عوارض لامپ های كم مصرف بر روی پوست و چشم

نتایج تحقیقات نشان می دهد اشعه ی فرابنفش که مقداری از آن در نور لامپ های کم مصرف هم وجود دارد عوارض مختلفی بر روی پوست و چشم دارد که از جمله مهم ترین این عوارض، لکه های پوستی، پیری پوست و آب مروارید است.

لامپ های کم مصرف با نور سفید و یا فلورسنت نیز همانند هر منبع نوری مجموعه ای از نورهای(مرئی، فرابنفش و مادون قرمز) را دارند که اگر استانداردهای لازم در خصوص ساخت این لامپ ها به کار گرفته نشود، آسیب های جدی به سلامت فرد وارد می کنند.

عوارض پوستی

به طور کلی نورها به سه بخش نورهای مرئی، نورهای با امواج فرابنفش و نور با امواج مادون قرمز تقسیم می شوند که هر منبع نوری این سه نوع نور را در خود دارد.

بیشترین آسیبی که به انسان می رسد از جانب امواج ماورای بنفش است که این آسیب ها با گذشت زمان و در درازمدت به پیری پوست، لکه های پوستی، سوختگی و قرمزی پوست و در موارد شدید هم منجر به سرطان پوست منجر می شود.

اشعه ی فرابنفش(یو. وی) موجود در نور آفتاب و یا لامپ های کم مصرف با تحریک سلول های رنگدانه ساز پوست، موجب افزایش بروز لکه های پوستی و بروز کک و مک در پوست افراد در معرض این نورها می شود.

بررسی های انجام شده نشان می دهد میزان تابش پرتوهای اشعه ی ماوراء بنفش از یک لامپ معمولی فلوروسنت بیش از 2800 نانومتر بوده که این مقدار از اشعه ی تابیده شده به پوست، موجب تغییرات پاتولوژیک در سلول های پوست می شود.

افرادی که پوست حساسی دارند بیش از سایرین از این لامپ ‌ها آسیب می‌ بینند چون میزان پرتو ناشی از آن ها از لامپ ‌های معمولی بیشتر است.

کارشناسان انجمن پوست انگلیس معتقدند لامپ ‌های کم مصرف موجب تسریع ابتلا به بیماری ‌های پوستی و از جمله سرطان پوست و همچنین سرگیجه و میگرن در افراد مبتلا به صرع می ‌شوند.

اشعه ی فرابنفش نور خورشید با انواع مختلف UVA، UVB و UVC برای پوست مضر هستند. دو اشعه ی نوع A و B اشعه هایی هستند که از نور خورشید به زمین می رسند و به بروز مشکلاتی در پوست می انجامد. تحقیقات نشان می دهد که مقدار اندکی از این اشعه ی فرابنفش در نور لامپ های کم مصرف هم وجود دارد.

دکتر محمد گلشنی دبیر انجمن متخصصین پوست ایران در این زمینه می گوید هر چند مقدار این اشعه در لامپ های با نور سفید(لامپ های مهتابی و کم مصرف) کم است اما چنان چه فرد بری مدت طولانی در معرض آن ها باشد در درازمدت می تواند باعث کدری، تیرگی و ایجاد لک در پوست شود.

وی گفت: افراد بهتر است برای کاهش این مشکل از نورهای زرد و لامپ های آفتابی در منزل استفاده کنند.

به گفته ی دبیر انجمن متخصصین پوست ایران لامپ های با نور سفید باید در فاصله ای بیشتر از دو متر بر فرد تابیده شوند.

این متخصص پوست در پاسخ به این که ترکیب کردن و در کنار هم قرار دادن نورهای سفید و زرد می تواند مشکلات و عوارض نور های مهتابی را کمتر کند گفت: بهترین نور، نور لامپ های آفتابی یا همان نورهای زرد هستند و این ترکیب نمی تواند عوارض نورهای سفید را خنثی کند.

دکتر علیرضا فیروز، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات پوست و جذام ایران نیز در این زمینه گفت: با توجه به این که طیف نوری لامپ های با نور سفید مقداری متفاوت از لامپ های معمولی است توصیه می شود افرادی که دارای پوست های حساسی هستند و دچار حساسیت پوستی هستند برای مدت های طولانی، در معرض این نوع نورها قرار نگیرند.

دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران یادآور شد: میزان اشعه ی فرابنفش موجود در نورهای سفید در مقایسه با نور خورشید بسیار کمتر است و تنها در صورت مواجه شدن فرد به مدت زمان طولانی و در دراز مدت ممکن است منجر به بروز مشکلاتی در پوست فرد شود.

به گفته ی معاون پژوهشی مرکز تحقیقات پوست و جذام ایران، افرادی که دارای پوست هایی بسیار حساس، پوست های روشن ، کودکان و یا افرادی که از برخی داروهای با عوارض حساسیت پوستی استفاده می کنند بهتر است زمانی که در زیر نورهای سفید به مدت های طولانی قرار می گیرند از کرم های ضد آفتاب و یا سایر روش های محافظت از پوست استفاده کنند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران یادآور شد: طیف نوری لامپ های با نور سفید مقداری متفاوت تر از نورهای معمولی است که برای بسیاری از افراد معمولی ایجاد مشکل نمی کند و تنها در افرادی که دارای پوست های بسیار حساسی هستند در دراز مدت ممکن است موجب بروز برخی مشکلاتی پوستی از جمله تیرگی، پیری و چین و چروک در پوست شود.

کارشناسان انجمن پوست انگلیس توصیه می کنند، بهتر است نور این لامپ ها با استفاده از محفظه های مشبک محصور شود تا پرتوهای مستقیم نور هنگام تابش شکسته و در محیط پخش شود و آن هایی که روزانه بیش از چهار ساعت در معرض این نورها قرار می گیرند باید از کرم ضد آفتاب برای محافظت پوست صورت خود استفاده کنند.

عوارض چشمی

نور لامپ های کم مصرف علاوه بر این که بر روی پوست عوارض بر جای می گذارد برای بینایی نیز مُضر هستند و به آسیب رساندن به عدسی چشم و قدرت بینایی فرد منجر می شود.

نتایج تحقیقات دانشمندان نشان داده است کسانی که در منازل و یا محل کار خود روزانه بیش از هشت ساعت در معرض نور لامپ های فلوروسنت قرار گرفته اند پنج برابر بیشتر از افراد دیگر دچار بیماری کاتاراکت یا آب مروارید(کدورت عدسی چشم) می شوند.

دکتر پرویز زرین بخش، رییس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران با بیان این که به طور کلی استفاده از نورهای سفید و لامپ های کم مصرف در فاصله ی نزدیک، به علت این که حاوی مقداری اشعه فرابنفش است به عدسی چشم آسیب می رساند گفت: برای کاهش این آسیب ها باید فاصله خود را با این نورها رعایت کرد.

وی افزود: به منظور محافظت از چشم ها در برابر اشعه ی مُضر نورهای سفید و لامپ های کم مصرف باید فاصله ی حدود سه متر رعایت شود و فرد مستقیما در زیر آن ها قرار نگیرد به همین علت افرادی که از چراغ مطالعه استفاده می کنند ، باید دقت کنند که نور چراغ از نوع سفید نباشد. این متخصص در خصوص رنگ های سفید و زرد لامپ های کم مصرف گفت: رنگ زرد لامپ های کم مصرف برای چشم مناسب تر است و اشعه ی فرابنفش به کار رفته در نور های سفید، آسیب بیشتری به عدسی چشم وارد می کند.

متخصص بیماری های چشم اظهار داشت: هنگام مطالعه در اتاق هایی که دارای لامپ کم مصرف است باید فاصله حدود سه متر رعایت شود و تابش آن ها نیز بر سطح کتاب یا کاغذ مطالعه، نباید به طور مستقیم باشد.

رییس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران یادآور شد: بهترین حالت نور هنگام مطالعه باید به این صورت باشد که از سمت چپ مطالعه کننده و از پشت سر بتابد همچنین نور نباید از سطح کاغذ انعکاس داشته باشد. انعکاس نور از سطح کاغذ، به چشم ها آسیب می رساند.

عوارض روحی و روانی

عوارض روحی و روانی نور لامپ های فلوروسنت شامل خستگی زودرس، افسردگی، ضعف و بی حالی، از دست دادن تمرکز، کاهش بازده کاری و افزایش تنش های روحی است.

امواج مُضر خورشید

امواج فرابنفش B با طول موج 290 تا 320 نانومتر، توسط سلول های لایه ی سطحی پوست جذب بیشتری دارند و در همین لایه به پوست آسیب می رسانند. عامل اصلی آفتاب سوختگی و ایجاد سرطان های پوست بیشتر بر اثر همین اشعه است.

امواج فرابنفش A طول موج بلندتری دارند(320 تا 400) و عمیق تر در پوست نفوذ می کنند و علاوه بر سلول های سطحی، سلول های عمقی تر پوست را نیز تحت تأثیر قرار می دهند.

امواج A عامل اصلی پیری زودرس پوست ناشی از آفتاب بوده و همچنین در ایجاد سرطان پوست، به امواج B کمک می رساند.

بنا بر گفته متخصصان پوست و مو استفاده از ضد آفتاب های به طور مرتب و تکرار آن ها در فواصل زمانی متناوب در طول روز می تواند مانع از اثرات منفی اشعه فرابنفش نورها بر پوست شود.

در نهایت این که:

استفاده از لامپ های کم مصرف به دلیل صرفه های اقتصادی که دارند در همه جای دنیا به طور وسیعی مورد استفاده قرار می گیرند، اما این در حالی است که بنا بر اذعان متخصصان امر سلامت، نور این لامپ ها می تواند عوارضی برای افراد داشته باشد.

امروزه این لامپ ها به خاطر کم مصرف بودن آن در بین مردم، طرفداران زیادی دارد و در سطح وسیعی از ادارات، کارخانه ها و منازل استفاده می شوند و از این رو باید درباره ی مضرات و خطرات ناشی از این نور، اطلاع رسانی کافی انجام شود.

یادآوری این عوارض و مشکلات هر چند هم اندک باشد ضروری است تا راه کارهای لازم برای کاهش آن عوارض ارایه داده شود. در عین حال باید به خاطر داشت که بسیاری از عوارض خود را در دراز مدت نشان می دهند و به صرف این که هم اکنون عارضه ای به چشم نمی آید از آسیب هایی که ممکن است در دراز مدت خود را نشان دهد، نباید غافل شد.

استفاده از لامپ های کم مصرف بدون شک از نظر مصرف کمتر انرژی مطلوب هستند اما متخصصان پوست به این نتیجه رسیده اند که بهتر است در محل هایی که افراد مرتبا در آن ها حضور دارند از این لامپ ها استفاده نشود و در عوض در مکان های عبور و مرور و راهروها و پارکینگ ها و اتاق های انتظار و نظایر آن می توان از این گونه لامپ ها استفاده کرد تا هم در مصرف انرژی صرفه جویی شده باشد و هم این که به سلامت مردم آسیبی رسانده نشود.

مهری میردریکوند

اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.

برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.