موسسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان

علیرضا قزوه، شاعر آیینی و شاعر دفاع مقدس است؛ مردی که اگر جریان انقلاب بخواهد یکی از چهره‌های شاخصش را نام ببرد، حتما او جزو گزینه هاست. با او درباره ادبیات آیینی، ادبیات دفاع مقدس، در هم تنیدگی این دو و مضامین تازه در شعر امروز به سخن نشستیم. حاصل این گفت‌وگو را در ادامه می‌خوانید.

یک مدرس ادبیات دانشگاه الزهرا (س) گفت: حکیم سنایی غزنوی شاعر، عارف، عاشق و یک مصلح اجتماعی است که در برابر حوادث و وقایع اجتماعی سکوت اختیار نکرده و فریاد دادخواهی و اعتراض سر داده است.

ایام البیض ماه رجب به عنوان ایام سه روزه نورانی این ماه عظیم الشأن، فرصت مناسبی برای مرور اشعار شاعران آئینی در حال و هوای ملکوتی اعتکاف است.

یکی دیگر از داستان های کوتاه و شیرین مولانا که در دل داستان خلیفه دست و دل باز آمده، داستان پیرمرد عالمی است که علم نحو می داند و به علم خود بسیار مغرور است. ماخذ این داستان حکایتی است که در لطایف عبید زاکانی که مولانا با زبانی شیرین و شیوا آن را بیان

از نظر مولانا عشق قدرت و توانایی تغییر هر چیزی را دارد و این تغییر حتی تا مرزهای خود هم می رسد. از نظر او انسان به محض اینکه عشق را تجربه کند، شیوه زندگی اش تغییر خواهد کرد. آدمی تا قبل از عاشق شدن خود را مرکز و محور همه چیز می بیند، اما به محض اینکه عشق

مولانا از آن دسته از شاعران است که به هنگام سخن گفتن، علاوه بر چه گفتن، چگونه گفتن هم برایش بسیار اهمیت دارد. او به هر دو جنبه لفظ و محتوا اهمیت داده تا به هنگام خلق آثار خویش، به محتوا و مضمون آثار خود نیز توجه داشته باشد و یکی را فدای دیگری نکند.

مولانا شاعری حکیم و فیلسوف و نماد آزاد اندیشی است. او بر علوم اسلامی تسلط دارد و در سروده هایش در پی آن است تا خود و دیگران را از قید قوانین خشک و انعطاف ناپذیر دنیوی رها سازد. آثار او به ویژه مثنوی معنوی نمایانگر شخصیت عرفانی اوست. مثنوی کتابی تعلیمی است

سخنان دکتر عبدالرضا مدرس زاده درباره ی حافظ با عنوان «از مستی تا ترک هستی» .

در شعر هر شاعری - به ویژه در مشرق زمین – رگه هایی از عرفان را میتوان یافت. این رگه ها شاید ناخودآگاه باشد، اما قابل انکار نیست.

یکی از الزامات طی کردن مسیر حقیقت، داشتن پیر و مرادی است که با عقبه و سختی های مسیر آشنا بوده تا بتواند سالک و رهرو را به خوبی هدایت کند. طی کردن این مرحله بدون همراهی خضری که راه بلد باشد، کاری عجیب و دیوانگی است. چراکه منزل بس خطرناک ست و به قول اعجوبه

یکی از غم انگیزترین و تاثیر گذارترین داستان های عاشقانه فارسی، داستان عشق لیلی و مجنون است. این افسانه اگرچه ریشه ای سامی و عرب دارد، اما از آنجا که توسط یکی از بزرگترین و قوی ترین داستان سرایان زبان و ادب پارسی، یعنی نظامی گنجوی سروده شده است، جزو ماندگ

در میان شاعران، هیچ شاعری به اندازه عطار نیشابوری مسایل عمیق عرفانی را با ساده ترین بیان، عنوان نکرده است. تا فبل او افراد بسیاری راه رسیدن به خدا را مرحله بندی کرده بودند، اما با ظهور او در دنیای عرفان این راه به کوتاه ترین مسیر تبدیل شد و با نام هفت شهر

مطمئنا بارها عنوان هفت شهر عشق را شنیده اید، هفت شهر عشق زاییدۀ ذهن عطار است و از نظر او با گذراندن این هفت مرحله می توان به فناء فی الله و درک حق رسید. در این مقاله سه وادی از این هفت شهر را مرور می کنیم.

در بخش قبلی داستان تا به آنجا پیش رفت که لیلی نامه ای به مجنون می نویسد و آن را توسط واسطه ای به مجنون می رساند. مجنون که با دیدن نامه لیلی از خود بی خود شده بود و قرار و آرام نداشت، پس از مدتی شروع به خواندن نامه او کرد، درد دل لیلی را شنید و

فردوسی حکیم با نگارش شاعرانه این داستان، الگوی داستانی ویژه ای را ارائه داده که خاص دوره پهلوانی است و تازگی آن در مجاز کردن عشق ممنوع میان قومی که نسبت به آداب و رسوم نیاکانی خود پایبند بوده اند.

یکی دیگر از داستان های مثنوی که در غالب تمثیل بیان شده است، نالیدن ستون حنانه است. ستون حنانه (ناله کننده)، ستونی بوده است از درخت خرما که حضرت رسول در مسجد به آن تکیه می دادند و خطابه و موعظه می نمودند. بعدها برای آن حضرت منبری ساختند که بر فراز آن می نش

در بخش سیزدهم داستان منطق الطیر باز دهمین مرغ هم سوال خود را از هدهد پرسید و پاسخ را دریافت کرد، حال مابقی مرغان مشتاق این هستند که سوال های خود را پرسیده و پاسخ را دریافت کنند.

در بخش قبل غم نامه لیلی و مجنون، پدر مجنون به سراغش آمده و از او می خواهد که از این جنون دست برداشته و به قبیله بازگردد چرا که او دیگر توان رهبری قبیله را ندارد و به حضور مجنون نیاز دارد.

یکی از بزرگترین شاعران این مرز و بوم و میراث فرهنگ و ادب پارسی شیخ بزرگ شیراز سعدی زیبا سخن است که به جرات می توان گفت که عاشقانه هایی که در وصف عشق و معشوق به زبان آورده است در ادبیات ایران و جهان بی همتاست.

حکیم ابوالقاسم فردوسی و شیخ شهاب الدین یحیی سهروردی، دو شخصیت بزرگ شعر و حکمت شیعی اند که شدیداً هم سوی و هم رأیاند و به سعی و هنر این دو است که امروزه چیزی از حکمت خسروانی ایران باستان باقی مانده است...