چه کسی منشور کوروش را پیدا کرد؟
نام منشور کوروش، با نام هرمزد رسام گره خورده است. باستان شناس آشوری تباری که در عراق بزرگ شد و بعدها تابعیت بریتانیا را گرفت.
او که از 19 سالگی کار حفاری در بناهای تاریخی عراق و به خصوص بابل را شروع کرده بود، در جوانی راهی بریتانیا شد تا تحصیلاتش را در این کشور ادامه دهد اما در همین مدت به استخدام موسسه باستان شناسی بریتانیا در آمد و از این موسسه ماموریت گرفت تا به کشورش برگردد و تحقیقات باستان شناسی خود را در بابل ادامه دهد.
راز کوروش
سال 1879 میلادی (1258 خورشیدی) بود که هرمزد رسام، در حین کاوش هایش در شهر بابل و نیایشگاه «اسگلیه» به لوحی گلی برخورد که بعدها منشور کوروش هخامنشی نام گرفت.
او بعد از تحقیق روی این منشور گِلی 2500 ساله دریافت که این اثر از زمان تصرف بابل و شکست دادن «نبونید» پادشاه بابلیان به جا مانده و کوروش بعد از ورود به شهر بابل، برای آزادی ملتهای مختلف از اسارت بابلیان، فرمان مکتوبی صادر کرده که بر پایه آن 40 هزار نفر از بند اسارت آزاد شده اند و به سرزمینهای خود بازگشته اند.
سنگ بنای حکومت
باستان شناسان پیش بینی می کردند که این فرمان توسط کوروش در زیر یکی از دیوارهای معبد خاک شده باشد که به نوعی نشان دهنده اهمیت منشور به عنوان پایه و اساس و سنگ بنای حکومت او بوده است.
رسام بعد از کشف این منشور آن را به موزه بریتانیا تقدیم کرد که از آن زمان تاکنون در بخش «ایران باستان» همین موزه نگهداری می شود.
منشور 45 سطری کوروش که به اعلامیه کوروش و منشور آزادی معروف است، شرحی از ورود بدون خونریزی او به شهر بابل و معرفی مقام و منصب کوروش است.
کوروش در دو بخش از منشور خود تکرار میکند که او و ارتش ایران، به صورتی آشتیجویانه وارد بابل شدهاند.
او میگوید: «من برای همه انسانها آزادی پرستش خدایانشان را برقرار کردم و فرمان دادم که هیچ کس حق ندارد به این دلیل مورد بدرفتاری قرار بگیرد. من فرمان دادم که هیچ خانهای ویران نشود. من صلح و آسایش را برای تمام انسانها تضمین کردم».
برادران منشور
بعدها، آثار دیگری به دست آمد که نشان می داد نسخه های گوناگونی از روی این فرمان نوشته و به نواحی امپراتوری هخامنشی ارسال شده است. در حال حاضر یک نسخه بدل از منشور کوروش به عنوان نشانهای از همزیستی و تفاهم میان ملتها در سازمان ملل متحد نگهداری میشود.
گروه گردشگری تبیان