آیا هنوز به قرآن نیازی هست؟!
آیا ما انسانها راهنما نمی خواهیم ؟ نیاز به مربی نداریم ؟ نیاز به تذکر و تعقل نداریم ؟ آیا در زندگی نیاز به دارو داریم یا خیر ؟ نیاز به آرامش نداریم ؟ آیا به کسی که به ما برای ادامه ی زندگی امید بدهد ، نیاز داریم یا خیر؟!
با کمی توجه و بررسی به این نکته می رسیم که ما در زندگی نیاز به راهنما ، مربی ، تذکر و تعقّل ، دارو ، امید دهنده و آرامش داریم ، وبهترین آنها را می توان در قرآن پیدا کرد .
قرآن ، راهنمای بشر در زندگی
انسان نیاز به راهنما دارد ، چون خیلی وقتها مسائل را نمی فهمد .خیلی از وقت ها می بینیم که قوانین ، تبصره ها عوض می شوند ، حتی گاهی سلیقه ها نیز عوض می شوند . این ها همه گواه بر این است که ما به خودی خود ناتوانیم ، عقلمان نمی رسد ، نه اینکه عقل به درد نمی خورد ؛ نه ! عقلمان کوچک است . مثل ترازوی طلا فروشها ! ترازو است ، اما نمیشود با آن هندوانه كشید . ترازو مهم است . عقل ترازوی وجودی ما است ، اما به خودی خودش کوچک است . به درد همه چیز به طور کلی نمی خورد . اگر عقلمان کامل ، و به درد همه چیز می خورد ، هیچ وقت در زندگی پشیمان نمی شدیم . پس عقل برای همه چیز كافی نیست و نیاز به راهنمای دیگری نیز داریم . بهترین راهنمای انسان ، کسی است که او را خلق کرده وبه همه ی زوایای وجودی او نیز آگاه است ، واو کسی نیست جز خداوند وقرآن کتابی است از جانب آن خالق بزرگ وعالم ، وکتاب راهنمای ارزشمندی برای انسان می باشد .
« وَ أَنَّ الْقُرْآنَ إِمَامٌ مِنَ اللَّه ؛ امام فرمود: قرآن امام شما است. رهبر شما است. »1
« وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسى إِماماً وَ رَحْمَةً ؛ قبل از قرآن كتاب موسی، تورات امام بود.»2
قرآن میفرماید كه : اگر مربی میخواهید باید سراغ قرآن بروید . آیهاش این است ؛ «كُونُوا رَبَّانِیِّین» ربانی باشید . چطوری ؟ توسط قرآن ؛ " بِما كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتابَ وَ بِما كُنْتُمْ تَدْرُسُون " 3
یعنی سراغ كتاب آسمانی بروید ، « دائماً درس بگیرید ، آموزش ببینید»
اگرخواستید زغال شعله ور شود ، دائماً باید بادش بزین . یك فوتش كنی سرخ شود ،اگر باد زدن را كنار بگذاری ، خاموش میشود.
پیوسته باید خون وارد قلب شود و بیرون بیاید وگرنه مردهایم .
بعضی از کارها باید دائمی باشد تا به درد خور وتأثیر گذار باشند .
قرآن ، نور آشكار و روشنی بخش
انسان در تاریکی ها نیاز به نور دارد . قرآن نور است ؛ « وَ أَنْزَلْنا إِلَیْكُمْ نُوراً مُبیناً »4 ، «نُوراً مُبیناً» نور آشكار.آن وقت بعضی ها می گویند ما قرآن را نمی فهمیم ، سخت است . در جواب می گوییم : بله ، در قرآن آیات سنگین ، متشابه وجود دارد اما دلیل نمی شود که قرآن را ببوسیم و فقط در مجالس عروسی برای فیلم برداری یا عزا از آن استفاده کنیم .در هر شهری ممكن است راننده تاكسیاش هم چهار تا خیابان و كوچه را بلد نباشد ، نمیتواند بگوید : من با این شهر كاری ندارم ، به او می گوییم : تو راننده هستی . باید دائماً در این شهر رفت و آمد کنی .
هیچكس علم بینهایت كه ندارد .
جامعه نیاز به قانون و عدالت دارد
قرآن میگوید: اصلاً « » ما قرآن را برای حاکم کردن عدل و قسط بر پا کردیم . « أَنْزَلْنا القرآنَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ »5
قرآن ، امید بخش انسان در زندگی
اگر امید میخواهیم قرآن به ما امید میدهد . بسیاری از قصههایی كه میخوانیم آخرش به پوچی و خودكشی و غرور و یأس و بن بست میكشد. خیلی از رمانهایی كه آدم میخواند ، نتیجه اش خود کشی و گریه و عذاب روحی است . خیلی از کتاب ها و فیلم ها حتی ممکن است زندگی انسان را به هم بزند . اگر امید میخواهیم ، اگر منطق میخواهیم ، راهش سراغ قرآن رفتن است . قرآن میگوید: « قَدْ جاءَكُمْ بُرْهان » 6
قرآن كتاب علمی است ، برهان دارد ، استدلال دارد .
تذكر میخواهیم ؛ « لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُون »7 ، تعقل میخواهیم ؛ « لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ »8، اگر كتابی میخواهیم كه بیعیب باشد ؛
« لا یَأْتیهِ الْباطِل »9، اگر دارو میخواهیم ؛ « وَ نُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ ما هُوَ شِفاءٌ ... » 10، اگر به آرامش نیاز داریم ، قرآن ذكر است ؛ « نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْر» 11، « و أَلا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوب » 12
بهره گیری از قرآن در تمام ابعاد زندگی
ما باید با قرآن نفس بكشیم ، نه اینکه هر گاه اکسیژن را از ما گرفتند ، در مراسم ختم بهترین قاری رابیاوریم و قرآن را بخواند .قرآن ، كتاب علم و حكمت الهی
گاهی یک کتاب ، مولفش آدم خوبی است ، ولی محتوا ضعیف است . قرآن می فرماید :" حِكْمَةٌ بالِغَةٌ ؛ قرآن حرفهای حكمت دارد . "13" فَصَّلْناهُ عَلى عِلْمٍ ؛ بند بند قرآن روی علم است ."14
" وَ الْقُرْآنِ الْحَكیمِ ؛ قرآن همهی حرفهایش حكمت دارد. "15
هم خود خدا حكیم است ، هم حرفهایش حكمت است .
گاهی نوشته ای ، آدم را مأیوس و به بنبست میرساند. یا مغرور میكند. این هم یك عیب دیگر . گاهی تاریخ مصرف دارد . مثل بعضی از روزنامهها ، روزنامهها یك مقاله دارد میخواند اما فردا تمام میشود . اما در قرآن یك كلمه نیست كه تاریخ مصرفش تمام شده باشد . « لَا تَفْنَى عَجَائِبُه » 16، « لَا تُحْصَى عَجَائِبُه » 17، « لَا تَفْنَى » یعنی تاریخ مصرف ندارد ، « لَا تُحْصَى » یعنی آمار ندارد .
جامعیت و جهانی بودن معارف قرآن
تمام آیات قرآن به درد همهی مردم میخورد . « هُدىً لِلنَّاس » ، 18« ذِكْرٌ لِلْعالَمین » 19. گاهی كتاب یك بعد را قوی میكند و بعد دیگر را ضعیف . مثلاً مغز را رشد میدهد . ولی احساسات نه! یا بالعکس اتفاق می افتد . قرآن کتابی است که هم به جنبه ی مغز می رسد ، هم به احساسات ، هم به فرد ، هم به جامعه ، هم به خانواده ، هم برای این دنیا ، هم برای آخرت، جامعیت دارد ..بعضی كتابها عمل به آن سنگین است. قرآن میگوید: نه! « وَ ما جَعَلَ عَلَیْكُمْ فِی الدِّین مَن حَرَجَ » 20 ؛ اصلاً در قرآن و اسلام سختی و سنگینی نیست . برای هر استثنایی قانونی دارد .
پایم درد میكند ، بنشین نماز بخوان . اصلاً نمیتوانم بنشینم ، بخواب نماز بخوان . نمیتوانم وضو بگیرم ، تیمم . روزه برایم مشكل است ، بخور. یعنی اصلاً عمل به دین مشكل نیست .
پس با تمسک به قرآن ، قطعاً پیش به روی زندگی با سعادت خواهیم رفت .
زهرا اجلال – گروه دین و اندیشه تبیان
1- بحار / ج 22 /ص 315
2- احقاف / 12
3- آل عمران / 79
4- نساء /174
5- حدید / 25
6- نساء /174
7- انعام / 152
8- بقره / 73
9- فصّلت / 42
10- اسراء / 82
11- حجر / 9
12- رعد / 28
13- قمر / 5
14- اعراف / 52
15- یس / 2
16- بحار / ج 2 / ص 284
17- همان / ج 74 /ص 136
18- بقره / 185
19- یوسف / 104
20- حج / 78