تبیان، دستیار زندگی
باید مغزهای خود را از اینکه تنها مستخدم دولت باشیم و پشت میز بنشینیم خالی کنیم و برگردیم به اینکه، انسانیت ِانسان در رابطه با کار به وجود می آید. انسان می تواند به وسیله کاری که انتخاب می کند خالق خود باشد. شهید رجایی (اسفند...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کارمندان؛ کارگزاران صدیق دولت

باید مغزهای خود را از اینکه تنها مستخدم دولت باشیم و پشت میز بنشینیم خالی کنیم و برگردیم به اینکه، انسانیت ِانسان در رابطه با کار به وجود می آید. انسان می تواند به وسیله کاری که انتخاب می کند خالق خود باشد. شهید رجایی  (اسفند ماه 1359)

همه ساله در هفته دولت روز 4 شهریور به عنوان روز کارمند اختصاص می یابد و در این روز به منظور تجلیل از کارگزاران دولت جمهوری اسلامی و ارج نهادن به خدمت، با تبیین ملاک های انتخاب، کارمندان نمونه به عنوان نمایندگان خیل عظیم کارکنان نظام در اقصی نقاط کشور، انتخاب می شوند و مورد تشویق و تقدیر قرار می گیرند.

بسیاری از مدیران به دلیل عدم آشنایی کافی با اصل تفویض اختیار و نداشتن دید گسترده نسبت به مسایل اداری و بی توجهی به آثار ارزشمند آن، از اعطای اختیار به مدیران پایین تر امتناع می کنند و ترجیح می دهند به جای آنکه به وظایف اصلی مدیریتی که همانا تنظیم اهداف و خط مشی ها، توسعه سیاست ها، سنجش و ارزیابی نتایج عملکردها و نظارت بر صحت انجام امور است، خود به یک ماشین امضاء تبدیل شوند و وقت زیادی از زمان حضور خود را در اداره به بررسی مسائلی اختصاص دهند که دیگران هم توانایی انجام آن را دارند و این یکی از ریشه ای ترین مسائل نظام اداری ما است.

اعتلای مدیریت در نظام اداری و ارتقاء منزلت اجتماعی کارکنان دولت، اصلاح نگرش مردم نسبت به خدمات این قشر شریف و زحمتکش، ترویج فرهنگ رفتاری و خدمات شخصیت های راستین خدمت به مردم، شهیدان ماندگار رجایی و باهنر به عنوان الگوهای مناسب خدمت به جامعه، ایجاد روحیه امید و تلاش و نشاط و تشویق مردم به مشارکت در امور و نمایش توان حکومت اسلامی در اداره مطلوب جامعه از اهداف بزرگداشت این روز محسوب می شود.

روز کارمند بیش از آنکه از جهت فرمایشی و شعاری حائز اهمیت باشد فرصتی است مناسب برای تبیین جایگاه و رفع مشکلات کارمندان. از آنجا که کارمندان با دلسوزی و حسن نیت وقت خود را صرف خدمت به مردم و نظام می کنند دولت باید توجه ویژه ای نسبت به آنان مبذول دارد و با طراحی برنامه های صحیح بیشترین استفاده را از این نیروی صادق و زحمتکش جهت پیشبرد اهداف خود ببرد.

یک محقق علوم اجتماعی در مورد مشکلات نظام اداری کنونی ما چنین می گوید: بزرگترین مشکل نظام اداری در کشور ما که متأثر از وضعیت کلی جامعه است، حاکمیت نداشتن یک فرهنگ صحیح میان مدیران، کارکنان و ارباب رجوع است.

اگر بررسی های لازم انجام شود شاید نمونه های بسیاری از رفتارهای غیر منطقی و نامعقول در سطح ادارات خود را نشان دهد. به عنوان نمونه وقتی شخصی برای امضای پرونده ای وارد یک اداره می شود منشی رئیس می گوید: آقای رئیس تشریف ندارند، جلسه هستند، مأموریت هستند، کاری فوق العاده پیش آمده و هزار دلیلی که به هر حال فرقی برای ارباب رجوع نمی کند چون کار او انجام نمی شود. در اینجا حاضر نبودن فرد انجام دهنده کار در مواقع اداری و مراجعه ارباب رجوع نوعی تخلف از مقررات و قوانین به حساب می آید که در جای خود قابل پیگیری است. در اینجا باید اذعان داشت که در یک نظام اداری متحول، متوازن و سالم نباید مدیران یا افراد مسئول انجام کار در ساعات اداری و زمانی که ارباب رجوع برای انجام کار به محل وظیفه آنان مراجعه می کنند، در محل حود حاضر نباشند. چه در این صورت هر فرد مراجعه کننده دچار خسارت و ضرر (اتلاف وقت و هزینه رفت و آمد) می شود و هم در کل، جامعه دچار خسران و زیان می شود. چنین مشکلاتی را می توان با اتخاذ تدابیر درست اداری نظیر تفویض اختیار به مدیران پایین تر حل کرد. به عنوان مثال اگر مدیر عامل یک سازمان بنا بر همان قاعده اضطرار مجبور به ترک محل خدمت خود است، باید معاون یا معاونان وی در هر زمینه دارای این اختیار باشند که کارهای ارباب رجوع را انجام دهند. از سوی دیگر بسیاری از مدیران به دلیل عدم آشنایی کافی با اصل تفویض اختیار و نداشتن دید گسترده نسبت به مسایل اداری و بی توجهی به آثار ارزشمند آن، از اعطای اختیار به مدیران پایین تر امتناع می کنند و ترجیح می دهند به جای آنکه به وظایف اصلی مدیریتی که همانا تنظیم اهداف و خط مشی ها، توسعه سیاست ها، سنجش و ارزیابی نتایج عملکردها و نظارت بر صحت انجام امور است، خود به یک ماشین امضاء تبدیل شوند و وقت زیادی از زمان حضور خود را در اداره به بررسی مسائلی اختصاص دهند که دیگران هم توانایی انجام آن را دارند و این یکی از ریشه ای ترین مسائل نظام اداری ما است.

یک مدیر موسسه حسابرسی نیز در این زمینه چنین می گوید: اصولاً مسئول یا سرپرست یک اداره باید بتواند ویژگی های کارمندان و مدیران زیردست خود را به خوبی تشخیص دهد. کارمندان باید عموماً توانایی ها و شایستگی های لازم را برای انجام وظیفه ای که بر عهده گرفته اند داشته باشند و از سوی دیگر انجام چنین وظیفه ای را با میل و رغبت پذیرفته باشند نه با اکراه و اجبار. قطعاً در بحث تحول اداری باید مواردی نظیر عدم گسترش نظام اداری، استفاده از روش های نو، بهره مندی از توانایی نیروهای انسانی، واگذاری امور دولتی به بخش خصوصی و تمرکز فعالیت های دولتی به سیاست گذاری ها، تمرکز زدایی و تفویض اختیار، گسترش عدالت اقتصادی و اجتماعی در پیکره نظام اداری، برخورد قاطع با تخلفات اداری و قدردانی از کارکنان ساعی و صادق و موارد دیگر توجه کافی به عمل آید.

لینککارمندان پایه های خسته دولت

منبع : www.irib.ir