تبیان، دستیار زندگی
با آغاز حملات ایران به خاک عراق و تغییر رویه جنگ، حاکمان شوروی که شکست عراق با اوضاع به وجود آمده را نزدیک می دیدند موضع خود را تغییر داده و با حمایت علنی از عراق کمک های مالی و نظامی خود به این کشور را از سر گرفتند و در همان ابتدا کمکی یک و نیم میلیارد د
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دوپینگ های صدام در جنگ با ایران (2)

راویان جنگ نادیده و خاطراتشان!

پیش تر در بخش نخست گزارش "دوپینگ های صدام در جنگ با ایران" نقش ایالات متحده بررسی شد و به برخی از کمک های سیاسی، نظامی و مالی این کشور به رژیم صدام اشاره گردید. در قسمت دوم این گزارش به کمک های دیگر ابر قدرت آن روزها یعنی شوروی و همچنین برخی از دولت های اروپایی خواهیم پرداخت. کشور هایی که از همان سال ابتدایی جنگ به عنوان هم پیمان عراق سعی در تمام کردن جنگ به سود عراق را داشتند.

شوروی در جنگ ایران و عراق:

عراق که در سال 1972 م. با شوروی پیمان دوستی امضاء کرده بود در سال های شروع جنگ دیگر آن متحد خوب شوروی به حساب نمی آمد و نشانه هایی از گرایش صدام حسین به غرب را در مناسبات روز این کشور می توانستیم مشاهده کنیم. عراق در سال 1976 م. به منظور تغییر ساختار ارتش این کشور که وابسته به شوروی بود قراردادی را با فرانسه امضاء نمود، خرید هواپیماهای میراژ فرانسوی و طرح خرید یک نیروگاه هسته ای از فرانسه در سال های بعد سبب بروز اختلافاتی عمیق تر بین بغداد و مسکو شد. در این میان متلاشی کردن حزب کمونیست عراق و اعدام بیش از صد نفر از اعضای آن و همچنین محکومیت شدید تجاوز این کشور به افغانستان سبب تیرگی روابط عراق و شوروی شد . در کنار این مسائل افزایش فشار ها به جمهوری اسلامی سبب شد تا شوروی امیدوار گردد انقلاب ایران نیز مانند انقلاب کوبا به سبب فشار های غرب به شرق پناه ببرد. اما موضع گیری و اعتراض شدید دولت تهران به اشغال نظامی افغانستان توسط شوروی و تلاش آن برای متحد نمودن و کمک تسلیحاتی به  معارضین افغانی در مقابل " شرق تجاوزگر" سبب بر آب شدن این امیدواری شوروی شد و این کشور که پیروزی هر طرف در این جنگ را مخالف منافع  خود در منطقه می دید در ابتدای جنگ بی طرفی خود را اعلام نمود اما برای عدم رنجش بغداد از کرملین، متحدان اروپایی خود نظیر بلغارستان، لهستان و چک اسلواکی را به تامین نیاز های بغداد تشویق نمود و در این مسیر این کشور ها به عمده ترین تأمین کنندگان تسلیحات برای عراق در جنگ تبدیل شدند.

با آغاز حملات ایران به خاک عراق و تغییر رویه جنگ، حاکمان شوروی که شکست عراق با اوضاع به وجود آمده را نزدیک می دیدند موضع خود را تغییر داده و با حمایت علنی از عراق کمک های مالی و نظامی خود به این کشور را از سر گرفتند و در همان ابتدا کمکی یک و نیم میلیارد دلاری و میگ های 23 و 25 و تانک های تی 72 و موشک های زمین به زمین و زمین به هوا را در اختیار صدام قرار دادند. همچنین شوروی با گسیل دو هزار مستشار نظامی به این کشور سعی در تقویت روحیه از دست رفته ارتش این کشور نمود.

اعدام چند تن از اعضای حزب توده به اتهام جاسوسی برای شوروی سبب تیرگی بیشتر روابط ایران با شوروی شد و این تیرگی روابط موجب افزایش تمایل مسکو برای کمک به رژیم صدام گردید که سرآغاز این کمک ها را می توان اعطای وامی دو میلیون دلاری و افزایش خرید نفت از این کشور و اعطای سلاح های ساخت شوروی در قبال آن دانست.

هواپیمای اروپایی

برخی از کمک های نظامی شوروی به عراق شامل موارد زیر بوده است:

• بیش از 400 تانک تی 55

• بیش از 350 موشک‌های زمین به زمین از نوع اسکاد

• بیش از 1000  تانک تی 62

• بیش از 500 تانک پیشرفته تی72

• 70 فروند میگ21

• 70 فروند میگ23

• 23 فروند میگ25

• 25 فروند میگ29

• ۴ فروند هواپیمای سوخت رسان توپولف72

• بیش از 73 فروند هواپیمای سوخو25

• بیش از 50 فروند هواپیمای سوخو17

کمک های اروپا به عراق در جنگ تحمیلی:

آغاز جنگ ایران با عراق نگرانی های بسیاری را برای کشور های اروپایی در بر داشت. این کشور ها که هفتاد و پنج درصد نفت خود را از کشور های حاشیه خلیج فارس تامین می کردند نگران ایجاد خلل در تامین نفت مورد نیاز خود بودند اما علی رغم این نگرانی، اروپا در قبال این جنگ سکوت اختیار کرد. این سکوت آنچنان تعجب بر انگیز بود که مجله نیویورک تایمز درباره آن نوشت: « این مسأله عجیب است که چگونه اروپاییان در برابر تهاجم عراق به ایران ساکت نشسته اند و حال آنکه واردات نفت آنان که در امنیت شان بسیار حائز اهمیت می باشد متکی به امنیت منطقه است».

اما کشور های اروپا نیز مانند امریکا و شوروی با چرخش نتیجه جنگ به سود انقلاب اسلامی حمایت های خود از رژیم بعث را آغاز کردند.

چهار ماه پس از آغاز جنگ سخنگوی وقت وزارت خارجه فرانسه از ارسال 60 فروند هواپیمای میراژ اف -1 به عراق خبر داد و صادرات مواد غذایی فرانسه به عراق از مرز 7/4 میلیارد دلار گذشت. این کمک ها که از ابتدای جنگ تا سال 1982 به 40 میلیارد فرانک رسیده بود فرانسه را در ردیف دومین فروشنده سلاح به عراق قرار داد و در سال های بعد نیز پاریس کمک های تسلیحاتی بسیاری به عراق نمود. ایتالیا نیز با فروش 11 کشتی جنگی و یک لنگرگاه شناور نفتی به عراق سعی در حمایت از رژیم بعث نمود.

تانک

همچنین دولت انگلستان از فروش تانک به ارزش یک میلیون دلار و هواپیماهای هاوک به ارزش دو میلیون دلار به عراق خبر داد. آلمان نیز که تا پیش از این از تحویل سه ناوچه خریداری شده قبل از انقلاب به ایران خودداری می نمود، دستگاه ضد هوایی رونالد را به ارزش 4 میلیون مارک در اختیار صدام قرار داد.

سیل تسلیحات نظامی کشور های خارجی هم نتوانست جلوی شکست ارتش عراق را در مقابل رزمندگان ایرانی را بگیرد و دولت آلمان این بار برای جلوگیری از شکست های پیاپی ارتش عراق 6000 تن بمب شیمیایی در اختیار رژیم صدام قرار داد که تنها در سردشت موجب شهادت 1100 نفر شد.

بی شک در راس کشورهای اروپایی حامی جنایات جنگی صدام کشور آلمان قرار دارد. آلمان در توسعه و تجهیز عراق به سلاحهای شیمیایی مقام نخست را در بین تمامی کشور های حامی این رژیم داراست. ساخت مجتمع سامره عراق به عنوان "بزرگترین کارخانه سلاح شیمیایی جهان" در کارنامه تسلیحاتی این کشور در دوران 8 ساله جنگ به چشم می خورد. شرکت آلمانی «کارل کولمب» در مجتمع سامره 6 خط تولید سلاح شیمیایی به نام احمد، محمد، عیسی، عانی، مدای و قاضی را ایجاد کرد که اولین آنها در سال 1983(1362هـ.ش) و آخرین آن در سال 1986(1365هـ.ش) تکمیل شد. از گاز خردل و اسید پروسیک تا گازهای عصبی سارین و تابون در این کارخانه تولید می شد و در خمپاره، راکت و گلوله های توپ جاسازی و علیه رزمندگان ایرانی و مردم غیر نظامی استفاده می شد.

همچنین از دیگر کشور های اروپایی حمایت کننده صدام می توان از  کشور هایی چون بلژیک، سوئد، اسپانیا، سوئیس، هلند، ‌اسکاتلند و فنلاند نام برد که در طول جنگ با فروش و یا تجهیز ارتش عراق سعی در شکست جمهوری اسلامی داشتند.

ادامه دارد...

سیدمحمد لواسانی/گروه جامعه و ارتباطات تبیان

تنظیم:س.آقازاده