تبیان، دستیار زندگی
زندگینامه حماسی و تراژیک یک سوسک و ماجرای عاشقانه زنی پنجاه سانتی و سربازی دیوانه که از توالت وحشت دارد؛ بخشی از روایات مجموعه «ابر صورتی » است. ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دمی زیر سایه ابر صورتی بیاساییم!

یادداشتی بر مجموعه داستان "ابر صورتی"

دمی زیر سایه ابر صورتی بیاساییم

زندگینامه حماسی و تراژیک یک سوسک و ماجرای عاشقانه زنی پنجاه سانتی و سربازی دیوانه که از توالت وحشت دارد؛ بخشی از روایات مجموعه «ابر صورتی » است.

مجموعه «ابر صورتی» نوشته علیرضا محمودی ایرانمهر شامل 9 داستان کوتاه است با موضوع، فرم و تمهایی متفاوت، این مجموعه به ارتباط‌های عاشقانه - انسانی شخصیت‌ها می‌پردازد و هر داستان به لحاظ فرم و محتوا و زبان مستقل است؛ اما فضای کلی داستان یک خط را دارد.

نام این کتاب برگرفته از اولین داستان این مجموعه به نام "ابر صورتی "  است.

ایرانمهر درباره ی زمان نوشتن  داستان ابر صورتی کتابش می گوید:" تاریخ نوشتن "ابر صورتی " به طور دقیق یادم نیست اما برمی‌گرده به خیلی سال پیش، شاید سال 78 79 و از یه ایده شروع شد و وقتی شروع به نوشتن کردم فکر می‌کردم که قراره یه رمان بنویسم ولی کم کم به مرور زمان این داستان شکل گرفت و کامل‌تر شد تا به این چیزی رسید که شما الان دارید می‌بینید."

بیشتر این داستان ها بعد از سال 84 که "بریم خوشگذرونی " منتشر شد، نوشته شدند. به غیر از خود داستان ابر صورتی و موزهای قاضی که نسخه های اولیه آن مربوط به چندین سال پیش است و بعدها نویسنده به  بازنویسی آنها پرداخته است.

مجموعه داستان ابر صورتی مواجهه حضوری نویسنده با مخاطب است و در بسیاری از جاها کنشها معقول نیستند، مثل داستان فینگلوس. در جهان ذهنی نویسنده اسم ها نیز برآیند دنیای تجربی نیستند؛ چرا ابر صورتی؟ چرا فینگلوس؟ و اصلاً بار معنایی آن چقدر است؟

داستان «خواب شفیره ها» ماجرای ناپدید شدن دختری به نام افسانه و بازی پدر و مادر با خیال اوست. داستان «اودیسه» زندگینامه حماسی و تراژیک یک سوسک است که تاریخ مبارزات و تحولات فکری خود را بیان می کند. «موزهای قاضی» ماجرای عشق یک قاضی به موزهای درختی است که بر خلاف قوانین طبیعت رشد کرده است. داستان «یک جلد چنین گفت زرتشت با شمشیر سامورایی» روایت سرگردانی و زندگی روشنفکری ناسیونالیست است، از زبان یک خوشگذران زنباره. در داستان «بستنی شکلاتی » تلاش مردی روایت شده که می کوشد برای روزهای پایانی زندگی پدر اخلاقگرایش، ماجرایی عاشقانه بسازد. «گربه های نیمه شب» گفتوگوهای شبانه دو سرباز است که درباره گربه ها، ترس، حشرات و خدا بحث می کنند. داستان «سنجاقک» ماجرای عاشقانه زنی پنجاه سانتی و سربازی دیوانه است که از توالت وحشت دارد و داستان «خواب فینگلوس» فرایند استحاله سربازی گریان به یک رویای جمعی است.

اکثر شخصیت های این مجموعه شخصیت هایی خاص هستند. شخصیت هایی کمیاب و گاهی نایاب مثل «سونیا» در «بستی شکلاتی» یا«فینگلوس» در «خواب فینگلوس» و شخصیت «جن» در داستان «سنجاقک» که عادت دارد در هر جایی الا توالت کارش را بکند و در میان شن های ساحل گلهای رز سرخ پیدا می کند.

در این مجموعه نویسنده از دو جهان کمک می گیرد که در نهایت هرکدام از این دو جهان را با تخیل جمع می بندد. جهان تجربی و جهان ذهنی.

در این مجموعه، داستانهای موزهای قاضی، گربه های نیمه شب، سنجاقک و فینگلوس در محدوده داستانهای جهان تجربی و داستان اودیسه، در جهان ذهنی و داستان خواب شفیره ها و بستنی شکلاتی، در میان این دو موضوع سرگردان هستند.

ایرانمهر درباره ی نگاه و زاویه دید خود می گوید:" مسئله دوربینی یا پرسپکتیو روایی در داستان بی‌نهایت برایم اهمیت دارد. اینکه دوربینی که فضا و ابژه را به شما نشان می‌دهد بر چه منطقی استوار است و چگونه می‌تواند ببیند. تمام تلاش بر این بود که دوربینی در این داستان بر روی یک مدار 360درجه بچرخد بدون اینکه جابه‌جا شود. هر جا جسد آدم داستان جابه‌جا می‌شود یک نفر هست که او را برمی‌دارد و جای دیگر می‌گذارد یعنی هرگز نمی‌بینیم که دوربین خودش حرکت کند. میزان زوم کردن این دوربین به همان میزان دید چشم آدم است، مثلا اگر شما ساختمانی را از خیلی دور می‌بینید و فرض می‌کنید که ممکن است سبز باشد، دوربینی هم چنین فرضی می‌کند."

مجموعه داستان ابر صورتی مواجهه حضوری نویسنده با مخاطب است و در بسیاری از جاها کنشها معقول نیستند، مثل داستان فینگلوس. در جهان ذهنی نویسنده اسم ها نیز برآیند دنیای تجربی نیستند؛ چرا ابر صورتی؟ چرا فینگلوس؟ و اصلاً بار معنایی آن چقدر است؟ اما با همه این مسایل، کتاب خواندنی است اگر زیاد به دنبال عیوب نگردید.


علیرضا محمودی ایرانمهر متولد 1353 مشهد، داستان‌نویس و منتقد ادبی است.

وی فعالیت‌های ادبی خود را از سال 69 با نوشتن نقد ادبی در نشریات مختلف آغاز کرد و تاکنون بیش از صد مقاله در مجلات و روزنامه‌ها به چاپ رسانده است.

وی همچنین در زمینه فیلم‌نامه‌نویسی نیز فعالیت می‌کند.

زهره سمیعی – بخش ادبیات تبیان