حل یک بن بست زناشویی
خوش آمدگویی به فرزند خوانده
آن سوی ازدواج ، آرزوی داشتن فرزند کوچکی نهفته است که در حضور او خانه رنگی دیگر می گیرد. آن سوی ازدواج کودکی است که خانه را گرم می کند و آرامش را روانه محفل زندگی می کند. اما آن سوی ازدواج اگر کودکی به دنیا نیاید و فرزندی متولد نشود چه اتفاقی می افتد؟ آنجا که زن و مردی در حسرت داشتن یک فرزند روزگار را سپری می کنند. شاید در چنین مواقعی بهترین راه چاره برای زن و مرد تنها، برای زن و مردی که فرزندی ندارند، اما امکان نگهداری از فرزند در زندگی شان فراهم است ، پذیرش فرزندانی است که از نعمت داشتن پدر و مادر محروم شده اند لذا فرزندخواندگی به عنوان واژه مناسب چنین رفتاری انتخاب شده است.
به این ترتیب همانطور که تولد یک کودک و حضور او در جمع خانواده یکی از عوامل شادی بخش و لذت بخش زندگی زناشویی است، پذیرش یک فرزند خوانده نیز به همین اندازه و شاید هم کمی بیشتر می تواند لذت بخش باشد زیرا زوج پذیرنده نیز برای رسیدن به این فرزند خوانده فرآیندهای خسته کننده و طولانی اداری لازم را طی کرده است و با تحمل تمام این دشواری ها به نقطه ی پایان یعنی حضور یک فرزند در زندگی زناشویی شان رسیده اند. بسیاری از میهمانی ها و جشن هایی که برای یک کودک تازه متولد شده در هر خانواده ای تدارک دیده می شود برای یک فرزند خوانده نیز قابل اجراست . خرید لوازم بهداشتی، شیرخشک و پستانک، لباس نوزاد و... همگی برای یک فرزند خوانده نیز با شوق و ذوق فراوان انجام پذیر است هر چند ممکن است با توجه به سن کودکی که به فرزندی پذیرفته شده است بخشی از این جشن ها و مراسم ها غیر ضروری به نظر برسد. البته زوج هایی که اقدام به پذیرش فرزند خوانده می کنند از فرصت شیرین و لذت بخش نه ماهه برای آمادگی قبل از تولد کودک محرومند اما در عوض در تهیه تدارک لوازم مورد نیاز یک کودک کاملاً دخیل خواهند بود.
همانطور که تولد یک کودک و حضور او در جمع خانواده یکی از عوامل شادی بخش و لذت بخش زندگی زناشویی است، پذیرش یک فرزند خوانده نیز به همین اندازه و شاید هم کمی بیشتر می تواند لذت بخش باشد
صرف نظر از مراسم ها و تشریفات اولیه ای که در پذیرش یک فرزند خوانده متداول است لازم است طی یک مراسم ویژه زمان به فرزند خواندگی گرفتن کودک مشخص باشد. در این پروسه یک کودک که ممکن است از یک مکان جغرافیایی دیگر باشد وارد یک جمع خانوادگی جدید با قوانین و روابط مدون شده می گردد. به همین دلیل انجام یک سری تشریفات خوش آمدگی رسمی، می تواند فرصت آشنایی این فرد غریبه را با قوانین و روابط مذکور فراهم نماید. برخی از مزایای یک جشن خوشامدگویی رسمی عبارتند از :
- مشخص شدن زمان پذیرش کودک مذکور مستقل از تاریخ تولد او
- رسمی شدن پذیرش کودک مذکور در بقیه فامیل و آشنایان و دوستان
- ایجاد ارتباط بین گذشته و آینده کودک پذیرفته شده
- فراهم آوردن یک فرصت مطمئن و سازمان یافته برای آگاهی از احساسات و عواطف کودک پذیرفته شده (احساسات مانند حس فقدان، شادی ناشی از پذیرش مجدد و...)
- تهیه یک مدرک مستند برای کودک، که در آینده بتواند بفهمد چقدر برای خانواده جدیدش خواستنی و دوست داشتنی بوده است.
آمادگی برای والدینی که قصد پذیرش فرزند خوانده دارند
برخی از والدینی که قصد دارند فرزند خوانده داشته باشند آنقدر سرگرم خوشحالی ناشی از پذیرش کودک هستند که از وظایف اصلی خود به عنوان والدین آتی غافل می شوند. از آنجایی که پدر و مادر شدن یک شغل تمام وقت است بنابراین توصیه می کنیم تا حد امکانی برای آمادگی ایفای این نقش وقت بگذارید.
شرکت در کلاس های آموزشی
در برخی از کشورها شرکت در کلاس های آموزشی زوجینی که قصد پذیرش فرزند خوانده را دارند اجباری است. در این کلاس والدین با نحوه برخورد و رفتار کودکان مذکور آشنا می شوند. البته در کشور ما هنوز برگزاری این نوع کلاسها به شکل رسمی درنیامده است لذا والدین می تواند برای بهره مندی از این شرایط، به طور شخصی برای شرکت در جلسات مشاوره اقدام نمایند.
فهم و درک درست از فرآیند غم و غصه و محزون بودن
تمام فرزند خوانده ها با احساس فقدان خانواده ای که در آن متولد شده اند، مواجه شوند. بسیاری از این کودکان نیز نسبت به خانواده ای که قبلاً بطور موقت نزد آنها بوده اند احساس وابستگی و تعلق خاطر دارند. این کودکان ممکن است رفتارهای مختلفی در مواجه با این مشکل از خود بروز دهند. بر خی از این رفتارها می تواند شامل خود سانسوری، حالت تدافعی به خود گرفتن، عادت های بد و... باشد. اگر شما درک درستی از آنچه کودک با این رفتار خود می خواهد، داشته باشید می توانید با نیازهای اساسی او آشناتر شوید و توانایی برآورده کردن آنها را در خود تقویت نمایید.
بسیاری از میهمانی ها و جشن هایی که برای یک کودک تازه متولد شده در هر خانواده ای تدارک دیده می شود برای یک فرزند خوانده نیز قابل اجراست
مثلاً ممکن است کودکی که پذیرفته اید اقدام به ذخیره سازی و انبار مواد غذایی کند. شما این رفتار را ابتدا به عنوان سرقت تلقی می کنید. به یاد داشته باشید که کودکان نیازهایشان را از طریق رفتارهایشان آشکار می سازند ممکن است علت اقدام او ترس از گرسنه ماندن در آینده و یا عدم برخورداری مناسب از مواد غذایی در گذشته باشد.
برای برخی تأخیرها و نارسایی های رشدی این کودکانی برنامه ریزی و آمادگی داشته باشید
دلایل برخی از نارسایی ها و تاخیرهای رشدی عبارتند از :
1- فقدان اسباب بازی و شبیه سازی
2- ترک نکردن زمینه ها و مقدمات ناشی از یتیم و بی سرپرست بودن
3- مدرسه گریز و یا جابجایی مرتب از یک مدرسه به مدرسه دیگر
برنامه ریزی داشتن برای مشکلات ارتباطی
این موضوع بیشتر در بین کودکانی که سن شان بیشتر از 2 سال است و توانایی تکلم به زبان مادری خود دارند دیده می شود. در این زمینه لازم است که برای یاد گرفتن چند کلمه یا اصطلاح به زبان مادری این کودک اختصاص دهید و یا حداقل چند کارت پستال که به نظرش آشنا باشد برایش فراهم کنید.
گاهی اوقات مشکل این کودکان ناشی از عدم درک درست از کنایه ها و اصطلاحات محاوره ای است. هم چنین سعی کنید از مراسم ها، جشن ها، آیین ها و خرده فرهنگ های مادری کودک پذیرفته شده مانند روش آشپزی، لباس پوشیدن و... اطلاعات کاملی کسب کنید.
حامی فرزند خوانده تان باشید
چه قبل و چه بعد از پذیرش رسمی کودک، از حمایت همه جانبه او دریغ نکنید. این چیزی است که می تواند وجه تمایز شما با والدین حقیقی باشد پس اجازه دهید این وجه تمایز، خود را تقویت کند. هیچ کس از شما نخواهد پذیرفت و یا به درستی درک نخواهد کرد که بزرگ کردن این بچه ها از فرزندان واقعی سخت تر است پس وقت خود را صرف فهماندن این موضوع به دیگران نکنید و تنها به دنبال روش و راه حل مخصوص خانواده خود باشید.
زمان بر بودن تشکیل پیوندهای عاطفی را به خاطر بسپارید
ایجاد، تشکیل و تداوم یک ارتباط کامل و مادرانه یا پدرانه یک فرآیند طولانی است. بنابراین شتابزده عمل نکنید و هرگز دچار یاس و ناامیدی نشوید.
گروه خانواده و زندگی سایت تبیان- مریم عطاریان
کاربران محترم می توانند دیدگاهای خود در این زمینه را در بخش انجمن های تخصصی تبیان به بحث بگذارند.