موسسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان

عده‌ای از مادران با مشاهده شوق‌ و ذوق کودکشان به خاطر خرید وسایل مدرسه تصور می‌کردند فرزندشان عاشق مدرسه رفتن است و هیچ عکس‌العمل منفی مثل ترس و اضطراب در کودکشان احساس نکردند اما در زمان اندک باقی‌مانده تا آغاز سال تحصیلی شاهد گریه و بی‌اشتهایی کودکشان شده‌اند و حالا نمی‌دانند در این فرصت باقی‌مانده چگونه باید با کودک کلاس اولی‌شان برخورد کنند.

دغدغه بسیاری از خانواده‌ها در ایام ماه محرم این است که چگونه می‌توانند با فرزندان و کودکانشان در مجالس شرکت کرده تا فرزندشان با مکتب حسینی آشنا شده و خاطره خوبی از این مجالس برای آن‌ها ماندگار شود.

گاهی خانواده‌ها به خصوص مادران، به دلیل حضور فرزندان کم سن و سال‌شان کار سختی را در شب قدر دارند.

اغلب کودکان مهمانی رفتن و آمدن مهمان به خانه شان را دوست دارند. شاید یکی از علت های این علاقه به مهمان، آزادی است که برای شیطنت کردن بدست می‌آورند و والدین هم عموما به علت حفظ آبرو سعی می‌کنند در برابر همه کارهای آنها سکوت کنند.

فرزند اول به عنوان اولین ورودی جدید به خانواده برای پدر و مادرها متفاوت است. والدین و حتی خانواده های دختر و پسر همگی برای تولد اولین نوزاد لحظه شماری می کنند و همه محبت، عشق خود را در بالاترین حد به او به اشکال مختلف ابراز می کنند. با تولد فرزند دوم، فرزند اول احساس می کند آن محبت اولیه که فقط متعلق به او بوده حالا باید تقسیم شود و این موجب نارضایتی و بروز رفتارهایی از او می شود. باید فرزند اول را برای ورود خواهر یا برادر جدید چگونه آماده کرد؟

کودکان در بازه سنی 3 تا 5 سال اولین مراحل کسب هویت خود را آغاز می‌کنند و خود را از دیگران تمیز می‌دهند. درحالی که ممکن است تصور شود کودکان در این رده سنی درک درستی از شناخت و هویت ندارند اما نوجوانانی که در دوارن بلوغ دچار اختلال هویت می‌شوند یا به فرقه، گروه، اعمال و رفتارهای ناهنجار گرایش پیدا می‌کنند، در دوران کودکی و به هنگام کسب هویت ناکام مانده‌اند.

در جریان تربیت فرزند، والدین از هیچ تلاشی دریغ نمی کنند و سعی دارند بهترین ها را در این راستا به کار ببندند در حالی که یک روز متوجه می شوند فراهم کردن همه جنبه های زندگی برای فرزندان به هر قیمتی نه تنها لزوما موجب تربیت آرمانی آنها نشده بلکه آنها در شخصیت فردی و اجتماعی دچار ضعف و نقص های فراوانی هم هستند.

شرایط دنیای مدرن، کوچک شدن خانواده‌ها، والدین شاغل و بسیاری از موارد دیگر باعث شده که امروزه مهدکودک‌ها به بخشی جدانشدنی از زندگی اغلب کودکان تبدیل شود. با این حال بسیاری از والدین دغدغه این را دارند که به راستی استانداردهای یک مهد کودک مناسب چیست و این فضا به عنوان اولین پایگاه مهارت‌آموزی و یادگیری کودکان باید چه شاخص‌ها و ویژگی‌هایی داشته باشد و والدین بر چه مبنایی باید به کسی غیر از خود برای نگهداری و تربیت فرزند دلبند خود اعتماد کنند؟

اولین قدم برای کمک به کودک در تعویض لباس حفظ آرامش و خونسردی است.

اگر ما نسبت به خود شفقت و مهربانی و بخشش نداشته باشیم قاعدتا آن نداشتن احساس شفقت و احترام و مهربانی نسبت به خود را به کودکان خود هم تعمیم خواهیم داد و آن ها وارثان رفتارهای خودآزارگرایانه ما خواهند بود.

یک روانشناس گفت: باید با کودکان دوقلو همان‌گونه که ویژگی رفتاری متفاوتی دارند، متفاوت رفتار شود.

والدین آینه ای در برابر فرزندان خود هستند و آنها عملی را تکرار و دنبال می کنند که از والدین شان سر می زند. اما گاهی آنها در گفته و عمل پدر و مادر خود دچار تفاوت هایی می شوند که بین حرف و عمل انجام شده گرایش به سوی عمل انجام شده بواسطه الگو قرار دادن والدین شان گرایش پیدا می کنند. لذا حرف های جذاب و مورد تایید تازمانی که به مرحله عمل نرسند کودکان نمی توانند آن را درست یاد بگیرند.

گاهی با والدینی روبرو می‌شویم که از سؤال کردن زیاد فرزند خود کلافه می‌شوند و سعی می‌کنند با پاسخ‌های تلگرافی و کوتاه آن‌ها را از سر خود باز کنند. اما کودک آن‌ها در سنی‌ست که نیاز دارد، تعداد واژگان ذهنی‌اش را افزایش دهد. پرسیدن، بحث و صحبت کردن والدین با کودکان باعث می‌شود کودک دایره واژگانی گسترش پیدا ‌کند که این امر منجر به افزایش هوش کودک و بالا رفتن مهارت‌های اجتماعی‌اش نیز می‌شود‎.‎

یکی از مهم‌ترین آموزش‌ها به کودکان، که در حیطه مهارت‌های زندگی قرار می‌گیرد، آموزش در مورد چگونگی بیان و ابراز احساسات‌شان است‎.

احتمالا برای همه والدین پیش آمده است که به خاطر بازی بچه ها مجبور به مداخله شده اند. در بازی پارک و کوچه، حتی در مهد کودک، مدرسه یا هر جای دیگری حتما دیده اید که پدر و مادر و یا حتی در برخی از مواقع پدرو مادربزرگ ها نیز زمانی که نسبت به فرزند یا نوه شان رفتار نامناسبی از سوی یک کودک دیگر ببینند با تشر و برخورد نامناسب با او کودک را دعوا می کنند و به گریه می اندازند.

کم کم به پایان روزهای تعطیلی نزدیک می شویم. دانش آموزان با خریدن وسایل مورد نیاز مدرسه خودشان را برای سال تحصیلی جدید آماده می کنند اما برخلاف دانش آموزانی که شور و علاقه ی رفتن به مدرسه و پیدا کردن دوستان جدید و درس و ... را دارند عده ای از دانش آموزان کلاس اولی آنچنان از مدرسه رفتن ترس و وحشت دارند که ممکن است حتی شب هایشان را با کابوس بگذرانند.

اغلب کودکان دوست خیالی دارند، این دوست به رشد مهارت‌های اجتماعی کودکان کمک شایانی می‌کند، اما در برخی مواقع مشکلاتی جدی را به همراه دارد.

والدین گاهی از سوال کردن زیاد فرزند خود کلافه می شوند و سعی می کنند با پاسخ های تلگرافی و کوتاه آنها را از سر خود باز کنند. اما آنها در سنی هستند که نیاز دارند، تعداد واژگان ذهنی شان را افزایش دهند و با پرسیدن و بحث و صحبت کردن والدین با آنها این دایره واژگانی گسترش پیدا می کند.

اغلب ما از کودکی به بهترین بودن در رفتار اجتماعی، مدرسه، برنامه‌های فرهنگی و ورزشی نسبت به همسالان تشویق شده‌ایم. بیشتر کودکان از همان سالهای نخستین در رقابتی پنهان با اطرفایانشان قرار می‌گیرند تا در مسابقه بهترین بودن گوی طلایی رقابت را به دست آورند و در این راستا خانواده‌ها همواره فرزندانشان را به کسب بالاترین نمرات، دستیابی به اندام و ظاهری بی عیب و نقص و رفتاری همچون فرشتگان بی‌گناه تشویق می‌کنند؛ بی‌آنکه آگاه باشند زیستن در خانواده کمال‌گرا چه اثرات مخربی بر فرزندان بر جای می‌گذارد.

این روزها، فشار روی مغزهای ما بیشتر از هر وقت دیگری شده است، نه به خاطر اینکه مشغول اندیشه های ژرف هستیم، بلکه به خاطر اینکه وقتی در اینترنت وارد سایت ها می شویم، یا وقتی با گوشی یا تبلت خودمان، یکی از پیام رسان ها را باز می کنیم، با انبوهی از اطلاعات؛ طلاعات خبری، جملات قصار، لطیفه ها، واقعیات درست و نادرست و شایعات، به صورت فشرده و در کنار هم روبرو می شویم. پردازش این اطلاعات و پرش از یکی به دیگری و نیز تصمیم گرفتن برای اینکه کدام را هضم کنیم و کدام یک را به کناری بنهیم، اصلا کار ساده ای نیست .