پیشرفت علم و دانش در حکومت مهدوی (1)

«دورانی بر امت من می آید که در آن، از اسلام جز نامی نماند و از قرآن جز نقش و تصویری نباشد. مسلمانان به نام مسلمان خوانده می شوند، ولی به اسلام از هر کس بیگانه ترند.»(1)

این سخن رسول خدا(صلی الله علیه و آله) را که می خوانم، یادم از خرافاتی می افتد که جامعه مان را در خود بلعیده است ... بدعت ها و خرافاتی که پایه گذار اندیشه دینی جامعه مان شده اند ... و جامعه آن روز برایم این گونه ترسیم می شود که پایه دین، چیزی چر هواها و هوس ها، منافع شخصی و گروهی نخواهد بود ... عالمان دنیا مدار و نفس پرست، اصول و فروع دین و آیات الهی را به دلخواه تفسیر و تأویل می کنند؛ آن گونه که با آرزوهای دنیا خواهانه آنان هیچ تضادی نداشته باشد ... «او هواپرستی را به خداپرستی باز می گرداند، پس از آنکه خداپرستی را به هواپرستی باز گردانده باشند. رأی ها را به قرآن باز می گرداند، پس از آنکه قرآن را به رأی های خود باز گردانده باشند.»(2)

بدعت گذاری در دین که سبب دوری از حق و افتادن در وادی گمراهی می شود و  رسوم  باطل را جایگزین  سنت ها  می کنند  و سنت های راستین به دست باد نسیان و فراموشی می سپرند... . آرزو می کنم جامعه ای را که نه بدعتی در آن باشد و نه خرافه ای ... جامعه ای مه سراسر نور باشد و راستی و درستی ... .

راستی از دوران پس از ظهور امام مان چه می دانی؟... همان زمان که امام پس از نابودی کفر و شرک، پایه های حکومت الهی اسلامی اش را بنیان می نهد و عظر دلنشین عدالت را در فضای جهان جاری می کند ... .

به حامعه امروزی بشر اگر نگاهی کنی، یادی از گذشته کنی اگر گاهی؛ تازه می توانی دریابی که بشر با این جثه کوچکش چه ها که نکرده است؟!  بین آن روزها که کبوتران نامه رسان پیغام ها را جا به جا می کردند، وصفش را که خوانده ای؟ و امروز که حتی نامه ها هم دیگر کمترین جایگاه را دارند و موبایل و ایمیل و ... جایشان را پر کرده اند ... مقایسه ای کن... .

بین آن روزها که رفتن از یک سرزمین به سرزمینی دیگر چه جانکاه بود و طاقت فرسا و گاه ماهها به طول می انجامید و امروز که بشر پا از زمین فراتر نهاده و سفر به کُرات را آغاز کرده است و چه کوتاه هم راه می پیماید برای رسیدن ... .

بین آن روزها که همه چیز ابتدایی بود و ساده و امروز که همه چیز مدرن شده است و پیچیده ... و من وقتی آن روزها و این روزها را با هم مقایسه می کنم، یادم از این سخن می افتد که «علم و دانش 27 حرف است و همه آنچه پیامبران آورده اند، تنها دو حرف آن است و مردم تا کنون جز با آن دو حرف، آشنایی ندارند و هنگامی که مهدی ما قیام کند، 25 حرف دیگر را بیرون آورده، آن را میان مردم نشر و گسترش می دهد.»(3)

می دانم که اساس و بنیان جوامع انسانی را علم و دانش آنها تشکیل می دهد. جهان امروز، جهان دانش و اندیشه عصر روشنفکران و دانشمندان است؛ علم و دانش است که مسیر زندگی انسان را مشخص و هدایت می کند. تنها به واسط? علم می توان به علل امور پی برد و از نظر فلاسفه تنها راه به سوی مدینه فاضله علم است. شرافت آدمی در تحصیل علم است، نه در جنگ و گردنکشی و بندگی انسان تنها در راه کسب علم معنا دارد.

دانش دوستی رمز پیشرفت و بقای انسان و جامعه است و سرنوشت او را کوشش علمی او معین می نماید. اهل علم متفکّرین و قلم به دستان، سرمایه اصلی هر جامعه هستند و در جهت حفظ و رشد آن باید کوشید. سرمایه اصلی و توان حقیقی هر کشوری به سطح علمی آن بستگی دارد .

می روم لا به لای روایات، می نشینم و می خوانم شان تا بهتر دریابم معنی این آوردن 25 حرف را و اتفاقاتی که پس از آن به وجود می آید ... .

انسان از موجوداتی است که با توجه به قو? عقلی که در وجودش است، روز به روز از لحاظ علمی و عقلی پیشرفت می کند و متکامل‌تر می شود و این امری طبیعی و اثبات شده است و از طرفی دیگر هم ما به تلاش برای عمران و آبادی زمین و بهره وری از نعمات خدادادی از طرف منابع دینی توصیه شده‌ایم، با این اوصاف طبیعی است که در آخرالزمان علم پیشرفت کند و اگر شرایط آن محیا شود و موانع برطرف شود، این پیشرفت با سرعت هرچه بیشتر به وقوع می پیوندد؛ چنانکه با ظهور امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف این موانع برداشته می شود و علم و تکنولوژی پیشرفت می کند و نتیجه این پیشرفت ها دسترسی به اختراعات و مسائل نو و بدیع است و در نتیجه آسان شدن زندگی برای بشر و بهره‌وری بیشتر از امکاناتی که در دسترس او قرار گرفته شده است، و هیچ دلیلی نداریم که در آخرالزمان پیشرفت علم متوقف شود؛ بلکه همانگونه که گفته شد سیر طبیعی علم صعودی است و البته باید در همه ازمان از اصول و فرامین دین تجاوز نکرد و محرمات الهی را مرتکب نشد و در زمان ظهور امام مهدی(عجل الله نعالی فرجه الشریف) این سیر صعودی سرعت بیشتری هم خواهد گرفت.

دوران دل انگیری است، روزهایی که انسان ها از درون متحول می شوند و بینش‌های مادی و دنیایی به روحانی و معنوی تبدیل می شود ... روزهایی که خداوند دست محبتش را به سر بندگان می گذارد و عقول آنها را با آن به کمال می‌رساند و بلوغ فکری آنان رشد یافته و تکمیل می شود ...  روزهایی که  جتی زنان خانه دار در خانه خودش به شیوه قرآن و سنت رسول الله صلی الله علیه و آله حکم می کند ... روزهایی که مظاهر شرك و فساد و تباهی از بین می ‌رود و عدالت در همه ابعاد آن فراگیر می ‌شود؛ امكان رشد و تعالی فراهم می ‌گردد ... روزهایی که به بركت ظهور حجت حق و الطاف الهی، امكان درك و بینش بیشتری برای انسان‌ها فراهم می ‌شود ... روزهایی که بشریت به سرچشمه جوشان علوم حقیقی می رسد، پرده از روی حقایق هستی برداشته می شود و تا حد ممكن و به مقدار توان، انسانها به اوج تكامل علمی پرواز می کنند... .(4)

دورانی که پیشرفت علم بشری، همراه با تکامل و رشد اخلاق و خردهاست ... دورانی که علم و دانش بشری در خدمت عقلانیت و خردورزی و خدامحوری و اخلاق قرار می گیرد، زندگی انسان ها بهبود می‌یابد و زمینه سعادت و تکامل بهتر و سریعتر انسانها فراهم می شود؛ انسان ها با آگاهی از رمز و راز طبیعت و اسرار خلقت و مقایسه ناچیز بودن علم و آگاهی اش با رازهای ناگشوده عالم و بی کرانگی علم خداوند در برابر علم و قدرت خداوند و عظمت بی انتهای او، بیشتر سر تواضع و خاکساری فرود می آورد و این آگاهی و دانش، در خدمت پرورش اخلاق نیک و تهذیب نفس و پرورش انسان های با فضیلت و متعالی می گردد ... روزهایی که بشریت به نهایت بلوغ خود می رسد و اخلاق، اندیشه، آرزو و ... رنگ کمال به خود می گیرد ... .

دورانی که علم پیشرف فراوانی خواهد كرد؛ که سود این علم در نهایت به انسان باز می گردد؛ که اساساً هر سود و رفاه و پیشرفت مادی و معنوی كه نصیب آدمی می شود، بر پایه علم و آگاهی استوار است. همین دوران طلایی است که آدمی را به کمال حقیقی می رساند که مقدمه تمام وعده‌های نیكی كه برای دوران ظهور داده شده، پیشرفت علم است؛ علمی که هم بعد پزشكی، كشاورزی، فصانوردی و ... را شامل می شود و هم علوم الهی و نحوه تقرب و نزدیك شدن به خدا را؛ یعنی، همان دورانی که مردم می ‌آموزند چگونه بنده واقعی باشند و با پیشرفت معنوی قادر به انجام هر كاری می ‌شوند(مانند عارفان حقیقی در زمان ما) و سود علم چیزی نیست که مخفی بماند و احتیاج به توضیح داشته باشد .

... و چه دورانی است، آن دوران که همه آرزوی بودن در آن را دارند؛ دورانی که حركت علمی با توجه به زمینه‌ های مساعد و مطلوب بسیار سریع است؛که این حركت در چهارچوب حركت اختیاری انسان است و نه معجزه گونه ... .

زمانی که انسان با توجه به سعه وجودی خود می تواند از علم و معرفت بهره‌مند شود و هر چه سعه وجودی‌اش بیشتر باشد، بهره اش از علم بیشتر می ‌شود و اگر كسی به بالاترین درجه انسانی رسید (بالاترین حدی كه یك مخلوق می ‌توان واجد علم شود)، آن علم را به دست خواهد آورد. دورانی که جامعه، فضیلت محور و ارزش مدار خواهد بود؛ از این رو از منافع مادی در راستای حیات معنوی استفاده شده و دنیا، ابزار حركت تكاملی و كسب سعادت خواهد بود. این منافع مادی به صورت صحیح در اختیار عموم قرار می گیرد و همه از آن بهره می ‌برند و جامعه طبقاتی نخواهد بود. بنابراین علم شكوفا می‌‌شود و صنعت در خدمت عموم مردم و در راستای تعالی و تكامل مردم قرار می ‌گیرد.

زمانی که آموزش و پرورش به اوج تکامل خود می رسد و تمام اهداف انبیا و اولیا برای تعلیم انسانها به کار گرفته می شود. سطح معلومات مردم به درجه‌ای از رشد و کمال می‌رسد که تمام اعضای خانواده‌ها از آن برخوردار می‌شوند. معارف اسلامی و تعلیم احکام و مسائل دینی همه جا را فرامی‌گیرد؛ تا جایی که بانوان خانه دار به راحتی می‌توانند از کتاب خدا و سنت پیامبر تکالیف خود را فرا‌بگیرند... .

دورانی که توسعه در دانش و عقل و خرد آدمیان، تمامی ظرفیت های اقتصادی طبیعت كشف می شود ... سیستم توزیع «درست درست» عمل می کند و دیگر از شكاف های اقتصادی و معیشتی اثری نمی ماند؛ در حالی كه نظام حاكم بر جهان ما دارای شكاف های اقتصادی وحشتناكی است.

دورانی که بشر در همه جنبه های پیشرفت می کند، از کشاورزی تا بهداشت و بازرگانی و ... .

زهرا رضاییان، گروه دین و اندیشه تبیان

پی‌نوشت‌ها:

1. بحارالانوار، ج52، ص190.

2. نهج‌البلاغه فیض الاسلام، خطبه 138.

3. بحارالانوار، ج52، ص326.

4. الغیبة النعمانى، ص238؛ بحارالانوار، ج52، ص352 و الکافى، ج 1، ص25؛ کتاب العقل و الجهل، ح10.