جنجال درباره سفارشی بودن

اول: برخی واژه ها در نفس خود بار منفی دارند، اما اگر اندکی دقت کرده و با آن واژه کلنجار برویم، و به تاریخ آن هم رجوع کنیم، درخواهیم یافت که واژه ها خنثی هستند و این صفت یا مضافی که بار آن ها می شود، به آن ها معنای خوب و بد می دهد. واژه سفارشی هم از جمله کلماتی است که متاسفانه بی جهت و سبب بار منفی گرفته است، بدون آن که محمولی که این لغت را حمل می کند، به دقت مورد بررسی قرار گرفته باشد.

در تاریخ فرهنگ و هنر و به خصوص موسیقی، بودند آثار سفارشی که ماندگار شدند و بودند آثاری که یک شب هم در ذهن افراد نماندند. برخی از آثار دیمیتری شوستاکوویچ، آهنگساز نامدار روسی، سفارشی اند، همچنان که قطعه صلح در وین بتهوون هم سفارشی است. اما آیا این آثار و آهنگسازان آن ماندگار شدند یا از یادها رفته اند؟ چه کسی است که قطعات شوستاکوویچ را بشنود و بر دستان و ذهن و ضمیر پویای او بوسه تحسین نزند؟

دوم: موسیقی، هنری است که گاو نر و مرد کهن می خواهد و با نخستین نت و اجرا، تماشاگر و شنونده حرفه ای در می یابد که نوازنده، آهنگساز یا رهبر ارکستر چند مرده حلاج است و در این هنر و البته عمده هنرهای دیگر نمی توان یک شبه، راه صدساله را پیمود. آن هایی هم که اسم و رسمی پیدا کرده اند، زحمت و تلاش های طاقت سوزی را از سر گذرانده اند تا به چنین پایگاه و جایگاهی رسیده اند.

سوم: مجید انتظامی، آهنگساز و هنرمند شاخص و نوازنده توانای ابوا در ارکستر سمفونیک تهران هم در چنین مرتبه ای قرار دارد. او پدر فرزانه و نامداری دارد و همسری که نوازنده شاخص هارپ در ارکستر سمفونیک است و خودش هم علاوه بر تحصیلات آکادمیک موسیقی، به عنوان سولیست ابوا در ارکستر سمفونیک به اجرای کار پرداخت و مسیر هنری را آرام آرام پیمود و از همان سال های اولیه دهه 60 به عنوان آهنگسازی خوش ذوق، چه در زمینه ساخت قطعات موسیقی و در چه زمینه ساخت موسیقی فیلم و سریال شناخته شد و بالید و بر فراز آمد. برخی از آثار او به قدری زیبا و گوش نوازند که در مکان های عمومی و حتی داخل آسانسورها و به عنوان آهنگ پشت تلفن ها به کار می روند و این یعنی همان چیزی که یک هنرمند می خواهد که نغمه و سروده اش را مردم به یاد و خاطر بسپارند. بر چنین بنیادی، باید سخنان و گلایه های این هنرمند فعال و خلاق را منطقی دانست. آن جا که از روزنامه نگاران و برخی از اهالی هنر گلایه مند می شود بابت پیشداوری های ناصواب شان؛ پیشداوری درباره اثری که هنوز روی صحنه نیامده و دادن بار منفی به آن اصولا با منش و اصول اخلاقی روزنامه نگاری همخوانی ندارد. از جمله اصول اساسی کار روزنامه نگاری، بی طرفی است و روزنامه نگار نباید با موضع به سراغ موضوعی و پدیده ای برود. تازه اگر هم بپذیریم که روزنامه نگار باید پیش زمینه ذهنی داشته باشد، سابقه کاری آقای انتظامی نشان می دهند که او، هم نوازنده طراز اولی بوده و هم آهنگسازی خوب و خلاق. در برابر چنین تناقض هایی، ما چه پاسخی داریم که به افکار عمومی بدهیم؟