شیر پاستوریزه بخوریم یا استریلیزه؟
اغلب وقتی برای خرید شیر به مغازه یا سوپرماركت های بزرگ مراجعه می كنیم با افرادی مواجه می شویم كه برای مصرف روزانه، شیرهای استریلیزه یا همان مدت دار را به شیرهای پاستوریزه ترجیح می دهند. این افراد عقیده دارند شیرهای استریلیزه سالم تر هستند و مدت زمان ماندگاری آن ها بیشتر است؟
اما واقعیت این نیست. امروزه شیرها را به دو روش پاستوریزاسیون و استریلیزاسیون به منظور نابودی میكروب ها و افزایش مدت ماندگاری حرارت دهی می كنند.
در روش پاستوریزاسیون، میكروب های بیماری زا از بین می روند ولی میكروب های عامل فساد باقی می مانند بنابراین مدت زمان ماندگاری این شیرها در یخچال 2 تا 3 روز است و بعد از این مدت میكروب های عامل فساد حتی در سرمای یخچال فعال می شوند و شیر را غیر قابل مصرف می كنند.
اما در مقابل و در روش استریلیزاسیون به دلیل درجه حرارت بالا، تمامی میكروب های بیماری زا و عامل فساد موجود در شیر نابود می شوند(البته این نابودی صد درصد نیست). بنابراین این نوع شیرها حتی در خارج از یخچال تا 6 ماه قابلیت نگهداری دارند.
اما نكته قابل توجه آن است كه به محض بازكردن بسته بندی این شیرها و تبادل هوایی در آن، شرایط آن ها شبیه به سایر شیرهای پاستوریزه می شود و تنها به مدت 2 روز می توان آن ها را در یخچال نگهداری كرد.
نكته مهم تر آن است كه شیرهای مدت دار به دلیل شدت حرارت بالای استریلیزاسیون در مقایسه با شیرهای پاستوریزه مواد مغذی بیشتری را از دست می دهند. به طور معمول در شیر پاستوریزه 10 تا 20 درصد پروتئین های محلول در شیر تخریب می شوند؛ در حالی كه در شیر استریل این مقدار تخریب به 40 تا 60 درصد می رسد. همچنین حرارت بالا اثر نامطلوب خود را روی برخی ویتامین های حساس به حرارت شیر نیز می گذارد.
ویتامین های C، B1، B6 و B12 موجود در شیرهای استریل تقریبا 5/1 تا 2 برابر بیشتر از ویتامین های شیرهای پاستوریزه تخریب می شوند.
معضل دیگر آن كه برخی افراد نیز عادت دارند جهت مصرف شیر روزانه خود حتما آن را به صورت گرم میل كنند. گرم كردن و جوشاندن شیرهای استریل می تواند از قدرت جذب كلسیم محلول در شیر بكاهد و همچنین پروتئین های شیر را 20 تا 25 درصد منعقد و غیر قابل هضم كند.
این شیرها طعم بهتر و مواد مغذی بیشتری دارند و در مقایسه قابلیت هضم بهتری دارند.
نكته دیگر آن كه برخی از فروشندگان به صرف آن كه شیرهای استریل نیاز به یخچال ندارند آن ها را پشت شیشه مغازه و مقابل نور آفتاب نگهداری می كنند. در این رابطه باید دانست شدت نور می تواند تا حدودی روی طعم و مزه این شیرها تاثیر گذاشته و طعم آن ها را ناخوشایند كند.
شدت تابش نور همچنین می تواند روی ماهیت ماده بسته بندی این شیرها تاثیر گذارد این مواد می توانند به داخل شیر منتشر شده و به راحتی با تركیبات موثره شیر واكنش داده و مواد مُخرب و مُضری را در محصول تولید كنند.
فاخره بهبهانی - جام جم
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.*مطالب مرتبط:
برای سلامت قلبتان، شیر بخورید
اثر شیر و فراورده های آن در پیشگیری از سرطان
مصرف شیر و لبنیات را فراموش نکنید
تأثیر شیر و لبنیات در پیشگیری و درمان فشار خون بالا
حقایقی درباره شیرکاکائو و شیرهای طعم دار
بخش تغذیه و سلامت تبیان
