تبیان، دستیار زندگی
مدیر عامل فارابی در واکنش به اظهارات ابوالقاسم طالبی می‌گوید: «من به شخصه با سازمان سیا و دیگر سازمان‌های جاسوسی هیچ ارتباطی نداشته و ندارم و به همین دلیل هم نمی‌توانم درباره این وابستگی اظهارنظر کنم، اما اگر آقای طالبی چنین ارتباطی با این سازمان‌ها دارند
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

جاسوسی بر پیکره سینمای ایران

ابوالقاسم طالبی

  1. مدیر عامل فارابی در واکنش به اظهارات ابوالقاسم طالبی : «من به شخصه با سازمان سیا و دیگر سازمان‌های جاسوسی هیچ ارتباطی نداشته و ندارم و به همین دلیل هم نمی‌توانم درباره این وابستگی اظهارنظر کنم، اما اگر آقای طالبی چنین ارتباطی دارند...

این کارگردان در گفت‌وگوی مفصل خود با یک روزنامه صبح اتهاماتی جدی را بر روابط موجود در بخش بین‌الملل فارابی با جشنواره‌ها و سینماگران جهانی وارد کرده و از سوی دیگر برخی از فیلمسازان را افرادی مرتبط با دستگاه‌های جاسوسی دانسته است؛ مسئله‌ای که ابراز تاسف و ناراحتی تعدادی از سینماگران و مدیران را سبب شده است. اگرچه نمی‌توان ابهام در برخی عملکردها را نادیده گرفت اما راه حل رفع این ابهام‌ها رسانه‌ای کردن برخی نظرات کاملا شخصی و مسدودکردن فضای تعامل و گفت‌وگوست. به علاوه اینکه بررسی عملکرد و ارائه شفاف این عملکرد بهترین راه شفاف‌سازی و رفع سوء تفاهم‌ها و یا حتی برخی اشتباهات گذشته است.

جاسوس بازی در فارابی

«اکثریت حال دعوا ندارند، نه این‌که همه وابسته باشند.» این نهایت لطف ابوالقاسم طالبی در حق مسئولان سینمای ایران بود. او آنگاه که در مقام افشاگری به زعم خود پرده از ناگفته‌ها برداشت و اظهار داشت: «سینمای ما تحت سیطره و حکمرانی برنامه‌های سازمان‌های جاسوسی (موساد و اینتلیجنت سرویس) است.» ادعایی بزرگ را مطرح کرد. انتظار می‌رفت در کمتر از ساعتی با واکنش صریح مقامات مسئول در معاونت سینمایی بویژه بنیاد سینمایی فارابی مواجه شود، اما خبری نشد.

به ظاهر هیچ اتفاق و واکنشی به این اظهارات رخ نداد، اما «سکوت» بار دیگر مدعی را برسر ذوق آورد تا این بار نه فقط مدیران دولتی که جامعه اصناف سینمایی را هم از لب تیغ اتهامات بی‌بهره نگذارد: «در سینما یک جناحی هستند در حدود چهل تا پنجاه نفر که همه منافع را برای خودشان می‌خواهند. وضع مالی خوبی دارند، سالی 5-4 فیلم می‌سازند، در اکثر برنامه‌ها مشارکت دارند‌، فیلم‌های پرفروش مال آنهاست، به این دلیل که می‌توانند خطوط قرمز را بشکنند‌ روابط خارجی و داخلی خوبی دارند و کارهای عجیبی می‌کنند.»

او مدعی شده‌است: «این عده وطن و مردم و اندیشه خود را به یک سفر خارجی و یک جایزه چند هزار دلاری می‌فروشند. اینجا است که می‌فهمیم میرزا آقاخان نوری و شمر آدم‌های بدی نبودند. آنها لااقل حکومت ری را می‌گرفتند اما اینها خیلی ارزان همه چیز را می‌فروشند.» طالبی افزوده‌است: «متاسفانه در بعضی از قسمت‌های خانه سینما حکومت الیگارشی است. همه اینها را برای این گفتم که بدانید من در آن فضای وحشتناک در سینما کار کرده‌ام. به نظرم فضاسازی بدترین نوع سانسور است. در جشنواره همین فضا را ساختند. فضایی را به وجود آوردند که کسی نتواند داور شود. هر کسی که انتخاب شد پنجاه تا صد تا زنگ به او زده شد و مهر خیانت و وطن‌فروشی به او زدند. به هم اس‌ام‌اس می‌دادند و همدیگر را تحریک می‌کردند که نگذارید کسی داور جشنواره فجر بشود. این فضاسازی 30 سال است که وجود دارد.»

داستان حضور سینمای ایران در عرصه‌های جهانی که اتفاقاً اخیراً بواسطه حضور متفاوت مسئولان سینمای ایران در جشنواره بین‌المللی فیلم کن، جان تازه‌ای در رسانه‌ها و محافل سینمایی گرفته بود داستانی هزار بار خوانده اما هنوز بی‌سرانجام است. تعامل با سینمای جهان از همان نخستین گام‌های بالیدن سینما در ایران جزو دغدغه‌های مدیران خرد و کلان این حوزه بوده‌است و شاید از همین رو نیز تعریف مرکزی برای نظارت و هدایت این مهم از همان آغاز در دستور کار ایشان قرارگرفت. بنیاد سینمایی فارابی که از سال 1362 و به منظور حمایت از صنعت سینمای ایران و کمک به ارتقای کمی و کیفی و تقویت فعالیت‌های سینمایی رسماً آغاز به کار کرد، حکم همین واحد ناظر و هادی را برعهده داشته است. مدیریت این بنیاد شاید در نگاه اول تأثیری در سیاست‌گذاری‌های کلان سینمایی نداشته باشد و صرفاً مدیری در طول معاون سینمایی انگاشته شود، اما میزان اعمال نظر در فعالیت‌های اجرایی مهمی چون برگزاری جشنواره‌های اصلی سینمایی در داخل و خارج از کشور و نیز کیفیت برنامه‌ریزی برای حمایت از آثار خاص، جایگاه اصلی این پست را در هرم تصمیم‌سازان سینمای ایران بازمی‌کند. سید محمد بهشتی، محمد حسین حقیقی، دکتر رجبی، محمد حسن پزشک، عبدالحمید محبی، محمد مهدی عسگرپور، علیرضا رضاداد و مجید شاه‌حسینی مدیرانی هستند که تاکنون بر مسند مدیرعاملی بنیاد سینمایی فارابی تکیه زده‌اند و هر یک بنابر دیدگاه خود نظرات معاونت سینمایی وقت را به عرصه اجرا رسانده‌اند. این روزها اما سیداحمد میرعلایی بر این کرسی تکیه زده‌است که برخلاف سایر مدیران سینمایی دولت دهم در نخستین نشست خبری خود از زحمات مدیران پیشین تقدیر و تشکر می‌کند و در قامت یک چهره فرهنگی ظاهر می‌شود.

میرعلایی: در جریان مشکلات طالبی هستم

سید احمد میرعلایی، مدیرعامل فارابی در نخستین روزهای حضور در دفتر خود، با اتهامی چنین بزرگ مبنی بر ارتباط با سازمان‌های جاسوسی مواجه شده‌است. او که از ادامه فعالیت امیراسفندیاری در جایگاه مدیر بخش بین‌الملل فارابی خبر داده است، در نخستین واکنش به اظهارات ابوالقاسم طالبی به خبر می‌گوید: «من به شخصه با سازمان سیا و دیگر سازمان‌های جاسوسی هیچ ارتباطی نداشته و ندارم و به همین دلیل هم نمی‌توانم درباره این وابستگی اظهارنظر کنم، اما اگر آقای طالبی چنین ارتباطی با این سازمان‌ها دارند احتمالاً بهتر می‌توانند درباره این وابستگی توضیح دهند.»

میرعلایی تأکید می‌کند: «من می‌دانم چنین ارتباطی از سوی فارابی وجود نداشته و ندارد، اما اگر جناب طالبی مدعی این ارتباط هستند باید توضیح دهند. به عقیده من این اتهامات اتهاماتی بسیار عجولانه است.» مدیرعامل فارابی به این بسنده نکرده و در تحلیل چرایی ایراد چنین اتهامی از سوی ابوالقاسم طالبی می‌گوید: «من در جریان ارسال آثار آقای طالبی به جشنواره‌های بین‌المللی هستم. ایشان طی دو نوبت در جشنواره‌های خارجی مختلف فیلم‌شان در جدول فروش بود، چراکه فیلم‌های خوبی بودند و انتخاب شدند. شاید اخیراً در جشنواره‌ای فیلم ایشان انتخاب نشده و فیلم‌های دیگری (که البته شاید کیفیت‌شان مورد قبول من نوعی هم نباشد) به جای فیلم ایشان معرفی شده‌اند، فیلم‌هایی که باید نمایندگی سینمای ایران را می‌کردند. حال که فیلم شما انتخاب نشده است نباید این آثار و یا مدیران بخش بین‌الملل بنیاد فارابی را این گونه متهم کنید.»

امیدوارم ایشان تکذیب کنند

میرعلایی تصریح می‌کند: «این ها حرف‌هایی بسیار عجولانه است و بار بسیار سنگینی از لحاظ دینی دارد، بخصوص زمانی که از سوی افراد متدین مطرح می‌شود. اتهام جاسوسی یکی از گناهانی است که خدا نمی‌بخشد. آنوقت ما به همین راحتی چنین تهمتی را به یک گروه وارد می‌کنیم؟ ایشان می‌توانست هر تهمت دیگری را با یک عذرخواهی ساده رفع کند، اما در این مورد اگر ایشان واقعاً چنین اظهاراتی را طرح کرده‌اند باید در جمع عذرخواهی کنند. من واقعاً علاقه‌مند و امیدوارم روزنامه‌ای که مطالب ایشان را منعکس کرده، اصل مطلب را تغییر داده باشد و ایشان اعلام کنند که این اشتباه رخ داده است.» او تأکید کرد: «آقای طالبی می‌توانند نظر بدهند که مثلاً واحد بین‌المللی بنیاد سینمایی فارابی خوب عمل نکرده است اما استفاده از عناوینی چون جاسوسی و غیره به دور از انصاف است.»

مدیرعامل فارابی درباره پیگیری حقوقی این اظهارات هم معتقد است: «در سینمای ایران آنقدر افراد عاقل حضور دارند که بدانند تأثیرگذاری این اظهارات تا چه حد است و نیازی به واکنش حقوقی به این اظهارات نباشد. در عین اینکه آنقدر کارهای مهمتر از پرداختن به این اظهارات در سینمای ایران وجود دارد و آقای اسفندیاری آنقدر کارهای مهمتری در عرصه خدمت‌گذاری به سینمای ایران دارند که فرصت پاسخ به چنین مطالبی را نداشته باشند. من هم اگر روزی رسید که بیکار بودم این حرف‌ها را پاسخ می‌دهم.»

میرعلایی در پایان هم تصریح می‌کند:«معتقدم، نیاز نیست به این موارد دامن بزنیم و می‌توانیم با عملکرد مثبت خود به تمامی این شبهات پاسخ بدهیم. اگر آقای اسفندیاری خوب عمل کنند پاسخ شبهات را داده‌اند، مانند عملکردشان در جشنواره کن امسال که به گونه‌ای عمل کردند که با کمترین هزینه و امکانات، ثمراتی که حاصل سابقه درخشان ایشان در حوزه بین‌الملل است، را حاصل کردند. مگر می‌توان این را نادیده گرفت، توانمندی‌ای که قطعاً در جشنواره‌های بعدی هم شاهد خواهیم بود و ایشان با همین کیفیت عمل خواهند کرد.»

برزیده: تهمت نزنید!

عبدالحسن برزیده، کارگردان فیلمهایی چون «دکل» و «پرواز خاموش» در گفتو گو با خبر اظهارات طالبی را محکوم میکند و در این مورد میگوید: «انتظار نمی‌رود یک فیلمساز خود را در جایگاهی قرار دهد که به راحتی اتهاماتی اینچنینی را به سینمای ایران وارد کند.»

او ادامه داد: «چنین اظهاراتی تشنج ایجاد میکند و هر جور دلخوری و ناراحتی که در فضای کنونی بین سینماگران و مسئولان به وجود آید در نهایت به ضرر بخش اعظم سینمای ایران می‌شود.»

برزیده اظهار داشت: «کسی که چنین اعتقادی دارد اولاً که بخش عمدهای از سینمای ایران را زیر سئوال میبرد و از سوی دیگر مشکلاتی را برای سینما به وجود میآورد. نیازی نیست افرادی با این اعتقاد، تفکرات و تهمتهای خود را بلند بلند مطرح کنند آنان میتوانند اگر واقعاً قصد دلسوزی و بهبود شرایط را دارند با تفکر و بدون اینکه افرادی را متهم و عملکرد گروهی را زیر سئوال ببرند، روشهایی برای بهبود شرایط ارائه دهند.»

کارگردان «دکل» گفت: «اینکه بگوییم تمامی افرادی که فیلمهایشان به خارج از کشور میرود متهم به جاسوسی هستند و یا کسانی که در این زمینه فعالیت میکنند جاسوس هستند، همگی تهمتهایی نادرست هستند که انتظار میرود در شرایطی که همه برای ادامه کار نیاز به آرامش دارند، مطرح شود.»


منبع : خبر آنلاین

تنظیم برای تبیان : مسعود عجمی