انتقاد اصحاب رسانه از جشنواره مطبوعات
بخش ارتباطات- بطور یقین اگر ما رسانه و مطبوعات را فضای مردمسالاری و دموكراسی یك ركن تلقی كنیم و آن را از شاخص‌های جامعه توسعه یافته بدانیم هر لطمه‌یی كه به فضای رسانه‌یی كشور خورده شود سبب عقب‌ماندگی می‌شود و سال‌ها زمان لازم است تا تبعات آن جبران شود. اینكه ما داریم زمان را برای جبران از دست می‌دهیم واقعیت است.
روز گذشته مهدی فضائلی، عضو هیات منصفه مطبوعات از كاهش شركت روزنامه‌نگاران با سابقه در جشنواره مطبوعات در سال‌های گذشته خبر داده و گفته بود: «حضور بیشتر روزنامه‌نگاران با سابقه در جشنواره مطبوعات نیاز به برنامه‌ریزی دارد.»
بیژن مقدم، مدیرمسوول روزنامه جام جم و یكی از اعضای هیات داوران هفدهمین جشنواره مطبوعات حضور پررنگ‌تر روزنامه‌نگاران قدیمی را نیازمند نوآوری در جشنواره می‌داند. او معتقد است که سال‌هاست دستی به سر و گوش شیوه برگزاری جشنواره مطبوعات كشیده نشده است. با او به گفت‌وگو نشسته‌ایم.
عده‌یی معتقدند كه استقبال از جشنواره مطبوعات هرساله كاهش می‌یابد، نظر شما چیست؟
به نظر من اتفاق جدیدی رخ نداده است و همیشه شرایطی مشابه از نظر تعداد شركت‌كنندگان و میزان مشاركت وجود داشته است. افزایش میزان شركت‌كنندگان امسال نسبت به گذشته مشهود است. اما اینجا پرسشی مطرح می‌شود كه آیا آثار ارسالی به جشنواره مساوی با بضاعت مطبوعات است یا خیر؟ پاسخ من خیر است. آثار زیادی طی سال گذشته در مطبوعات كشور منتشر شده است كه به هر دلیلی به جشنواره نرسیده‌اند. عده‌یی آثار خود را ارسال نكرده‌اند و علت را گرفتاری ذكر می‌كنند. افرادی هم می‌گویند كه زمان ارسال آثار را از دست داده‌اند و عده‌یی هم می‌گویند كه این جشنواره برای ما موضوعیتی ندارد و جشنواره را قبول ندارند.
میزان شركت‌كنندگان امسال نسبت به گذشته مشهود است. اما اینجا پرسشی مطرح می‌شود كه آیا آثار ارسالی به جشنواره مساوی با بضاعت مطبوعات است یا خیر؟ پاسخ من خیر است
چه راهكاری وجود دارد تا جشنواره مطبوعات جایگاه اصلی خود را در بین اهل مطبوعات بیابد؟
امسال در كمیته داوری به این نكته رسیدیم كه در مجموع این حجم آثار بسیاری كه مطالعه شد، خیلی از كارهای مطلوبی كه در یك سال گذشته در مطبوعات خوانده بودیم در بین آثار رسیده نبود.
پیشنهادی مطرح شد كه دبیرخانه دایمی جشنواره بهتر است در طول سال مجموعه آثار منتشر شده را بررسی كند و آثار مطلوب را بدون آنكه صاحب اثر موظف به ارسال آن باشد، در جشنواره شركت دهد.
منظور من راهكاری بود تا اهالی مطبوعات خود رغبت بیشتری برای شركت در جشنواره داشته باشند.
اگر مدیران مطبوعات با فراخوان این جشنواره جدی‌تر برخورد كرده و آن را بررسی كنند و مسوولیت جمع‌آوری، پیگیری و ارسال آثار را نیز برعهده افرادی بگذارند بطور حتم استقبال بیشتری از جشنواره خواهد شد. طبیعتا هر اقدامی كه در آن نوآوری و تغییر نباشد و ساز و كاری برای تغییر شكل و شمایل آن تعریف نشود تكراری خواهد شد. جشنواره مطبوعات هم از آن جشنواره‌هایی است كه با اقداماتی می‌توان آن را از حالت تكرار خارج كرد. برگزاری همایش‌های جانبی پیش از برگزاری جشنواره و جلساتی كه از همه دست اندركاران مطبوعات در آن دعوت شود می‌تواند موثر باشد. همه باید جمع شوند و هر كسی هر نقدی دارد ابراز كند تا هم نوآوری داشته باشیم و هم دركنار هم جشنواره را برگزار كنیم.
دوشنبه نخستین روز از نمایشگاه بین‌المللی مطبوعات است و هفدهمین دوره این نمایشگاه در مصلای امام خمینی (ره) برگزار می‌شود.
پیش از این محمدعلی رامین معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در نشست خبری مربوط به این نمایشگاه گفته بود: «بدون شك نمایشگاه امسال پربارترین نمایشگاه مطبوعات بود.» با این همه برخی از كارشناسان رسانه‌یی از كاهش حضور روزنامه‌نگاران باسابقه در نمایشگاه و جشنواره امسال خبر می‌دهند.
مهدی رحمانیان، مدیر مسوول روزنامه شرق اما معتقد است با برگزاری نشست‌هایی در حاشیه این جشنواره می‌توان همه روزنامه‌ها از همه گرایش‌ها را یكجا جمع كرد. او می‌گوید: «جاذبه‌ها اگر بیشتر شود آنهایی كه قهر كرده‌اند، آشتی می‌كنند.»
به نظر شما چرا عده‌یی معتقدند كه مشاركت در جشنواره مطبوعات از سوی قدیمی‌تر‌ها كاهش یافته است؟
معتقدم كه برگزاری جشنواره مطبوعات امر مطلوبی است اما باید جاذبه‌های برگزاری نمایشگاه را بیشتر كرد تا آنهایی كه به نوعی قهر كرده‌اند با جشنواره آشتی كرده و رغبت حضور پیدا كنند.
شما چه راهكاری را پیشنهاد می‌كنید؟
نشست‌ها و میزگردهای جشنواره اتفاق خوبی بود كه در حاشیه جشنواره برگزار می‌شد اما گویا در دوران جدید دوستان در معاونت مطبوعاتی صلاح را بر كاهش آن دیده‌اند، اما به اعتقاد من برگزاری این نشست‌ها ضرورت دارد. زیرا می‌تواند به جذب مخاطب كمك كند و افراد بیشتری آثار خود را ارسال كنند. بنابراین انتظار می‌رود در این زمینه نیز اقداماتی صورت گیرد تا در حاشیه جشنواره افراد بیشتری فعال شوند.
پیش از این محمدعلی رامین معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد در نشست خبری مربوط به این نمایشگاه گفته بود: «بدون شك نمایشگاه امسال پربارترین نمایشگاه مطبوعات بود.» با این همه برخی از كارشناسان رسانه‌یی از كاهش حضور روزنامه‌نگاران باسابقه در نمایشگاه و جشنواره امسال خبر می‌دهند
آمارها نشان می‌دهد كه تعداد شركت‌كنندگان امسال بیشتر از سال‌های گذشته بوده است. این موضوع را چگونه ارزیابی می‌كنید؟
اگرچه بحث كمیت در این زمینه قابل توجه است اما كیفیت اولی‌تر است. افزایش كمیت نكته مثبتی است كه استقبال را از جشنواره نشان می‌دهد اما خوب است كه این افزایش كمیت با افزایش كیفیت همراه باشد.
برای ارتقای كیفیت چه باید كرد؟
اگر در جشنواره رسانه‌های مختلف كشور از گرایش‌های گوناگون جمع شوند در حقیقت محفلی مهیا می‌شود برای تبادل تجارب و افكار و همچنین رشد. زیرا هر جا رقبا با هم جمع شوند در رقابت از یكدیگر می‌آموزند و تجارب خود را به یكدیگر انتقال می‌دهند.
مدیر مسوول سایت تابناك، برگزاری نمایشگاه و جشنواره مطبوعات امسال را به رویه كنونی مطلوب ارزیابی نمی‌كند. او نسبت به برگزاری نمایشگاه و جشنواره كه امسال هفدهمین دوره برگزاری آن است، انتقاد دارد. امیرعلی امیری می‌گوید: «بر مطبوعات، فضای سیاسی سایه انداخته است و این مطلوب اصحاب رسانه نیست.»
برخی كارشناسان معتقدند مطبوعاتی‌های باسابقه حضور كمرنگی در جشنواره امسال دارند. جشنواره و نمایشگاه مطبوعات امسال را چگونه ارزیابی می‌كنید؟
طبیعتا حضور در نمایشگاه و عرصه‌های معرفی یك جریده یك سایت و در مجموع یك رسانه چه الكترونیكی باشد و چه مكتوب باید فضایی داشته باشد كه مقصود یك رسانه را تامین كند. به‌زعم برخی از اصحاب رسانه، رسانه باید بتواند ویژگی‌های خود را به بازدیدكنندگان عرضه كند. آن چه كه انگیزه‌ها را كم می‌كند برنامه‌ریزی‌های نامناسب یا ساماندهی ضعیف در نمایشگاه است.
از سوی دیگر علت كاهش استقبال، عدم وجود دیدگاه مناسب است. هم‌اكنون فضایی در معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد حاكم است كه نمی‌توان از آن به فضای مطلوب تعبیر كرد. به نحوه برخورد شخص معاون مطبوعاتی انتقاداتی وارد است زیرا برگرفته از نگاه سیاسی غلیظی است كه این روزها فضا را بر رسانه‌ها تنگ كرده است.
یعنی شما علت را تنها در تفاوت دیدگاه‌هامی‌دانید؟
یكی از علت‌ها همین است كه عده‌یی در نمایشگاه و جشنواره شركت نكرده‌اند. عده‌یی از سال‌های گذشته به ساماندهی و فضاهای اختصاص یافته در نمایشگاه ایراد وارد می‌كردند.
آنچه به عقیده شما هم‌اكنون بر مطبوعات حاكم است چه تبعاتی می‌تواند داشته باشد؟
بطور یقین اگر ما رسانه و مطبوعات را فضای مردمسالاری و دموكراسی یك ركن تلقی كنیم و آن را از شاخص‌های جامعه توسعه یافته بدانیم هر لطمه‌یی كه به فضای رسانه‌یی كشور خورده شود سبب عقب‌ماندگی می‌شود و سال‌ها زمان لازم است تا تبعات آن جبران شود. اینكه ما داریم زمان را برای جبران از دست می‌دهیم واقعیت است.
منبع: تابناک
تنظیم برای تبیان: عطاالله باباپور
