تبیان، دستیار زندگی
همه چیز درباره ازدواج و رسمهای اجتماعی آن در سرزمین 72 ملت
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ازدواج به سبک هندی

قسمت اول

مقدمه:

ابوریحان بیرونی دانشمند بزرگ ایرانی  حدود هزار سال قبل تحقیقی عالمانه درباره کشورهند نوشت که به تحقیق ماللهند معروف شد. بیرونی مدت زیادی از عمر خویش را ، البته به صورت متناوب در هند به سر برد . او در این مدت طولانی به مطالعه و بررسی در تاریخ ، عقاید ، رسوم و فلسفه مردم هند پرداخت.شاید این کتاب در تمام اعصار بعد از متون مهمی بود که به ایرانیان،مسلمین و حتی غربی ها واقعیت های جامعه هند را به تصویر می کشد.

پس از هزار سال به نظر می رسد هم چنان هند برای ما ایرانیان و مردم جهان شگفتی،جذابیت و رازآلودگی خود را دارد و نوشتن درباره یکی از کهن ترین فرهنگ ها و تمدنهای بشر در عصر جدید هم چنان دارای اهمیت است.نگارنده قصد دارد در چند مطلب پیاپی ویژگی های مهم اجتماعی و فرهنگی جامعه هند را به تصویر بکشد.

اولین موردی که به نظر می رسد برای مخاطب امروز ایرانی جالب باشد مساله ازدواج در کشور هند است:

زدواج به سبک هندی

سرزمین هند لوحه ای بسیار قدیمی است که بارها و بارها اندیشه های گوناگون و رؤیاهای فراوان بر آن نقش بسته است و در عین حال هرگز، هیچ بار، هیچ نقشی و نوشته ای تازه، نقش پیشین را به کلی از میان نبرده و پنهان نساخته است و آن اندیشه ها به تمامی در درون روح اجتماع هند و در ضمیر ناخودآگاه آن باقی مانده است و همین است که شخصیت مرکب و مرموز هند را می سازد و به راستی که این سرزمین را با تمام جذبه بی پایان و عجایب فراوان و گوناگونی های بی نهایتش هر چه بیشتر ببینی، دیدنیهای فراوانتری را پیش روی تو می گذارد.

تشکیل خانواده که اصولاً از ارکان هر جامعه ای محسوب می شود. بر مبنای شرایط اجتماعی، اقتصادی، جغرافیایی آن دارای رسوم مختلف است و به ویژه مشکلات ناشی از آن و گذر ایام، عملاً به وجودآورنده رسوم متفاوت می شود. در این راستا کشور هند به دلیل تنوع قومیت با فرهنگ و رسوم رابطه نزدیک دارد و پس از تشکیل خانواده دارای رسوم متفاوتی است که به طور گذرا چند نمونه از آن را از نظرمی گذرانیم

کاست و ازدواج

برای درک ازدواج در جامعه هندی اول از همه باید دانست که ازدواج درهند زیر سایه ساختاری اجتماعی به نام کاست است.کاست به معنی نژاد؛ نوعی نظام اجتماعی است. در این نظام؛ مزایای اجتماعی بر اساس نقش‌های انتسابی توزیع می‌شود.در نظام کاست؛ افراد عضو در رتبه‌های مختلف،حق گذر به رتبه‌های دیگر را ندارند و باید شرایط ویژه‌ای را در رفتار و اعمال خود و رابطه با اعضای رتبه‌های دیگر رعایت کنند. نخستین نظام کاست در بین نژاد آریایی هند وجود داشته است. برهما(روحانیون مذهبی)، کشاتریا(جنگ‌آوران)، ویس‌ها(پیشه‌وران)، شودراها(اسیران و بردگان)و پاری‌ها(نجس‌ها یا دراویدی‌ها)رتبه‌های این نظام کاست بودند.

نکته بسیار اساسی در این است که ازدواج بین کاستی در بین افکار عمومی هند بسیار نکوهیده و حتی غیر ممکن است.یعنی  هرگز در جامعه هندی نمی توان از یک کاست خارج شد و با دختری از کاست دیگر ازدواج کرد.

یکی از مسائل مهم در فیلمهای هندی که به زبان فارسی دوبله می شوند قصه دختر فقیر و پسر ثروتمند و یا بالعکس است که با مخالفت های خانواده هایشان برای ازدواج روبرو می شوند. این مساله در واقع ماجرای ازدواج بین کاستی است که البته به علت عدم امکان تبیین کامل آن به ازدواج فقیر و غنی تعبیر می شود.

ازدواج هندی

دوری یا جهیزیه:

جهیزیه در ابتدا هدایا و پیشکشهایی بود که به دختران در زمان ترک خانه پدری و ورود به خانه همسر اهدا می شد ولی متأسفانه امروزه تبدیل به امری مزاحم و ناهنجار شده است که بازتاب آن دخترکشی و سقط جنین، خودکشی، سوزاندن عروس و موارد دیگری که باعث هتک حرمت دختران هندی است، می باشد. مسأله جهیزیه درمیان کاستهای مختلف و شهرها و روستاها به صورت یک مشکل اجتماعی جدی مطرح است که قوانین ازدواج پسر و دختر با کاست خود یا بالاتر و پایین تر مورد سوءاستفاده واقع شده است این قوانین انتخاب همسر را محدود می کند؛ مضافا به اینکه پسر به صورت یک هدف باارزش تری نسبت به دختر در این جوامع تجلی می کند و عامل اصلی در این میان جهیزیه است یعنی دادن اجناس و کالاهای مادی و پول نقد و طلا به خانواده پسر در زمان عقد ازدواج و حتی در مناسبتهای مختلف بعد از ازدواج هم ادامه دارد و در بعضی جوامع تا آخر عمر!

یکی از رسوم غلط هندی ها دوری و یا جهیزیه است .این جهیزیه شامل طلا، ماشین، وسایل الکترونیکی، وسایل زندگی، فرش، مسکن و پول نقد است و میزان آن بستگی به وضعیت خانواده عروس از لحاظ طبقه و امکانات مالی دارد. هم اکنون خانواده های عروس در مورد یک وسیله نقلیه ازدوچرخه تا ماشین آخرین مدل خارجی و در مورد مسکن نیز از منازل اجاره ای تا منازل ویلایی در اروپا به داماد هدیه می کنند و این دو مسأله بسیار حائز اهمیت است.

رسم جهیزیه در هند بدین قرار است که خانواده داماد بر اساس موقعیت اجتماعی، وابستگی طبقاتی، و موقعیت اقتصادی و تحصیلی خود از خانواده دختر تقاضاهایی مبنی بردریافت وسایل زندگی می کند. خانواده عروس بایستی در هنگام نامزدی با این تقاضا موافقت کنند. مقدار جهیزیه قبل از ازدواج بین طرفین توافق می شود. این جهیزیه شامل طلا، ماشین، وسایل الکترونیکی، وسایل زندگی، فرش، مسکن و پول نقد است و میزان آن بستگی به وضعیت خانواده عروس از لحاظ طبقه و امکانات مالی دارد. هم اکنون خانواده های عروس در مورد یک وسیله نقلیه ازدوچرخه تا ماشین آخرین مدل خارجی و در مورد مسکن نیز از منازل اجاره ای تا منازل ویلایی در اروپا به داماد هدیه می کنند و این دو مسأله بسیار حائز اهمیت است. ازآنجا که اکثر جامعه هند در فقر به سر می برند، بسیاری از دختران جوانی که والدین خویش را در موقعیت ناگواری می بینند، به منظور رها کردن والدین خویش از مشکلات اقتصادی یا دست به خودکشی می زنند و یا راهی مراکز فحشاء می شوند. در بسیاری ازموارد، پس از اینکه زوجین تشکیل خانواده می دهند، خانواده عروس موفق نمی شود به خاطر مشکلات اقتصادی، به وعده های خود در مورد تهیه جهیزیه عمل کند. در نتیجه خانواده داماد اذیت و آزار عروس را شروع می کند و بدین طریق سعی می کند که خانواده عروس را تحت فشار قرار دهد تا به وعده های خود عمل کنند!

ادامه دارد....

هنگامه سهرابی

گروه جامعه و ارتباطات