مسجد «نيوجيه» پكن
از قديميترين مساجد چين در پكن مسجد نيوجيه است. سبك معماري داخل آن كاملا چيني است. مسجد قبلي كاملا از بين رفته و تنها سقفي نزديك محراب فعلي از مسجد اصلي در آن باقي مانده است. نقاشي و كاشيكاري مسجد كه با رنگهاي سرخ و سبز و آبي با هم ترکيب يافتهاند، بسيار زيباست در بيرون مصلا قبر دو عالم ايراني كه بر سنگ قبرشان تاريخ درگذشتشان ذكر نشده، به نامهاي «احمد برطاني بخارايي» و «عمادالدين قزويني» ديده ميشود كه با سنگ مرمر سياهي پلكاني درست مثل معبد «زيگورات» در «چغازبنيل» در خوزستان از زمين تا كمر آدم ارتفاع دارند. بر مزار اين دو عالم مهاجر ايراني كه امام جماعت و مدرس دين در پكن و اين مسجد بوده و براي تبليغ اسلام اين همه راه را در آن شرايط سخت سفر آمده و به چين مهاجرت كردهاند.
در محوطه نسبتا بزرگ مسجد، فضاهاي كوچك مسقفي با معماري زيباي چيني هست. در درون يكي از آنها ستوني وجود دارد كه بر آن از بالا تا پايين عباراتي به خط فارسي نوشته شده بوده كه مائوئيستها در انقلاب فرهنگيشان كه آن همه تندروي در محو مظاهر ديني و غير چيني كردند اين عبارات را كه بر روي سنگ كندهكاري شده بوده است، از بين بردهاند؛ به گونهاي كه ما حتي يك كلمه را نمیتوان خواند. خطوط و عبارات بالاي ستون كه از دسترسي مائوئيستهاي افراطي به دور بوده، سالم مانده است، ولي نبود نور كافي و ديد كافي مانع از رويت اين خطوط ميشود.نام يکي از فضاهاي داخل محوطه مسجد مأذنه مسجد که درست روبهروي شبستان و مصلاي مسجد است، يك واژه فارسي است به نام «بانگ»! و نشانگر اين است که موذنها بر بالاي آن ميرفتند و وقت اذان را فرياد ميزدند.
تنها سقف باقي مانده از بناي مسجد اصلي
فضاي داخلي مسجد نسبتا بزرگ است. نقا است که در موقع نماز عيد فطر اين مسجد كاملا به گونهاي از جمعيت نمازگزار كه علاوه بر مسلمانان چيني ديپلماتها و كارمندان سفارتخانههاي كشورهاي اسلامي نيز در آن هستند، پر ميشود كه دامنه آن حتي به خيابانهاي اطراف مسجد هم ميرسد.
در این مسجد همچنین آثار خطی بیشماری دیده میشود. اين آثار ارزشمند تاريخي با كاغذهاي كاهي قديمي در حال از بين رفتن هستند. از جمله موارد خطي قرآنهايي با خط درشت است كه هر كدام هشت برابر يك قرآن معمولي حجم و طول دارند و يك جزو قرآن با خطوط درشت بر روي آنها نوشته شده است.
اگر اين آثار خطي كه برخي از آنها به زبان فارسي هستند، به زودي ترميم نشوند، قطعا در چند سال آينده از بين خواهند رفت.
منبع: سایت تابناک "به نقل از دکتر غلامعلي رجايي"
تنظیم برای تبیان: سمانه دولت آبادی