تبیان، دستیار زندگی
ابن ابى الحدید گفته است: براى هیچ یک از فصحاى صحابه یک دهم یا نصف آن چه ، از سخنانى که از على (ع) گردآورى شده، تدوین نشده است.ما پیش از این، درج سوم قسمت‏ یک فهرستى از کتبى که سخنان آن حضرت را جمع آورده‏اند ارائه دادیم و در اینجا نیز این فهرست را همراه با
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

آثار علمى امیر المؤمنین (ع)

امام علی علیہ السلام

1- جمع القران و تأویله یا جمع‏آورى آیات قرآن بر اساس ترتیب نزول.

2- کتابى که آن حضرت در آن شصت نوع از انواع علوم قرآنى را جمع کرده و براى هر نوع از آنها مثالى زده است.

3- الجامعه،

4- الجفر،

5- صحیفه الفرائض،

6- کتابى درباره زکات چارپایان،

7- کتابى در ابواب فقه،

8- کتابى دیگر در ابواب فقه،

9- نامه آن حضرت به مالک اشتر،

10- وصیت وى به محمد حنفیه، کتاب .

11- عجایب احکام و قضاوت هاى آن حضرت که توسط برخى از علما جمع‏آورى شده است و کتاب عجایب احکام امیر المؤمنین به روایت محمد بن على بن ابراهیم بن هاشم قمى از پدرش از جدش را نیز در آن درج شده است. (این کتاب به طبع رسیده است.)

12- دعاها و مناجاتى که از آن حضرت به‏جا مانده است و برخى از دانشمندان آنها را جمع کرده و بدان صحیفه علویه گفته‏اند، (این کتاب نیز به چاپ رسیده است) .

13- مسند آن حضرت که توسط نسایى جمع آورده شده است.این کتاب حاوى احادیث و روایاتى است که از آن حضرت نقل شده.در کشف الظنون در این باره گفته شده: «مسند على (ع) تالیف ابو عبد الرحمن احمد بن شعیب نسایى متوفا در سال (303).این کتاب غیر از کتاب خصایص است که در فضل على بن ابیطالب به نگارش درآمده که در کشف الظنون هم نام آن آمده است.این سه کتاب اخیر را در واقع مى‏توان از باب توسع، جزو تالیفات آن حضرت دانست.

14- جنة الاسماء.در کشف الظنون در این باره آمده است: «جنة الاسماء نوشته امام على بن ابیطالب است که امام محمد غزالى (متوفا در 505- ه) بر آن شرحى نوشته است. روشن نشده که این کتابى که غزالى آن را شرح کرده است چیست؟ و چرا آن را به على (ع) نسبت مى‏دهند؟و بعید نیست که در این سخن تحریفى صورت گرفته باشد.

ابن ابى الحدید گفته است: براى هیچ یک از فصحاى صحابه یک دهم یا نصف آن چه ، از سخنانى که از على (ع) گردآورى شده، تدوین نشده است.ما پیش از این، درج سوم قسمت‏ یک فهرستى از کتبى که سخنان آن حضرت را جمع آورده‏اند ارائه دادیم

کتاب هایى که سخنان آن حضرت را گرد آورده‏اند

ابن ابى الحدید گفته است: براى هیچ یک از فصحاى صحابه یک دهم یا نصف آن چه ، از سخنانى که از على (ع) گردآورى شده، تدوین نشده است.ما پیش از این، درج سوم قسمت‏ یک فهرستى از کتبى که سخنان آن حضرت را جمع آورده‏اند ارائه دادیم و در اینجا نیز این فهرست را همراه با اختصار و زیادتى نسبت‏به آنجا، ذکر مى‏کنیم:

1- نهج البلاغه که توسط شریف رضى جمع آورى شده و تا کنون چندین بار به چاپ رسیده است.

2- مافات نهج البلاغه من کلامه (سخنان آن حضرت که در نهج البلاغه نیامده است) جمع آورى شده توسط فاضل معاصر شیخ هادى بن شیخ عباس بن شیخ جعفر فقیه نجفى (این کتاب به چاپ رسیده است) .

3- مائة کلمه جمع‏آورى شده توسط جاحظ (مطبوع) .

4- غرر الحکم و درر الکلم گردآورى شده توسط عبد الواحد بن محمد بن عبد الواحد آمدى تمیمى.وى این سخنان را از کلمات کوتاه آن حضرت جمع‏آورى کرده و با نهج البلاغه نزدیک است.انگیزه آمده ى در تالیف این کتاب، کارى بود که جاحظ در تالیف مائة الکلمه به انجام رسانده بود. (مطبوع) .

5- دستور معالم الحکم (مطبوع) .

6- نثر اللآلى جمع‏آورى شده به وسیله ابو على فضل بن حسن طبرسى مؤلف مجمع البیان (مطبوع) .

7- مطلوب کل طالب من کلام على بن ابیطالب جمع‏آورى شده توسط ابو اسحاق و طواط انصارى.در این کتاب صد سخن حکمت آمیز منسوب به آن حضرت نقل شده است.این کتاب در لایپزیک و بولاق به طبع رسیده و به فارسى و آلمانى برگردانده شده است.

8- قلائد الحکم و فرائد الکلم گردآورى شده توسط قاضى ابو یوسف یعقوب بن سلیمان اسفراینى.

9- معمیات على (ع) .

10- امثال الامام على بن ابیطالب طبع جوائب که بر پایه حروف الفبا ترتیب یافته است.

11- سخنان على (ع) شیخ مفید که در کتاب ارشاد خود نقل کرده است.

12- سخنان و نامه‏هاى آن حضرت که نصر بن مزاحم در کتاب صفین خود، نقل کرده است.

13- سخنان على (ع) که در کتاب جواهر المطالب آورده شده است.و کتابهاى دیگرى غیر از آنچه نام بردیم.

تنظیم: گروه دین و اندیشه


کتاب: سیره معصومان ج 3 ص 763 _نویسنده: سید محسن امین  مترجم: على حجتى کرمانى

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.