صحن جمهوری اسلامی
از جمله اماكنی كه پس از پیروزی انقلاب شكوهمند اسلامی، جهت رفاه حال زائران ساخته شد و مورد بهرهبرداری قرار گرفت، صحن جمهوری اسلامی است. این بنا از صحنهای بزرگ حوزه حرم به شمار میرود.
صحن جمهوری اسلامی در غرب روضه منوره جای دارد و در سال 1368 هـ.ش به بهرهبرداری رسید. زیربنای صحن با احتساب زیرزمین آن، 19065 متر مربع، مساحت فضای باز صحن حدود 7302 متر مربع و فضای غرفههای صحن حدود 4622 متر مربع است. در اضلاع این صحن نیز چهار ایوان (سر در بزرگ) به قرینه یكدیگر و به سبك معماری سنتی اسلامی ساخته شده است.
در وسط صحن، ساعت آفتابی یا شاخصی وجود دارد كه در تمام فصول سال، بیانگر ظهر شرعی است. باب الرحمه، نام ورودی به بست شیخ بهاء الدین، از ضلع شرقی این صحن است.
ایوان شرقی (باب الولایه یا ایوان طلا)
از زیباترین ایوانهای صحن است كه به رواق دار الولایه اتصال دارد و به طلا آراسته شده است. در كنار این ایوان، پنجرهای از برنز نصب شده و بسیاری از زائران، از پشت این پنجره به ساحت مقدس حضرت رضا (علیه السلام) عرض ادب میكنند.
ایوان شمالی (باب العلم)
باب العلم مشرف به بست شیخ طوسی است. بر فراز این ایوان گلدستهای آراسته به طلا و به ارتفاع 30 متر وجود دارد.
ایوان غربی (باب الغدیر)
این ایوان به قرینه ایوان طلا در وسط ضلع غربی صحن قرار دارد.
ایوان جنوبی (باب الشهاده)
این سر در و ایوان بزرگ، به قرینه ایوان شمالی، با دو گذرگاه و یك گلدسته طلا به بلندای 30 متر بر فراز آن ساخته شده است.
سقاخانه
در مقابل ایوان طلای صحن جمهوری اسلامی، سقاخانهای زیبا به صورت هشت ترك و سقف گنبدی شكل بنا شده و سیستم آب آشامیدنی و آبدهی آن مجهز به چشم الكترونیكی است كه ازطریق شیرهای برقی 12 ولت اجرا میشود.
منبع: در حریم ملکوت / سایت آستان قدس رضوی
تنظیم برای تبیان: سمانه دولت آبادی