معرفی کتاب «منتقدان فرهنگ» نوشته‌ی ‌لزلی جانسون‌

همه‌ی منتقدهای فرهنگ

چندسالی‌ست که مقوله‌ی فرهنگ‌ و ‌مطالعات فرهنگی‌ در ایران مورد توجه متفکران و منتقدان و مترجمان قرار گرفته و مخاطبان ایرانی نیز نسبت به آن علاقه نشان داده‌اند. البته مثل بسیاری مقولات دیگر، این مبحث نیز گاهی به‌دست مترجمان ناشی حیف و میل شده است و حق آن ادانشده باقی‌مانده و ترجمه‌ی کتابی از این‌دست به‌قلم مترجمی توانا هم‌چون ‌ضیاء موحد‌ موهبتی‌ست که باید قدردان آن باشیم؛

‌«فرهنگ چیست؟ چه تعریف‌هایی از فرهنگ شده است؟ آموزش چه‌گونه باید باشد؟ دولت و جامعه چه ساختاری باید داشته باشند؟ پاسخ بزرگان اهل ادب انگلیس از حدود 180 تاکنون به این پرسش‌ها چه بوده است؟ این‌ها بخشی از پرسش‌هایی‌ست که در این کتاب به‌ تفصیل و با نقل قول‌های لازم و فراوان به‌آن‌ها پاسخ داده شده است» (مقدمه‌ی مترجم)

انتخاب کتاب از جانب استاد ‌موحد‌ نشان از توجه ایشان نسبت به ذهنیت مخاطبان ایرانی دارد و کتاب ‌منتقدان فرهنگ‌ سعی کرده سیرِ تکوین نقد فرهنگ را در جامعه‌ی انگلستان نشان بدهد. ‌لزلی جانسون‌‌ در این کتاب نگاهی تاریخی-‌ ادبیات‌وار‌ نسبت به‌مقوله‌ی ‌فرهنگ‌ دارد. او بحث نقد فرهنگی را از ‌ماتیو آرنولد‌ آغاز می‌کند و با گذر از متفکرانی هم‌چون ‌‌جان استوارت میل‌، ‌هربرت اسپنسر‌، ‌توماس هنری هاکسلی‌ و... به ‌الیوت‌، ‌برتراند راسل‌ و ‌ریموند ویلیامز‌ می‌رسد. ‌جانسون‌ در هر فصل، ابتدا مقدمه‌ای از شرایط سیاسی و اجتماعی انگلستان ارائه می‌کند و بعد بحث نقد فرهنگ را با توجه به آرای اندیش‌مندان مهم این حوزه جلو می‌برد.

نکته‌ی دیگر جالب توجه کتاب ‌منتقدان فرهنگ‌ این است که بعضی از اسامی‌ای که در این کتاب می‌بینیم، کسانی هستند که بیش‌تر آن‌ها را با عنوان شاعر و نویسنده می‌شناخته‌ایم درحالی‌که این اشخاص در حوزه‌ی فرهنگ نیز نظریات مهمی ارائه کرده‌اند؛ نویسندگان و شاعرانی هم‌چون ماتیو آرنولد، برنارد شا، توماس الیوت و جرج ارول. ضمنا بیش‌تر متفکران نامبرده در کتاب، در برابر فرهنگ آمریکایی روبه‌رشد احساس خطر کرده‌اند و درباره‌ی آن نکاتی ایراد کرده‌اند که مطالعه‌ی آن برای علاقه‌مندان فرهنگ غرب بسیار حائز اهمیت است.