پناهی برای سینمای ایران

مزایا و معایب اکران فیلم خارجی چیست؟

 یکی از جدی ترین تهدید های سینمای ایران در سال های اولیه انقلاب اکران فیلم خارجی بود؛ مسئله ای که این روزها به عنوان راهکاری برای نجات سینمای ایران مطرح است.

به گزارش خبرآنلاین، محمدعلی نجفی به عنوان نخستین مدیر سینمایی بعد از انقلاب اسلامی در سال 1358 و نیمه 1359 تلاش بسیاری کرد تا دست حاکمیت فیلم های خارجی را از سینمای ایران کوتاه کند. این اقدام تا حدی جدی بود که برای روشن ماندن چراغ سینماهای بدون فیلم سراغ اکران فیلم های قدیمی تر رفتند.

بعد از رفتن نجفی از معاونت سینمایی مهدی مسعودشاهی رئیس اداره کل نظارت و ارزشیابی در سال های اولیه دهه 60 تلاش پیگیری انجام داد تا سلطه سینمادارانی که خود مسئول وارد کردن فیلم های خارجی بودند از بین برود و در این میان سهمیه‌بندی صورت گرفت تا تناسبی میان اکران فیلم های خارجی و ایرانی به وجود آید.

همه تلاش ها در آن سال ها بر این اساس بود تا سینمای ایران در ایران و بعد از آن در سطح بین المللی شکوفا شود. بنیاد سینمایی فارابی راه اندازی شد تا کیفیت تولیدات ایرانی بالاتر رود و در عین حال وارد کردن فیلم های خارجی نیز به بخش بین الملل فارابی واگذار شود تا دستان فیلم های خارجی گردن سینمای ایران را در روزهایی که می خواست شکل جدید خود را بشناسد نفشارد.

همه این تلاش ها برای ایجاد و حفظ سینمایی بود که نیاز به محافظت داشت، اما امروز وضعیت سینمای ایران به گونه ای است که برای جذب تماشاگر به فیلم های خارجی پناه می برد. رکود جدی سینماها، کاهش نگران کننده تعداد تماشاگران و بازماندن فیلم ها از رسیدن به فروش میلیاردی این تصور را به وجود آورده که به مرور سینما به حاشیه رانده شود و آنقدر در گوشه قرار گیرد که همین گروه محدود سینمارو نیز رفتن به سالن را فراموش کنند.

برنامه ریزان و کارشناسان سینما در این میان پیشنهاد اکران  های خارجی را مطرح کرده اند؛ فیلم هایی که در چند سال اخیر به صورت تک سئانس به نمایش درمی آمدند و همین موجب پایین آمدن فروش آن ها شده بود.

موضع گیری منفی برخی از دست اندرکاران سینما که همواره نگران نبود فضا برای نمایش آثارشان بودند در مورد این پیشنهاد امری عادی است، اما اکنون بحث از یک بحران در میان است؛ بحرانی که راهکار آن کشاندن تماشاگر به سالن سینماست.

لزوم اکران سالم فیلم خارجی

احمد طالبی نژاد منتقد فیلم و کارگردان معتقد است برای نتیجه گیری از جریان اکران فیلم های خارجی لازم است این آثار با کمترین تغییرات تمام سئانس اکران شوند.

او در گفت و گو با خبرآنلاین درباره وضعیت اکران فیلم های خارجی گفت: «بحث اکران فیلم های خارجی یک موضوع خیلی قدیمی است و همواره این مسئله مطرح شده که اکران فیلم های خارجی به سود سینمای ملی هست یا نه. در این سال ها علیرضا داودنژاد از قبل از انقلاب همواره با داد و فریاد گفته اکران فیلم خارجی موجب نابودی سینمای ملی است، اما به اعتقاد من این نظر غلط است.»

او ادامه داد: «اگر به سینما به عنوان یک صنعت نگاه کنیم سالن سینما باید اقتصاد رو به راهی داشته باشد و در هیچ کجای دنیا چنین نیست که فقط تولیدات سینمای آن کشور روی پرده برود و همواره فیلم های خارجی نیز در میان تولیدات داخلی به نمایش درآمده است. در این میان تلویزیون که ادعای آموزشگاه و دانشگاه بودن داشته خود سراغ فیلم ها و سریال های خارجی رفته است.»

طالبی نژاد در مورد انتخاب فیلم های خارجی برای اکران گفت: «این مسئله اهمیت زیادی دارد که چه نوع فیلم خارجی و به چه شکل اکران شود. اینکه فیلم ها مثله شوند یعنی به صورت تک سئانس و در بعضی سینماها به نمایش درآیند وضعیت بسیار نامناسبی برای نمایش آثار است.»

او ادامه داد: «اگر قرار است با اکران فیلم های خارجی به سالن?های سینما رونق ببخشیم بهتر است فیلم ها در یک گروه سینمایی در تهران و شهرستان به نمایش درآیند و از سوی دیگر جرح و تعدیل زیادی در آن ها صورت نگیرد. اکران کردن یک فیلم 120 دقیقه به مدت 80 دقیقه به دلیل حذفیاتی که روی آن صورت گرفته موجب از بین رفتن اعتماد مخاطب به سینما می شود و قطعاً تماشاگر ترجیح می نسخه کاملتری که در بازار وجود دارد و دسترسی به آن ساده است تهیه کند و فیلم را ببیند.»

این منتقد فیلم با مثبت ارزیابی کردن نفس اکران فیلم خارجی گفت: «واقعیت این است که اکران فیلم خارجی تنها راه رونق بخشیدن به سینما و رفع مشکل کمبود تماشاگر نیست. یکی از مشکلات مخاطبان در شهر تهران دسترسی دشوار به سالن سینماست، مخاطب در شرایطی با این مشکل مواجه است که نسخه ویدئویی فیلم ها با فاصله بسیار کوتاهی از اکران به شبکه نمایش خانگی می آید و خانواده ها می توانند با تهیه یک سی‌دی فیلم همگی در خانه و با هزینه بسیار پایینی فیلم مورد نظر خود را تماشا کنند. حداقل برای برطرف کردن این مسئله باید فاصله بین اکران و عرضه فیلم?ها به شبکه نمایش خانگی شش ماه باشد.»

طالبی نژاد با اشاره به احداث پردیس های سینمایی گفت: «پردیس های سینمایی تاحدودی مشکل کمبود سالن را برطرف کرده اند اما از سوی دیگر قیمت بلیت های سینما که تناسب چندانی با درآمد خانواده ها ندارد یکی از موانع حضور آنان در سالن سینما می شود.»

او اظهار داشت: «در این میان اکران فیلم های خارجی می تواند راهی برای جذب مخاطب باشد اما جهت رسیدن به هدف باید این مسائل رعایت شود که اولاً فیلم ها به صورت تک سئانس به نمایش درنیایند و دوما فیلم هایی برای اکران انتخاب شوند که برای اکران نیاز زیادی به اعمال تغییرات روی آن ها نباشد.»

ایده خوب خارجی ها و کمبود فضای نمایش

سیدجمال ساداتیان  کننده سینما اکران فیلم خارجی را ایده ای خوب می داند که به دلیل کمبود سالن سینما در ایران با مشکلاتی روبرو می شود.

این تهیه کننده در گفت  گو با خبرآنلاین در مورد اکران فیلم های خارجی اظهار داشت: «اینکه فیلم خارجی در سینماهای ایران روی پرده برود کار درستی است، کیفیت بالای فیلم های خارجی به لحاظ تکنیکی می تواند حتی جنبه آموزشی نیز داشته باشد.»

او ادامه داد: «به دلیل وجود ویژگی های تکنیکی و نکاتی از این دست مخاطبان نیز قطعاً علاقه زیادی به تماشای این آثار در سالن سینما دارند، اما واقعیت این است که محدودیت فضای نمایشی موجود در کشور اجازه نمی دهد تا بتوان از اکران فیلم خارجی به درستی بهره برد و آن را در کنار آثار ایرانی روی پر ده نمایش اکران کرد.»

ساداتیان گفت: «مخاطب دسترسی راحتی به فیلم های خارجی دارد. این دسترسی موجب نزدیک شدن ذهنیت مخاطب به فیلم های خارجی دارد و سینمای ایران هم می تواند سود خود را از این عرصه ببرد، اما در این میان نگرانی از وضعیت نمایش فیلم های ایرانی به وجود می آید.»

تهیه کننده «به رنگ ارغوان» گفت: «به هرحال در مورد اکران فیلم خارجی نباید این مسئله را نادیده گرفت که نمایش این گروه از آثار می تواند ظرفیت های اکران آثار ایرانی را به خود اختصاص دهد و فرصت موجود را از سینمای ایران بگیرد.»

او اظهار داشت: «اگر برنامه  ریزی  درستی صورت بگیرد می توانیم این دو نوع آثار را در کنار هم روی پرده سینماها داشته باشیم، اما نگرانی از کم شدن فرصت اکران فیلم های ایرانی همچنان ادامه خواهد داشت.»

عنوان فیلم اکران شده : چشم

سال اکران :  1389

میزان فروش (میلیون تومان) : 16

عنوان فیلم اکران شده : یتیم‌خانه

سال اکران :  1389

میزان فروش (میلیون تومان) : 32

عنوان فیلم اکران شده : کینه2

سال اکران :  1388

میزان فروش (میلیون تومان) : 27

عنوان فیلم اکران شده : دره اله

سال اکران :  1388

میزان فروش (میلیون تومان) : 5/2

عنوان فیلم اکران شده :  گوآنتانامو

سال اکران :  1388

میزان فروش (میلیون تومان) : 4/0

تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی