آسمان ها و زمین های هفت گانه

در مورد این تعبیر که در قرآن آمده یعنی آسمان هفتگانه مفسران نظرات مختلفی دارند که آنچه صحیحتر به نظر مى رسد، این است که مقصود از سماوات سبع همان معنى واقعى آسمان هاى هفتگانه است ، تکرار این عبارت در آیات مختلف قرآن نشان مى دهد که عدد سبع در اینجا به معنى تکثیر نیست ، بلکه اشاره به همان عدد مخصوص است .

از آیات قرآن چنین استفاده مى شود که تمام کرات و سیاراتى را که ما مى بینیم همه جزء آسمان اول است ، و شش عالم دیگر وجود دارد که از دسترس دید ما و ابزارهاى علمى امروز ما بیرون است و مجموعا هفت عالم را به عنوان هفت آسمان تشکیل مى دهند.

شاهد این سخن اینکه : قرآن مى گوید: «وَ لَقَدْ زَیَّنَّا السَّمَاء الدُّنْیَا بِمَصَابِیحَ»¹  ؛ ما آسمان پائین را با چراغ هاى ستارگان زینت دادیم . از این آیات بخوبى استفاده مى شود که همه آنچه را ما مى بینیم و جهان ستارگان را تشکیل مى دهد همه جزء آسمان اول است ، و در ماوراى آن شش آسمان دیگر وجود دارد که ما در حال حاضر اطلاع دقیقى از جزئیات آن نداریم .و اما اینکه گفتیم شش آسمان دیگر براى ما مجهول است و ممکن است علوم از روى آن در آینده پرده بردارد . آنچه رصدخانه هاى بزرگ کشف کرده اند، فاصله اى به اندازه هزار میلیون یک میلیارد سال نورى مى باشد، و خود معترفند که تازه این آغاز جهان است نه پایان آن ، پس چه مانع دارد که در آینده با پیشرفت علم هیئت آسمان ها و کهکشان ها و عوالم دیگرى کشف گردد.

بهتر این است که این سخن را از زبان ، یکى از رصدخانه هاى بزرگ جهان بشنویم .

عظمت کائنات

رصدخانه «پالومار»  عظمت جهان بالا را چنین توصیف مى کند : تا وقتى که دوربین رصدخانه پالومار را نساخته بودند، وسعت دنیائى که بنظر ما میرسد بیش از پانصد سال نورى نبود، ولى ، این دوربین وسعت دنیاى ما را به هزار میلیون سال نورى رساند، و در نتیجه میلیون ها کهکشان جدید کشف شد که بعضى از آنها هزار میلیون سال نورى با ما فاصله دارند، ولى ، بعد از فاصله هزار میلیون سال نورى فضاى عظیم مهیب و تاریکى به چشم مى خورد که هیچ چیز در آن دیده نمى شود یعنى روشنائى از آنجا عبور نمى کند تا صفحه عکاسى دوربین رصدخانه را متأثر کند. ولى بدون تردید در آن فضاى مهیب و تاریک صدها میلیون کهکشان وجود دارد که دنیائى که در سمت ما است با جاذبه به آن کهکشان ها نگهدارى مى شود.

تمام این دنیاى عظیمى که به نظر مى رسد و داراى صدها هزار میلیون کهکشان است جز درهاى کوچک و بى مقدار از یک دنیاى عظیمتر نیست و هنوز اطمینان نداریم که در فراسوى آن دنیاى دوم دنیاى دیگرى نباشد.

از این گفته به خوبى بر مى آید که علم هنوز با آن پیشرفت شگفت انگیز خود در قسمت آسمان ها کشفیات خویش را سر آغاز جهان مى داند نه پایان آن ، بلکه آن را ذره کوچکى در برابر جهان بس با عظمت ، مى شمارد.

عدد آسمان ها درست هفت است ، با این قید که تمام آنچه از کواکب و ستارگان ثوابت و سیارات را مى بینیم طبق گواهى جمله بعد در این آیه جزء آسمان اول است ، به این ترتیب عالم آفرینش از هفت مجموعه بزرگ تشکیل یافته که تنها یک مجموعه آن در برابر دیدگان انسان ها قرار گرفته ، دستگاه هاى علمى و تحقیقاتى انسان به ماوراء این منطقه یعنى غیر از آسمان اول نفوذ نکرده است .اما شش عالم دیگر چگونه است ؟ و از چه تشکیل یافته جز خدا نمى داند.

« و زینا السماء الدنیا بمصابیح و حفظا»  ؛  آسمان پائین را به چراغهاى روشن ستارگان زینت بخشیدیم و در آن شهاب هائى که پهنه آسمان را از شیاطین حفظ مى کنند آفریدیم . دلیل بر این است که همه ستارگان زینت بخش آسمان اول مى باشند و در نظر انسان ها همانند چراغ هائى هستند که از سقف این آسمان نیلگون آویزان شده است ، و نه تنها زینت آسمانند و با تلألؤ خاص و چشمک زدن هاى پر معنى و پى در پى قلب عاشقان اسرار آفرینش را به سوى خود جذب مى کنند، و ترانه توحید سر مى دهند، بلکه در شب هاى تاریک براى گمشدگان بیابان ها چراغ هائى هستند که هم با روشنائى خود راهنمائى مى کنند، و هم سمت و جهت حرکت را معین مى سازند.

زمین های هفت گانه

«اللَّهُ الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَمِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ » ² ؛ خدا همان كسى است كه هفت آسمان و همانند آنها هفت زمین آفرید.

و اما در مورد زمین هاى هفتگانه ممکن است اشاره به طبقات مختلف کره زمین باشد، زیرا امروز ثابت شده که زمین از قشرهاى گوناگونى تشکیل یافته ، و یا اشاره به اقلیم هاى هفتگانه روى زمین چرا که هم در گذشته و هم امروز کره زمین را به هفت منطقه تقسیم مى کردند .

بعضى از دانشمندان فلکى مى گویند کراتى که مشابه کره زمین بر گرد خورشیدها در این عالم بزرگ گردش مى کند حداقل سیصد میلیون کره است !.

هر چند با اطلاعات کمى که ما از ماوراى منظومه شمسى داریم به دست دادن عدد در این زمینه کار مشکلى است ، ولى به هر حال دانشمندان دیگر فلکى نیز تأکید مى کنند که در کهکشانى که منظومه شمسى جزء آن است میلیون ها میلیون کره وجود دارد که در شرایطى مشابه کره زمین قرار گرفته ، و مرکز حیات و زندگى مى باشد.

پروردگارا! علم و قدرتت بى پایان و رحمتت نیز بى انتها است ، ما را از این رحمت بى انتها بهره اى عنایت فرما!

بارالها! قرآن و پیامبر را براى بیرون بردن مؤ منان از ظلمات به نور نازل کردى ما را از ظلمت گناه و هواى نفس بیرون بر، و قلب ما را به نور ایمان و تقوا روشن نما آمین یا رب العالمین

1- سوره فصلت آیه 12.

2- سوره طلاق آیه 12.