بافرها

مقدمه ای بر انواع بافرها:

محلولی که با عمل رقیق کردن و یا افزایش یک محلول اسیدی و یا قلیایی، در مقابل تغییرات PH مقاومت می کند را بافر می نامند.

انواع بافرها (بافرهای ساده):

بافرهای ساده به سه روش متفاوت دسته بندی می شوند:

1- نمک های اسید ضعیف و باز ضعیف

مثال: آمونیوم استات CH₃COONH₄ - ، آمونیوم سیانید NH₄CN -

2- پروتئین ها و آمینواسیدها

3- مخلوطی از نمک اسید و نمک طبیعی تشکیل شده از اسید چند ظرفیتی

مثال: Na₂HPO₄  و  Na₃PO₄

انواع بافرها (بافرهای ترکیبی):

بافرهای ترکیبی به دو گروه بافرهای اسیدی و بافرهای بازی طبقه بندی می شوند:

بافر اسیدی: محلولی از اسید ضعیف و نمک آن در مقابل باز قوی

مثال: H₂CO₃ + Na₂CO₃ ، CH₃COONa + CH₃COOH

بافر بازی: محلولی از باز ضعیف و نمک آن در مقابل اسید قوی

مثال: NH₄OH + NH₄NO₃  و  NH₄OH +NH₄Cl

جهت یادگیری بیشتر آزمایش زیر را انجام دهید.

دستورالعمل:

بافر اسیدی که در این جا استیک اسید و نمک آن در مقابل باز قوی ای مثل NaOH می باشد. در محلول بافری هم یون های استیک اسید و هم یون های سدیم استات حضور دارند با این تفاوت که استیک اسید به طور ناچیز یونیزه می شود در حالی که سدیم استات به طور کامل یونیزه می گردد.

با کلیک بر روی " ⁺Add strong Acid,H " ، افزودن یک اسید قوی را به محلول مورد بررسی قرار می دهیم.

زمانی که یک اسید اضافه می شود، ⁺H از اسید با یون های استات موجود در محلول ترکیب می شود و اسید ضعیف استیک اسید را تشکیل می دهد. بنابراین تغییری در PH صورت نمی گیرد.

سپس با کلیک بر روی " ^-Add strong Base ،OH " ، افزودن یک باز قوی را به محلول بررسی می کنیم.

زمانی که یک باز اضافه می شود، ^-OH از باز با استیک اسید موجود در محلول ترکیب می شود و یون های استات و آب را تشکیل می دهد که به دنبال این امر، باز هم تغییری در PH صورت نمی گیرد.

در کل PH بافرهای اسیدی زیر 7 قرار دارد و در واقع این PH را می توان با استفاده از معادله ی هندرسون بدست آورد:

که در این جا منظور از K_a ، قدرت اسیدی و یا ثابت تفکیک اسید می باشد و منظور از [ -A ] غلظت نمک اسید و یا باز مزدوج  و [ HA ] غلظت اسید است.

نکته :

معادله ی هندرسون به صورت زیر بدست می آید :

گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان

تهیه و تنظیم: طیبه موسیوند