تغذیه و سلامت تبیان
