وحشت در نزدیکی آسمان
توان ندارم که حتی برای برداشتن وسیله ای از طبقه بالای کمد اتاقم از نردبان استفاده کنم. تا حالا بارها خواسته ام به مقابله با آن برخیزم اما به محض آن که از نردبان یا چهارپایه بالا رفتم تمام دست و پایم شروع به لرزش کرده و گاهی هم با حالت تهوع و سرگیجه و تعریق شدید همراه می شم. این ترس کارکردهای عادی من رو گاه با مشکل همراه می کند. مثلا گاه لازم است از پنجره اتاق خواب که در طبقه پنجم یک ساختمان واقع شده اتومبیلم رو در کوچه کنترل کنم. و یا برای نوعی ارتقاء شغلی مجبور هستم در محل کار یک طبقه بالاتر مشغول به وظایفم شوم. و یا لازم است که جهت سیاحت و یا مأموریت شغلی گاه با هواپیما سفر کنم. همه این موارد در من نیز ممکن است و حتی تصور آن هم برای من ترس و اضطراب فراوانی همراه دارد به نظر شما چکار می توان کرد تا برای همیشه مقهور این ترس نباشم و رشد و پیشرفت های بیشتری تجربه کنم؟
ترس از ارتفاع یا بلند هراسی یکی از انواع هراس هاست که شامل ترس از بلندی است و فرد را در این مواقع دچار هیجان ترس و اضطراب شدید می کند. این افراد حتی از فکر کردن به مواجهه با این صحنه ها وحشت دارند و در مواقعی حتی توانایی کمک به کودکان یا شخصی را که در این موقعیت قرار می گیرد را هم ندارند.
ترس همیشه هم نامناسب و غیر مفید نیست. ترس باعث می شود تا ما با احتیاط بیشتری به اطراف نگاه کنیم و شرایط خطرناک یا بیماری زا را از خود دور کنیم. مثلاً ترس غیرمنطقی از ارتفاع به شما هشدار می دهد که تا لبه پشت بام پیش بروید و احتیاط بیشتری داشته باشید تا از آنجا نیفتید. اکثر افراد از بلندی می ترسند اما این ترس در اشخاص درجات مختلفی را داراست. زمانی که ترس نسبت به یک موقعیت نامتناسب و شدید باشد و به طور غیرعادی و وسواس گونه او را از فعالیت ها و کارکردهای معمول دور کند و باز دارد و به نوعی خوی و ترس غیرمنطقی و بیمارگونه مبدل می شود، می توان آن را مرضی دانست و نیاز به درمان دارد .
بخشی از وجود این نوع ترس ها در افراد به عوامل وراثتی بر می گردد. چرا که آزمایش های متعدد در دوقلوهای همسانی که دور از یکدیگر زندگی می کرده اند توانسته وجود این ترس را در آنها گاه به صورت همسان قلمداد کند.
واقعیت این است که احتمالاً علاوه بر ریشه های ژنتیکی ممکن است این ترس از اضطرابی در هنگام مواجهه با یک بلندی یا ارتفاع به وجود آمده باشد و شخص در آن زمان ترس موجود را به هر بلندی و ارتفاع دیگری تعمیم داده و شرطی شده باشد. نظریات روانکاری ترس ها را ناشی از بی اعتمادی به دیگران می داند که در زمان کودکی چنین تصوری در فرد شکل می گیرد و او این بی اعتمادی را به اشیاء و مکان ها هم نسبت می دهد.
اما چه باید کرد؟
مهم ترین نوع درمان در گروه ترس ها حساسیت زدایی منظم است. در این روش لازم است تا شخص کلیه تصورات و وقایعی را که باعث ترس غیرمنطقی اش می شود، بشناسد و به درمان گر معرفی کند. برای شروع باید از گزینه ای آغاز کرد که کمترین هیجان منفی را با خود به همراه دارد.
مثلاً به زبان آوردن هواپیما، و یا به خاطر آوردن فرودگاه و یا یادآوری یک نردبان و... پس از آنکه در روز چند بار اولین عامل ترس آور را به خاطر آوردید و یا با آن مواجه شدید و میزان ترس از آن به درجه عادی افول کرد به سراغ عوامل بعدی رفته و یک به یک با مواجهه ذهنی یا واقعی با آن، ترس را کاهش می دهید.
تهیه لیست سلسله مراتبی نکات ترس آور کمک زیادی به یک درمان موفق می کند و طول زمان درمان را کاهش می دهد.
شاید لازم باشد ابتدا از تصور خیالی استفاده نمود و سپس یک مواجهه واقعی را زمینه سازی کرد. تهیه لیست سلسله مراتبی نکات ترس آور کمک زیادی به یک درمان موفق می کند و طول زمان درمان را کاهش می دهد. البته همراه با تمرین های رفتاری استفاده از دارو نیز ضروری است تا فرد بتواند راحت تر اضطراب و علائم فیزیولوژیکی ترس خود را کنترل نماید. چرا که خود علائم جسمی اضطراب می تواند با ایجاد یک تسلسل معیوب استرس را تشدید کند.
در نوع دیگری از درمان برای افرادی که از هواپیما و پرواز می ترسند تکنولوژی در خدمت روان شناسی قرار گرفته است. در این روش درمانی ابتدا مراحل ترس در بیمار شناسایی شده و سپس تمامی شرایط پرواز از جمله لرزش ها و تکان های هواپیما در مراحل مختلف حرکت به صورتی کاملاً مشابه شرایط واقعی، به بدن فرد وصل می شود. این شبیه سازی باعث می شود تماس حواسی فرد از جمله حس لمس، عمق در روند درمان وارد شوند.و ترس را به مرور در فرد از بین ببرند .
فهیمه کهتری- خانواده و زندگی
شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر کتاب "اختلال هراس " را در کتابخانه تبیان مطالعه نمایید. و در صورت نیاز با مشاورین سایت در ارتباط باشید.
مقالات مرتبط
