بهترین راه نگهداری نان
خسته و کوفته از کار روزانه به خانه برمی گردید و سر راه هم یک نان سنگک داغ و برشته می خرید و فکر می کنید چه قدر به فکر سلامت خود‌تان و خانواده تان هستید که این نان سنتی سبوس دار را انتخاب کرده اید؛ غافل از این که دست های آلوده، صندلی ماشین یا روزنامه و نایلون کثیفی که دور نان پیچیده اید، می توانند ناقل آلودگی های محیطی به نان شما باشند.
بحث درباره ی این که نان را چطور نگهداری کنیم تا دیرتر بیات شود یا چطور آن را سالم و عاری از هرگونه آلودگی به خانه برسانیم، موضوع گفتگوی هفته نامه سلامت با دکتر محمد حسین عزیزی، متخصص علوم و صنایع غذایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، است.
آقای دکتر! خیلی ها بعد از خرید نان، آن را توی روزنامه می پیچند. این کار، درست است؟
به هیچ عنوان! روزنامه های ما معمولا کیفیت چاپ خوبی ندارند و مرکب نوشته ها روی کاغذ به سادگی جدا می شوند و به موادی که کنارشان هستند، نفوذ می کنند. اگر شما دست تان را روی کاغذ روزنامه بکشید، حتما خواهید دید که انگشتان تان سیاه می شوند و این سیاهی، ناشی از جدا شدن مرکب نوشته ها است. حالا حسابش را بکنید که نان داغ، وقتی داخل روزنامه قرار بگیرد، کمی هم رطوبت ایجاد کرده و این رطوبت، کار انتقال جوهر نوشته های روزنامه به نان را ساده تر می کند.
انتقال مُرکب نوشته ها به نان چه مضراتی می تواند داشته باشد؟
خب، مرکب چاپ حاوی سُرب و فلزات سنگین(کادمیوم و آرسنیک) است که تجمع آن ها در درازمدت می تواند باعث بروز بیماری ها و علایمی مانند احساس خستگی یا سردرد شود.
پس می گویید آن هایی که می خواهند صبح زود نان تازه بخورند، چه کار کنند؟
بهتر است تمام کسانی که می خواهند به نانوایی بروند، یک پارچه ی نخی سفید و بدون چاپ و نوشته همراه خود ببرند و نان شان را درون آن قرار دهند. آن ها می توانند از یک نایلون بدون رنگ و چاپ هم برای قرار دادن نان استفاده کنند.
مگر نمی گویند غذاهای داغ را نباید توی کیسه پلاستیکی گذاشت؟
نه، اشتباه نکنید! منظور من این نبود که نان داغی که از تنور بیرون می آید را داخل نایلون بگذارید. شما می توانید نان خود را روی توری جلوی مغازه ی نانوایی کمی هوا بدهید و خنک کنید و سپس آن را درون نایلون بگذارید و بدون هیچ گونه نگرانی آن را بخورید. در ضمن، شما می توانید نان را از نانوایی تا خانه یا اداره توی یک کاغذ سفید و تمیز هم بپیچید.
بعضی ها اعتقاد دارند که قرار دادن نان روی سفره های پلاستیکی هم کار درستی نیست! نظر شما چیست؟
راستش را بخواهید، همان طور که در سوال قبل اشاره کردم، نان تا رسیدن به مقصدتان خنک می شود و قرار دادن آن روی سفره های پلاستیکی نمی تواند مشکلی را به وجود بیاورد؛ مگر این که سفره ی شما طرح یا چاپ داشته باشد که در این صورت، شما باید سفره تان را برعکس و از روی ساده و بدون طرحش استفاده کنید تا چاپ روی سفره به نان نچسبد.
آقای دکتر! خیلی از ما یاد گرفته ایم نان را توی یک نایلون داخل یخچال بگذاریم تا دیرتر بیات شود یا کپک بزند. این، روش مناسبی است؟
اتفاقا سرعت بیات شدن نان داخل یخچال بیشتر است. نشاسته ی داخل نان برای این که بیات شود، یا باید در محیط گرم باشد یا در محیطی کاملا سرد. فضای خنکی مثل یخچال، به کهنه شدن سریع تر نان کمک می کند.
خب، راه حل چیست؟
راه حل، نگهداری طولانی مدت نان در فریزر است. داخل محیط سرد فریزر، آب داخل نان منجمد می شود و وقتی که شما از نان تان رفع انجماد کنید، این ماده ی غذایی بدون بیات شدن به حالت اولیه اش برمی گردد.
و بهترین راهی که شما برای رفع انجماد نان پیشنهاد می کنید، چیست؟
بهترین راه این است که نان را چند دقیقه پیش از مصرف از فریزر خارج کنید و اجازه بدهید یخ آن در دمای محیط آب شود.
راه دیگر این است که نان را روی بخار آب کتری یا سماور بگذارید.
قرار دادن نان برای مدت کوتاهی توی مایکروفر هم می تواند راه مناسبی برای یخ زدایی از آن باشد.
اما به هیچ وجه به شما پیشنهاد نمی کنم که نان را برای باز شدن یخ آن، روی حرارت مستقیم اجاق قرار دهید؛ زیرا ترکیب های سوختی و دوده ی ناشی از شعله ی گازی که هنگام گرم شدن به نان تان می چسبند، می توانند برای سلامت تان مُضر و حتی سرطان زا باشند.
حالا اگر بخواهیم نان مان را برای مدت کوتاهی توی یخچال نگهداری کنیم باید چه نکاتی را مدنظر قرار بدهیم؟
بهتر است که برای مدت کوتاه، نان را درون یک پارچه نخی و سپس آن را داخل یخچال بگذارید. این طوری، نان دیرتر کپک می زند ولی یکی دو روزه بیات می شود.
اگر می خواهید نان را بیشتر از 2 روز نگه دارید، باید آن را به اندازه ی وعده های خوراکی تان تقسیم کنید و بعد داخل فریزر بگذارید.
نان ها معمولا داخل هیچ پوششی قرار نمی گیرند؛ پس چه کار کنیم که آلودگی دست های مان به نانی که خریده ایم، سرایت نکند؟
همه می توانند برای پیشگیری از انتقال آلودگی دست های شان به نان، از خود نانوا بخواهند که نان را برای شان درون پارچه یا نایلون قرار دهد یا این که با چند دستمال کاغذی سفید و بدون طرح، نان را بگیرند و به منزل برسانند.
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
نان؛ برکت سفره های ایرانی(ویژه نامه)
اثرات مضر جوش شیرین که در پخت نان...
بخش تغذیه و سلامت تبیان
