روایتی متفاوت از آدم تا خاتم، خاتم تا منجی
بازگو كردن حقایقی از خلقت انسان، وسوسه های شیطانی، سختی ها و مصائب اهل بیت علیهم السلام و انتظار برای ظهور منجی موضوعاتی است كه همواره مورد توجه هنرمندان برای انتقال این مفاهیم به روح و ذهن بیننده از دریچه فیلم و نمایش بوده است.
برخی هنرمندان از زاویه زیباتری این مضامین را مورد پردازش قرار داده و تاثیرگذاری مفاهیم و معارف دینی را با بهره گیری از هنر دو چندان كرده اند.
شب های آفتابی كه این روزها با همكاری مركز هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت های قرآنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سپاه محمد رسول الله (ص) و شهرداری منطقه 13 تهران در دهكده مقاومت به نمایش درآمده است، سعی دارد نگاهی متفاوت به مساله خلقت از آدم تا خاتم و از خاتم تا منجی داشته باشد.
سرگذشت انبیای الهی از زمان خلقت تا خاتم انبیا (ص) و داستان مصائب اهل بیت علیهم السلام، ظهور منجی عالم بشریت، پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در قالب نمایش شب های آفتابی از زاویه ای دیگر مقوله انسان، وسوسه های شیطانی و پیروزی حق بر باطل را به تصویر كشیده است.
در این نمایش به كارگردانی 'بهزاد بهزادپور' تاریخ ادیان و مفاهیم ناب الهی به قشرهای مختلف جامعه بویژه جوانان در قالب جدیدی ارایه شده و تركیبی از فیلم، نمایش و تئاتر است.
این مجموعه در بخش های مختلف به زیبایی توانسته داستان آفرینش انسان را از آدم تا خاتم و دوران انقلاب اسلامی روایت كند و مخاطب را تا پایان نمایش با خود همراه سازد به گونه ای كه بیننده بشدت تحت تاثیر فضا قرار می گیرد.
مجموعه با بهره گیری از امكانات مختلف صحنه های واقعی را خلق كرده و توانسته نقش شیطان را كه همواره سعی بر تسخیر روح انسان دارد، برای بیننده بخوبی تبیین كند. شاید تلنگری باشد برایمان تا به صورت عینی آنچه را كه از وسوسه های شیطانی در ذهن داریم با چشم ببینیم.
سرگذشت انبیای الهی از زمان خلقت تا خاتم انبیا (ص) و داستان مصائب اهل بیت علیهم السلام، ظهور منجی عالم بشریت، پیروزی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در قالب نمایش شب های آفتابی از زاویه ای دیگر مقوله انسان، وسوسه های شیطانی و پیروزی حق بر باطل را به تصویر كشیده است.
* پرده اول: هبوط حضرت آدم (ع)
فرشتگان در بارگاه الهی به عبادت مشغول هستند سراسر نور و پاكی. در این هنگام ندای حضرت حق به گوش می رسد كه من خالق یكتا قصد دارم موجودی از جنس خاك بیافرینم و شما (فرشتگان) باید در برابر او سجده كنید.
فرشتگان در برابر این موجود تازه خلق شده سر سجده فرود می آورند الا یك فرشته و آن هم شیطان است. او خود را از جنس آتش و انسان را از خاك می داند، او از فرمان خداوند سرپیچی و اعلام می كند، من (شیطان) این اشرف مخلوقات را با مكر و حیله از راه راست منحرف می كنم.
میوه ممنوعه ظاهر می شود و تمایل انسان برای جاودانگی همراه با وسوسه های شیطانی حضرت آدم (ع) را وا می دارد تا از میوه آن درخت بخورد، از بهشت هبوط كند و در زمین سرگشته و حیران فرود آید.
* پرده دوم: حضرت ابراهیم (ع) و ذبح حضرت اسماعیل (ع)
در بخش اول از این پرده، حضرت ابراهیم (ع) در برابر بت ها ظاهر می شود و با تبری كه در دست دارد تمامی بت ها را شكسته، تبر را روی شانه بت بزرگ به نشانه اینكه بت ها هیچ قدرتی برای دفاع از خود ندارند فرود می آورد.
در بخش دوم از این پرده، حضرت ابراهیم (ع) در برابر امتحان الهی قرار گرفته است، او باید نفس خود را زیر پا گذارد و فرزندش اسماعیل را به فرمان الهی قربانی كند، كشمكشی میان وسوسه های شیطانی و عشق به فرزند از یك سو و اطاعت از امر خداوند درونش را متلاطم كرده است.
سرانجام در برابر فرمان خداوند سر تسلیم فرود می آورد، اما امر خداوند به گونه دیگری رقم خورده است، در این هنگام گوسفندی ظاهر می شود و ندا از حق می رسد كه ای ابراهیم، تو از امتحان من سربلند بیرون آمدی حال این حیوان را به جای فرزندنت قربانی كن.
* پرده سوم: حضرت موسی (ع)
حضرت موسی (ع) پس از 40 روز مناجات با خداوند در كوه طور به میان قوم خود (بنی اسرائیل) باز می گردد، در حالی كه ابلیس در غیاب حضرتش در قوم او نفوذ كرده و آنان را به جای عبادت خداوند یكتا به پرستش گوساله سامری كشانده است، حضرت موسی (ع) به ارشاد و هدایت قوم خود می پردازد.
* پرده چهارم: عروج حضرت عیسی (ع)
حضرت مریم (س) با فرزند تازه متولد شده به میان قوم خود می آید، همهمه ای برپا می شود كسی باور ندارد كه حضرت مریم (س) كه در پاكدامنی سرآمد است بدون همسر فرزندی به دنیا آورده باشد.
ناگهان كودك زبان به سخن می گشاید و می گوید: من بنده خدا هستم و كتابی بر من نازل شده است.
* پرده پنجم: بعثت پیامبر اكرم (ص)
غار حرا و نور سبز رنگی آشكار می شود، ندای ملكوتی به گوش می رسد، بخوان به نام پروردگارت... و از این لحظه رسالت و پیامبری حضرت محمد (ص) آغاز می شود.
به تدریج افرادی به دین اسلام ایمان می آورند، اما سران قبایل مشركان در مكه می كوشند با شكنجه، توهین به تازه مسلمانان آنان را از دین اسلام رویگردان كنند، سرانجام پیرون آیین حضرت محمد (ص) وادار به هجرت از مكه به مدینه می شوند.
*پرده ششم: ماجرای غدیرخم
جمعیت بسیاری همراه پیامبر اكرم (ص) از آخرین سفر آن حضرت به مكه باز می گردند. حجه الوداع؛ لحظه حساسی است. پیامبر جمعیت را در محل چاه های غدیر خم از ادامه حركت باز می دارد. مگر چه مساله مهمی پیش آمده است، در این صحنه ناگهان حضرت محمد (ص) ظاهر می شود دست حضرت علی (ع) را در دست می گیرد و اعلام می كند هر كس من مولای اویم از این پس علی مولای اوست.
در صحنه بعد رحلت جانگداز پیامبر اكرم (ص) و ماجرای ثقیفه به نمایش در می آید، نزاعی میان مهاجرین و انصار برای تعیین جانشین بعد از پیامبر (ص) در جریان است.
* پرده هفتم: شهادت حضرت فاطمه (س)
توطئه دشمنان به آنجا می رسد كه عده ای با شمشیر به خانه حضرت علی (ع) یورش می آورند. با فریاد و سرو صدا، ناگهان در این همهمه در شكسته می شود، آتش زبانه می كشد و حضرت فاطمه (س) میان در و دیوار قرار می گیرد.
در این صحنه تابوت حضرت زهرا (س) كه مظلومانه به شهادت رسیده است در تاریكی و تنهایی از صحنه خارج می شود.
* پرده هشتم: شهادت حضرت علی (ع)
در این صحنه قطامه دختر خودخواهی كه به خونخواهی پدرش از حضرت علی (ع) برخاسته است، با اغواگری پسر ملجم مرادی را ابزاری برای نقشه شیطانی اش قرار می دهد. او مهریه اش را یك جام خون تعیین می كند، خون حضرت علی (ع) و این بار نیز وسوسه شیطانی از راه می رسد و ابن ملجم را به محراب می كشاند.
همه مشغول نماز هستند محراب حضرت علی (ع) سراسر نور و روشنایی است، ناگهان شمشیر بر فرق مباركش فرود می آید، محراب غرق خون می شود و در این هنگام ندای مولا علی (ع) به گوش می رسد: به خدای كعبه كه رستگار شدم.
* پرده نهم: شهادت امام حسن (ع)
درگیری و نزاع میان همسر امام حسن (ع) و دشمنان است، او باید از بین برود ما ابتدا فكر می كردیم كه حسن (ع) حكومت را به دست بگیرد كه اینگونه نشد اكنون باید او را كشت و.. جام زهرآگین كه در دستان آن حضرت قرار می گیرد تا عمق جان مباركش نفوذ می كند.
* پرده دهم: روایت كربلا و شهادت امام حسین (ع)
شب عاشوراست، حضرت زینب (س) در كنار برادر نشسته است، یاران امام آمده اند تا بیعت و عهد دوباره ای ببندند كه تا پای جان ایستاده اند.
عصر عاشوراست، خیمه ها به آتش كشیده شده و 72 نفر از یاران با وفای امام حسین (ع) به شهادت رسیده اند، دشت سراسر حزن و اندوه است و امام را كه در برابر بی عدالتی ها و ظلم ها سر تسلیم فرود نیاورد سرش را بر نیزه كردند.
* پرده یازدهم: انقلاب اسلامی
امام خمینی (ره) در بین جمعیت در بهشت زهرا (س) با قاطعیت اعلام می كند: من دولت تعیین می كنم من تو دهن این دولت می زنم.
* پرده دوازدهم: جنگ تحمیلی و دوران هشت ساله دفاع مقدس
رزمندگان آماده نبرد شده اند، شهرها حال و هوای دیگری دارد، همه آمده اند تا از كیان این نظام دفاع كنند، بمباران، صدای مهیب موشك كه بر سر مردم بی دفاع فرود می آید، شهادت رزمندگان و پیروزی در عملیات خرمشهر و سرانجام پایان جنگ، رحلت امام خمینی (ره) و در پایان این نمایش صحنه ای از انتظار برای ظهور منجی عالم بشریت.
برنامه 'شب های آفتابی' كه از چهارم شهریورماه آغاز شده تا چهارم مهرماه در دهكده مقاومت واقع در چهار راه تهرانپارس، بزرگراه شهید دوران به اجرا در می آید.
گزارش از: مریم جلوداران
تنظیم برای تبیان : مسعودعجمی