حروف مشبهه بالفعل
اهداف درس:
1- آشنایی با حروف مشبهه و کارکرد آن
2- آشنایی با انواع حروف مشبهه و معانی آن ها
3- اسم حروف مشبهه و انواع آن
4- خبر حروف مشبهه و انواع آن
حروف مشبهه چیست و کارکرد آنها در جمله چگونه است؟
حروف مشبهه، حروفی هستند که برای تأکید، بر سر مبتدا و خبر می آیند و مبتدا را به عنوان اسم خود قرار داده و اعراب آن را منصوب کرده و خبر را خبر خود قرار می دهد که اعراب آن مرفوع می شود مثال :
و اما انواع حروف مشبهه
إنَّ / أنَّ: (قطعاً / که، اینکه)
کأَنَّ: (گویا)
لیتَ: (کاش)
لعلَّ: (شاید)
لکنَّ: (لکن)
نکته:
تفاوت إنَّ و أَنَّ در این است که «إنَّ» در ابتدای جمله و «أَنَّ» در وسط جمله می آید.
تمرین: نحوۀ کاربرد حروف مشبهه را در جملات زیر ببینید:
1- إِنَّ أحسَنَ الحَسَنِ حُسنُ الخُلقِ: به راستی که نیکوترین نیکی ها ، خلق نیکو است.
2- وصلتُ إلی هذه النتیجه أَنَّ الطالبَ النشیطَ ناجحٌ: به این نتیجه رسیدم که دانشجوی کوشا موفق است.
3- فرحتُ من لقاء صدﻳﻘﻲ کأنّی کُنتُ أَطیرُ فی السمّاء: از دیدار دوستم چنان خوشحال شدم که گویی در آسمان پرواز میکردم.
4- لیتنی کنتُ معکُم فأفوزَ معکم فوزاً عظیماً : ای کاش با شما بودم تا به همراه شما به سعادت و رستگاری می رسیدم.
5- لعلَّ المعلَّم یأتی: شاید معلم بیاید.
6- أعرف أنّ الأکلَ لذیذٌ لکنّ الإسرافَ فی الأکلِ ضارٌّ : میدانم که خوردن لذت بخش است اما زیاده روی در خوردن مضّر است.
انواع اسم حروف مشبهه
اسم ظاهر: إنَّ اللهَ بصیرٌ
ضمیر متّصل: إنَّه ناجحٌ
انواع خبر حروف مشبهه
مفرد: إنّک وفیٌّ
جمله: إنَّ اللهَ یراک
شبه جمله: إنَّ أبی فی البیت
نکته:
گاهی اوقات حرف «ما» بر سر «إِنَّ و أَنَّ » می آید که مانع از عمل آن می شود که به آن « مای کافّه » می گویند که هدف از آن « منحصر کردن مفهوم خبر برای مبتدا » است مثل:
إنّما الکسلُ و النجاحُ ضدّ ان
به إِنّما و أَنّما أدوات حضر می گویند.
گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان - تهیه: فاطمه شیرزاده
تنظیم: سمیرا بادامستانی