آیه‌ای که صلوات بر اهل بیت پیامبر را واجب کرده است
زمانى كه ، به سلطان محمد خدابنده ، نوه هلاكوخان مغول ، اطلاع دادند: علاوه بر چهار مذهب اهل تسنن ، مذهب دیگرى بنام شیعه ، در بین مذاهب اسلامى وجود دارد؛ و رهبر آنان علاّمه حلّى ،1 یكى از مجتهدین و نامداران این فرقه در شهر حلّه عراق ، زندگى مى كند؛ او تصمیم گرفت كه علاّمه حلّى را به سلطانیه قزوین كه مركز حكومت وى بود دعوت كند. مجلس و محفلى تشكیل داده و علاّمه را با بزرگان اهل تسنن ، مواجه ساخت . هنگام مباحثه ، علاّمه بر همه علما غلبه یافت و در نتیجه شاه و تمامى درباریان به مذهب شیعه گرویدند و اسامى ائمه معصومین علیهم السّلام را بر سكّه ضرب نموده و در خطبه ها قرائت كردند.
روزى علاّمه حلّى ، در مجلس سلطان و در پایان مناظره با علماء، خطبه بلیغى در بیان اثبات مذهب شیعه امامیه ، ایراد نمود و چون بنامهاى مقدس چهارده معصوم علیهم السّلام رسید؛ علاوه بر پیامبرصلّى اللّه علیه و آله بر همه آن بزرگان صلوات فرستاد. در این موقع سیّدى از اهل موصل -كه شخصى ناصبى و از دشمنان خاندان رسالت بود،- برآشفت و خطاب به علاّمه گفت : شما شیعیان ، چه دلیلى دارید كه بر غیر پیامبر، صلوات و درود مى فرستید؟
علاّمه بدون تامّل فرمود: دلیل ما این آیه قرآن است كه خداوند مى فرماید: «اَلَّذینَ اِذا اَصابَتْهُمْ مُصیبَةٌ قالُوا اِنّا لِلّهِ وَ اِنّا اِلَیْهِ راجِعُونَ، اُولئِكَ عَلَیْهِمْ صَلَواتٌ مِنْ رَبِّهِمْ وَ رَحْمَةٌ وَ اُولئِكَ هُمُ الْمُهْتَدُونَ»2. كسانى كه هرگاه مصیبتى به آنها مى رسد، مى گویند: ما از آنِ خدائیم و بسوى او بازگشت مى كنیم ، درود و رحمت خداوند بر آنان باد و آنها هدایت یافته گان هستند.
سید موصلى، با ناراحتى گفت: كدام مصیبت بر خاندان پیامبر و امامان شما رسیده است كه طبق این آیه شایسته درود و صلوات خداوندى باشند؟
علامه فرمود: كدام مصیبت دردناكتر و دشوارتر از این مى تواند باشد كه مانند تو، فرزند نااهلى ، از میان آنها پیدا شده و دیگران را بر آل رسول صلّى اللّه علیه و آله مقدم داشته ؛ تا آنجا كه حاضر نباشد، این همه فضائل و مناقب پدران پاك خویش را بشنود.
حاضران مجلس ، همگى از پاسخ به موقع علاّمه خندیده و حاضر جوابى و كلام زیباى آن دانشمند فرزانه را، تحسین كردند.3
در منابع معتبر اهل سنت از پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله چنین روایت شده است: لا تصلوا علىَّ الصلوة البتراء
فقالوا: و ما الصلوة البتراء؟
قال: تقولون اللّهم صلّ على محمد و تمسكون، بل قولوا اللهم صل على محمد و على آل محمد.
یعنى درود ناقص بر من نفرستید. گفتند: درود بدون دنباله و ناقص چیست؟ فرمود: اینكه بگوئید: خداوندا بر محمد درود فرست و ساكت شوید، بلكه بگوئید: خداوندا بر محمد و آل محمد درود فرست.4
تنظیم: گروه دین و اندیشه تبیان
1- حسن بن یوسف بن على بن مطهّر حلّى ، معروف به علاّمه حلّى ، یكى از چهره‌هاى درخشان و از اركان مهمّ مذهب امامیه مى‌باشد. وى در فقه و اصول و كلام و منطق و فلسفه و رجال و غیره كتاب نوشته است . در حدود صد كتاب از آثار خطى یا چاپى او شناخته شده كه بعضى از آنها (مانند تذكره الفقهاء) به تنهائى در اثبات نبوغ او كافى است .
علاّمه كتب زیادى در فقه دارد كه غالب آنها همانند: كتابهاى محقق حلّى در زمانهاى بعد از او از طرف فقهاء شرح و حاشیه شده است .
كتب معروف فقهى علامه، عبارت است از: ارشاد، تبصره المتعلمین ، قواعد، تحریر، تذكرة الفقهاء، مختلف الشیعه ، منتهى ، علاّمه اساتید زیادى داشته است . در فقه شاگرد دائى خود، محقق حلّى و در فلسفه و منطق ، شاگرد خواجه نصیرالدین طوسى بوده است ، فقه عامّه را، نزد علماى اهل تسنن تحصیل كرده است . علاّمه در سال 648 متولد شده و در سال 726 در سن 78 سالگى درگذشته است .
2- بقره / 156 و 157.
3- روضات الجنات ، 284 / 2.
4- مقدمه الاتقان، ص 17. الصّواعق المحرقه، 78
