تبیان، دستیار زندگی
مهران مدیری در ابتدای سریال چند بار با همان لحن طنز آمیزش می گوید جون من کپی نکن!چرا؟
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

جون من کپی نکن!

 سریال قهوه تلخ

بخش اجتماعی-این روزها سوپر مارکتهای شهرها و روستا ها ی کشورمان علاوه بر عرضه لبنیات و مایحتاج خانواده به توزیع اقلام و محصولات فرهنگی مانند فیلمهای سینمایی و برخی سریال ها خانگی می نمایند.اکثر قریب به اتفاق این فیلمها و سریالها پس از به نمایش در آمدن در سینما و یا تلویزیون به شبکه توزیع خانگی راه پیدا می کنند.البته مدتی است برخی فیلمهای به اصلاح سینمایی نیز فقط مخصوص بقالی ها تولید و پخش می شوند.اما در این میان برای اولین بار یک سریال تلویزیونی بدون پخش در سیما نیز وارد این بازار شده است که وضعیت ویژه ای دارد:سریال قهوه تلخ اثر مهران مدیری.

گویا قرار بوده این سریال برای پخش در شبکه سوم سیما ساخته شود اما به دلایلی که شاید ذکر آنها به درازا خواهد کشید نتوانست از شبکه سه پخش شود و تهیه کنندگان و مدیری در آستانه بحران مالی قرار گرفتند.در ایران غیر از صدا و سیما که تلویزیونی وجود ندارد و امکان پخش این سریال به صورت تلویزیونی منتفی شد.لذا ورود به شبکه پخش خانگی تنها راه حل برای بازگشت سرمایه برای سریالی با 35 بازیگر و 200 عامل تولید بود.

در سی‌دی اول مجموعه «قهوه تلخ» كه از سه‌شنبه گذشته عرضه شده، مهران مدیری در پلاتوی كوتاهی كه قبل از آغاز سریال قرار گرفته، ضمن كلی تعریف و تمجید از مجموعه‌اش و اینكه دلش خیلی برای مردم تنگ شده، بارها از بینندگان این سی‌دی‌ها می‌خواهد از كپی كردن آن خودداری كنند و حتی اگر برادر یا خواهرشان هم كپی این سی‌دی‌ها را خواستند، زیر بار نروند.

بخش اجتماعی تبیان قرار نیست وارد مباحث تخصصی و هنری این سریال شود و انشالله آنرا در بخش های دیگر تبیان، پس از توزیع و مشاهده چند قسمت مباحث مرتبط ارزش هنری و نقد محتوایی این سریال را مطالعه خواهید کرد اما در این میان یک آسیب مهم اجتماعی و فرهنگی وجود دارد که نمی توان آنرا در نظر نگرفت.  برای درک این نکته  بایستی جلد سی دی و بسته آنرا با دقت دید.

سه قسمت نخست این سریال در قالب یك بسته و به قیمت 2500 تومان توزیع شده و پشت بسته آن با امضای مهران مدیری نوشته شده: لطفا كپی نكنید.

در  اینجا نیز می توانید فایل تصویری این درخواست مهران مدیری را ببینید.

در سی‌دی اول مجموعه «قهوه تلخ» كه از سه‌شنبه گذشته عرضه شده، مهران مدیری در پلاتوی كوتاهی كه قبل از آغاز سریال قرار گرفته، ضمن كلی تعریف و تمجید از مجموعه‌اش و اینكه دلش خیلی برای مردم تنگ شده، بارها از بینندگان این سی‌دی‌ها می‌خواهد از كپی كردن آن خودداری كنند و حتی اگر برادر یا خواهرشان هم كپی این سی‌دی‌ها را خواستند، زیر بار نروند.

مدیری چند بار با تأكید می‌گوید «جان من، جان من، جان من این سی‌دی‌ها را كپی نكنید!». از قول او این نكته روی كاور سی‌دی‌‌ها هم نوشته شده و با اسم خودش امضا هم شده است.

به نظر می‌رسد سازندگان با این اقدام از محبوبیت مدیری بهره گرفته‌اند تا بعضی از مردم و سودجویان احتمالی تشویق به خرید نسخه‌های اصلی و از كپی كردن آن منصرف شوند.

قهوه تلخ

شاید متوجه مشکل اصلی در کشور ما شده اید. اکثریت مردم ما عادت کرده‌اند تا بدون پرداخت حق مالکیت معنوی بسیاری از فیلمها،نرم افزارها، سریال‌ها و موسیقی ها را به راحتی کپی کرده و مشاهد،استفاده و یا بشنوند.ابزار سی دی یا دی وی دی رایتر به آسانی در دسترس همه قرار دارد و به راحتی از آن استفاده می شود.این مشکل اکثرا به شکلهای زیر در مصرف کالاهای فرهنگی در جامعه ایرانی رواج دارد:

1-استفاده  و فروش سی دی های کپی فیلم و سریال ایرانی یا خارجی به صورت گسترده.

۲- استفاده گسترده از موسیقی های ایرانی یا خارجی که بدون اجازه صاحب و یا شرکت پخش استفاده می شوند.

۳- استفاده گسترده از نرم افزار های کرک شده ویندوز.

4 کپی برداری از مقالات و مطالب مولفان دیگر به خصوص در وبلاگ ها

در جهان امروز برای حل این مشکل قانونی به عنوان کپی رایت وضع شده است. کپی رایت یا مالکیت معنوی  در راستای حقوق پدیدآورندگان یک قانون برای حمایت از تولید کنندگان است و مانع از آن می شود که زحمات پدید آورنده که برای کسب درآمد انجام شده است به رایگان در اختیار افراد دیگر قرار بگیرد.

این قانون در واقع به محصولات فرهنگی و هنری نیز به عنوان یک فرآورده می نگرد که مانند تمام فرآورده ها باید برای به دست آوردنش پول پرداخت کرد.در واقع  فیلم یا سریالی را که ما در عرض چند دقیقه یک قسمتش را می‌بینیم، حاصل ماه‌ها تلاش عده‌ای آدم است که در بستری از میلیون‌ها تومان هزینه تولید می‌گردد. این آدم‌ها هم مثل همه‌ی ما نیازمند کسب درآمد هستند تا بتوانند امرار معاش کنند.

این عبارات طنز درج شده بر روی جلد این سی دی ها و سخنان به ظاهر طنز مدیری متاسفانه بیانگر واقعیتی تلخ در جامعه ایران است که با توجه به عدم وجود قانون موثرکپی رایت به راحتی حقوق پدیدآورندگان محصولات فرهنگی نقض می شود.اما حتی در صورت فقدان چنین ماده قانونی نگاه شرعی و توجه به حق الناس را باید در بهره برداری از کالاهای فرهنگی را مد نظر قرار داد.

هنگامه سهرابی

گروه جامعه و ارتباطات