لیگ دهم 30 درصد گران تر شده

«آقای...! [سرمربی یکی از باشگاه های صنعتی در ان روزها بودند] شما در فصل – یک میلیارد تومان درآمد داشتید قراردادتان 400 میلیون تومان بود، گفته می شد از قرارداد بازیکنان هم برای خودتان بر می داشتید.

اینقدر در آن فصل درآورید که حتی در لاس وگاس ویلایی برای خودتان خریدید. آقای...! شما از این فوتبال به همه جا رسیدی، آن هم از راه هایی که خیلی حرف و حدیث دارد و برای همین منشوری هستید»

اینها بخشی از اظهارنظرهای خبرنگار شجاعی بود که در کنفرانس مطبوعاتی از سرمربی منشوری تیمی لیگ یکی پرسید و البته با واکنش دوست خبرنگار سرمربی منشوری روبه رو شد: «سوالتو بپرس و بشین سر جات، به تو چه...؟! سوالتو پرسیدی دیگه... نزن!» البته جناب سرمربی هم کم نمی آورد: «شما بیا بگو کجا من از بازیکن پول گرفتم یا به او سوزن زدم؟! بیا ثابت کن. اگر ثابت کردی هر کاری دوست داری با من بکن!» چطور باید ثابت کرد به نظر شما؟!

یک میلیارد تومان درآمد سرمربی در یک فصل! وضعیتی که البته برای مربیان دیگر نیز بد نیست. امیر قلعه نویی در فصل گذشته نزدیک به همین رقم در سپاهان درآمد داشته یا مربیانی نظری نادر دست نشان، علی دایی، فیروز کریمی و... هم چنین رکوردهایی از خود به جا گذاشتند.

پیشنهاد کاری رسمی از یکی از مربیان سرشناس یوگسلاو به ایران آمده و در سازمان لیگ ثبت شده است. او در رزومه اش به مشخصه های مثبت و افتخاراتش این گونه اشاره می کند: «من – هستم، قهرمان سه جام حذفی، سه بار قهرمانی در لیگ، سابقه حضور با تیم در یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان، قهرمان سوپر جام آفریقا، هدایت تیم ملی در 26 بازی، سابقه حضور در جام جهانی، سابقه حضور در جام ملت های اروپا، حضور در فینال لیگ قهرمانان اروپا، مسلط به سه زبان آلمانی، انگلیسی و فرانسه، لیسانس، دارای مدرک پیشرفته مربیگری A اروپا.»

به نظر شما حق این مربی برای مربیگری در لیگ ایران چقدر است؟ اگر دایی برای دو فصل نزدیک به یک میلیارد و نیم دریافت می کند، چنین مربیانی چقدر باید دریافت کنند؟ شاید شگفت زده شوید، او پیشنهاد 200 هزار دلاری داده است! یعنی می توان حتی روی مبلغ بسیار پایین تری نیز به توافق رسید.

اولین بار محمد علی آبادی که آن روزها رئیس سازمان تربیت بدنی بوده از هزینه های فوتبال ایران پرده  برداشت. او این هزینه ها را بالغ بر 300 میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: «البته فقط 100 میلیارد تومان آن مشخص است که در چه قسمت هایی هزینه می شود.» او در ان روز مشکل فوتبال ایران را «ویروس»هایی دانست که مثل خورده به جان فوتبال ایران افتاده اند. 200 میلیارد تومان از پول فوتبال در چرخه فوتبال نیست و مطمئناً به جیب برخی از پرده نشینان خواهد رفت.

لیگ دهم با بخشنامه ای جدی آغاز شد: «موضوع سقف قراردادها جدی و لازم الاجراست.» پیش بینی می شد که مثل گذشته توجه جدی به آن نشود مصطفی آجورلو مدیرعامل استیل آذین ضمن انتقاد به چنین بخشنامه هایی اعتقاد داشت: «ما انتظار داشتیم جوانان ایرانی بعد از سه دهه راستگویی را تبلیغ کنند اما چنین مصوبات و بخشنامه هایی...» البته برخی از تحلیلگران اعتقاد دارند: «متاسفانه سقف قراردادی که اعلام کرده اند تبدیل به کف قرارداد شده است و چنین بخشنامه هایی نمی تواند گره ای از هزینه های سرسام آور باشگاه ها باز کند.»

چند هفته پیش بازیکنی به فدراسیون فوتبال مراجعه کرد و از باشگاه سال قبلش به خاطر عدم پرداخت قراردادش شکایت کرد. این بازیکن در 19 بازی تیمش شرکت کرده بود و مجموعاً 600 دقیقه هم بازی نکرده بود اما از باشگاه 325 میلیون تومان طلب داشت! یعنی این بازیکن برای هر دقیقه بازی حدود 550 هزار تومان دریافت می کرد. نکته جالب اینجاست که این بازیکن بازی این فصل هم از باشگاه جدیدش رقمی در همین حدود درخواست کرده که سازمان لیگ اجازه ثبت قرارداد با این مبلغ را به بازیکن نداده است.

کمترین تغییر دستمزدها مربوط به بازیکنانی است که با تیم هایشان تمدید می کنند. اما در مجموع قیمت بازیکنان در نقل  انتقالات 20 درصد افزایش یافته است. یکی از مسوولان سازان لیگ درباره هزینه های امسال اعتقاد دارد:«لیگ امسال 30 درصد گران تر شده است.» شاید برای شما هم جالب باشد بالاتر است و سازمان لیگ برنامه های بسیاری برای آن دارد: «ما داریم 35درصد از دستمزد مربیان را کاهش می دهیم و مدیران عامل باید پاسخگو باشند چرا که سازمان بازرسی به این موضوعات در صورت های مالی باشگاه ها توجه جدی خواهد کرد.» بیشترین دستمزد در میان مربیان جام جهانی مربوط به فابیو کاپلو بود که برای پنج سال مبلغ هشت میلیون و 800 هزار یورو دریافت کرد که سالانه نزدیک به 5/1 میلیون یورو نصیبش خواهد شد و کمترین دستمزد هم مربوط به سرمربی کره شمالی بود که 170 هزار دلار در سال دریافت می کند. نکته جالب اینجاست که سرمربی تیم چهارم جهان 205 هزار دلار دریافت می کند. سازمان لیگ در گام بعدی در حال کاهش دستمزد مربیان لیگ است و آن را به نفع فوتبال ایران می داند. وقتی می پرسیم اقدامی هم صورت گرفته؟ پاسخ می دهند: «بله! بخشی از کار انجام شده است و باشگاه ها نمی توانند مبلغ بیشتری قرارداد ببندند.»

ارزان ترین باشگاه لیگ نهم حدود یک میلیارد و هفتصد میلیون تومان هزینه کرد و گران ترین باشگاه هم 10 میلیارد و 600 میلیون تومان هزینه را متقبل شد. لیگ گذشته دروازه بان 777 میلیون تومانی داشت که باشگاه اصرار داشت این رقم 444 میلیون تومان است. آن دروازه بان امسال 777 میلیون تومان را به سمت 800 میلیون تومان گرد کرد و با همان تیم قرارداد امضا کرد. لیگ گذشته یکی از باشگاه ها برای خط دفاعی اش حدود دو میلیارد تومان هزینه کرده بود و البته نتیجه اش را هم دید. لیگ گذشته یکی از باشگاه ها برای سرمربی جدید 5/1 میلیارد تومان قرارداد نوشت. هر چند در بازار جهانی قیمت بازیکنان و مربیان به شدت کاهش یافته است و این موضوع ناشی از رکود اقتصادی است اما بازار ایران نه تنها کاهش قیمت نداشته بلکه روند قیمت ها صعودی هم بوده است. نمودار آماری از 50 بازیکن لیگ امریکا نشان می دهد میانگین قراردادهای آنها یک میلیون و 290 هزار دلار در سه سال بوده است. یعنی سالی 400 هزار دلار و این تقریباً برابر با هزینه های فوتبال ایران است.

قیمت ها در فوتبال ایران رشد می کند اما سودی عاید فوتبال ایران نمی شود. سال هاست فوتبال ایران تولید سطح اولی ندارد و همچنان ستاره بزرگش «علی کریمی» است که گل می زند، پاس گل می دهد و لیدر تیمش است. باشگاه ها به تیم های پایه توجه جدی ندارند و پول های هنگفت میان چند بازیکن انگشت نما که البته هیچ نکته امیدوار کننده فنی ندارند، تقسیم می شود. 300 میلیارد تومان هزینه در فوتبال ایران بدون فایده، این پول به حساب چه کسانی خواهد رفت؟

تنظیم برای تبیان: رضا سیگاری