تبیان، دستیار زندگی
نگاهی به حوادث تلخ اخیر شهر قم و تحلیلی انتقادی از مسببان و نتایج آن
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فرسنگها دورتر از سیاست اخلاقی

مقدمه:

قم شهری معمولی نیست.نمی توان آنرا با هیچ شهر دیگری در ایران مقایسه کرد.اگرچه تهران پایتخت سیاسی ایران است اما تحولات سیاسی نیم قرن اخیر از قم سرچشمه گرفته است.اگرچه مشهد با حرم امام هشتم شیعیان حضرت علی بن موسی الرضا(ع) مقدس ترین شهر ایران است اما حوزه علمیه قم در جوار حضرت معصومه (س) اهمیتی بیشتر از لحاظ فرهنگی و مذهبی دارد. قم با حوزه های علمیه متعدد،کتابخانه های عظیم،حسینیه ها،مساجد،موسسات پژوهشی و آموزشی و دانشگاهها و از همه مهمتر بیوت بسیاری از مراجع تقلید تبدیل به پایتخت علمی و مذهبی ایران شده است و تحولات و اخبار آن با هویت شیعی در هم تنیده شده است.

اخبار مربوط به قم اخبار معمول یک شهر متوسط نیست بلکه دارای ارزش خبری ملی و حتی بین المللی است

لذا قم صرفا شهری فیزیکی به منظور سکونت نیست بلکه دارای ارزشی نمادین در امروز ایران است که بازنماینده هویت دینی و ارزشی جامعه ایرانی است.در واقع این نگاه نمادین باعث  تمرکز رسانه های جهان بر قم شده است.اخبار مربوط به قم اخبار معمول یک شهر متوسط نیست بلکه دارای ارزش خبری ملی و حتی بین المللی است.اخبار مربوط به قم به خاطر این ویژگی به سرعت منشر می شوند و برصدر اخبار می نشینند.

حوادث اخیر قم

متاسفانه در روزهای اخیر اخبار نگران کننده ای از شهر قم به گوش می رسید که حاکی از از پرتاب کوکتل مولوتوف و شکستن شیشه بیت یکی از مراجع تقلید از یک سو و از سوی دیگر حمله وتخریب دفتر کار و حسینیه یکی دیگر از روحانیون بود.حوادثی که نشان می داد دایره اخلاق از سیاست این روزها چقدر دور شده است.

این اخبار به سرعت در رسانه های بین المللی منعکس شد و درراس اخبار نشست.رسانه های بیگانه و شبکه های ضد انقلاب با شادی بر آتش این اختلافات دمیدند و رسانه های وابسته به وهابیت و سعودی ها نمی توانستند شادی خود را از این وقایع پنهان کنند.

از اعتراض تا افراط:

این حوادث تلخ  از اعتراض جمعی از طلاب و مردم قم به حضور  یکی از نامزدهای شکست خورده در انتخابات  در این شهر آغاز شد. با توجه به نقش این نامزد در  حوادث سال  گذشته و اتهاماتی كه وی به نظام اسلامی زد و اصراری كه همچنان بر رفتار خود دارد، برخی اقشار نسبت به حضور او دارای حساسیتهای جدی باشند. این حساسیت باعث شده است كه حضور این فرد در شهرها و مراسم‌های مختلف، دائما مورد اعتراض و واكنش  این اقشار قرار بگیرد.حضور این نامزد در دفتر یکی از روحانیون سرشناس در قم که مواضعی همسو با وی دارد باعث آغاز این اعتراضات شد.این روحانی که از جامعه مدرسین حوزه علمیه دارای  صلاحیت مرجعیت شناخته نشد با مواضع سوال برانگیز خود باعث انتقادات و اعتراضات عمومی شد.

حوادث اخیر قم

اما این اعتراض طبیعی متاسفانه  با حوادث و حاشیه‌های تلخی همراه ‌شد كه اصل آن حركت و اعتراض مردمی را زیر سوال می‌برد.  متاسفانه اعتراض ساده و منطقی جمعی از طلاب و روحانیون شهر قم به حضور این نامزد در این شهر، به مسائلی كشیده شد كه جای هیچگونه توجیهی را باقی نگذاشته است.

حمله به حسینیه و دفتر کار این روحانی از یک سو  و تخریب آن و از سوی دیگر حمله به دفتر و بیت حضرت آیت الله نوری همدانی نشانگر عمق فتنه و نفاق عده ای در مخالفت با روحانیت و بی بصیرتی عده ای در کنش سیاسی در ایام خطیر امروز است.

بصیرت در عمل سیاسی:

امروز کلمه بصیرت به یکی از اصلی ترین واژه ها در ادبیات سیاسی اصولگرایی تبدیل شده است.بصیرت به صورت خلاصه قوه تمیز بین حق و باطل و شناخت امام حق در شرایط فتنه و یاری رسانی به اوست. اما جنبه دیگر بصیرت این است كه نیروهای انقلاب، شرایط جامعه را به خوبی در نظر داشته باشند و در دفاع از عقاید و آرمان‌های خود و در تبیین درست ارزش‌های انقلاب همواره با بصیرت عمل كنند و از افراط و تفریط اجتناب كنند. اما این روزها گویا، بصیرت هم برای برخی افراد معنا و مفهوم خاصی پیدا كرده است.بصیرت در این چارچوب به این معنا است که از امام بر حق پیشی نگیریم و عقب نیافتیم.افراط ها و تفریطها است که عدم اطاعت از امام بر حق را موجب می شود.

بصیرت به صورت خلاصه قوه تمییز بین حق و بابطل و شناخت امام حق در شرایط فتنه و یاری رسانی به اوست. اما جنبه دیگر بصیرت این است كه نیروهای انقلاب، شرایط جامعه را به خوبی در نظر داشته باشند و در دفاع از عقاید و آرمان‌های خود و در تبیین درست ارزش‌های انقلاب همواره با بصیرت عمل كنند و از افراط و تفریط اجتناب كنند

اگرچه مشخصا جمع زیادی از هم وطنان درباره مواضع سیاسی یک روحانی و همراهی او با ناکامان انتخابات اعتراضات جدی دارند. اما حمله‌ی گروهی خاص به دفتر ایشان و آسیب رساندن به اموال وی، به هیچ وجه قابل دفاع و توجیه نیست.

مگر رهبر فرزانه انقلاب اسلامی حضرت آیه الله خامنه ای در نماز جمعه 14 خرداد نفرمود:

"من میخواهم عرض بكنم به جوانان عزیزمان، جوانهاى انقلابى و مؤمن و عاشق امام، كه حرف میزنند، مینویسند، اقدام میكنند؛ كاملاً رعایت كنید. اینجور نباشد كه مخالفت با یك كسى، ما را وادار كند كه نسبت به آن كس از جاده‌ى حق تعدى كنیم، تجاوز كنیم، ظلم كنیم؛ نه، ظلم نباید كرد. به هیچ كس نباید ظلم كرد.»

بصیرت در اینجا بدان معناست که  از این سخن رهبری نباید پیشی گرفت و یا عقب افتاد.

از سوی دیگر حمله به بیت مرجع تقلید عالم شیعه به هر نام و هر بهانه بدعتی آشکار و تحولی زشت در تاریخ معاصر است.حمله شبانه به بیت حضرت آیه الله نوری همدانی یکی از زشت ترین کنشها در سالهای اخیر درقبال روحانیت شیعه بود.

در تاریخ معاصر ایران همواره مراجع تقلید و روحانیون صرف نظر از مواضع سیاسی دارای احترام وتقدسی بودند که آنان را در جامعه ممتاز می ساخت

حریمها و حرمها:

در تاریخ معاصر ایران همواره مراجع تقلید و روحانیون صرف نظر از مواضع سیاسی دارای احترام و تقدسی بودند که آنان را در جامعه ممتاز می ساخت و این حس احترام در جامعه به گونه ای بود که هیچ فردی حتی به ذهنش خطور نمی کرد بیت مرجعی را مورد بی ادبی قرار دهد چه برسد به این که به سمتش سنگی بپراند و آتشی بر آن افکند! درباره روحانیون نیز

حوادث اخیر قم

همواره شواهد تاریخی به این سیاق وجود داشت. به همین خاطر  نیز در طول تاریخ معاصر ایران بارها شاهد آن بوده ایم که برخی افراد برای در امان ماندن از تعقیب حکومت ها، به برخی بیوت پناهنده می شدند و حکومت ها نیز حتی اگر اعتقادی به مراجع نداشتند، برای حفظ ظاهر هم که شده، با زور وارد بیوت نمی شدند و حریم آنها را حفظ می کردند. در همین چارچوب با نظر مرحوم امام خمینی(ره) دادگاه ویژه روحانیت تاسیس شد و در آن اصل بر این بود به خاطر احترام به روحانیت جرائم آن ها به صورت خاص بررسی گردد.

حال به نظر می رسد با توجه به حضور نظام اسلامی و استقرار آن و نظر ولی امر دیگر نیازی به برخوردهای خودسرانه که این گونه ممکن است تهدید آفرین شود نیست. فضای مه آلود، خشن و افراطی، فضا را برای عرض اندام سرویسهای بیگانه ،منافقین و فرصت طلبان فراهم می کند.

نتیجه گیری:

بر مبنای بصیرت سیاسی، نگاه مقام معظم رهبری بر عدم ظلم و تعدی استوار است. متاسفانه افرادی كه مرتكب این اشتباه بزرگ شده‌اند، توجهی به بازتاب منفی رفتار خود در جامعه و در دنیای رسانه‌ها ندارند. كافیست سری به اخبار رسانه های جهانی، رسانه های وابسته به وهابیت و نهایتا سایت‌ها و رسانه‌های ضدانقلاب بزنند و بازخورد اشتباه خویش را ملاحظه کنند. آیا چنین رفتارهایی که به نام دفاع از دین و ولایت انجام می شود این زمینه را به وجود نمی آورد که ضد انقلاب خارج نشین و دست اندرکاران جنگ نرم، دروغگویی، شایعه پراكنی و كینه‌توزی را علیه نظام، انقلاب و رهبری معظم بسط دهند؟

از سوی دیگر حمله به بیت یک مرجع تقلید واقعا جنایتی تلخ است.این، واقعاً پدیده شرم آور و البته بسیار خطرناکی است که برخی اشخاص و جریان ها، مراجع تقلید را در چارچوب تنگ جناح بازی ها می بینند و از همین منظر نیز به بیوت علمایی که با آنان همسو نیستند، چنین جسارت هایی را روا می دارند. آیا نگاه اصولگرایانه آیت الله نوری همدانی دلیل  محکمه پسندی برای جسارت به بیت ایشان است؟

سید حسین زرهانی

گروه جامعه وسیاست