تبیان، دستیار زندگی
یکی دیگر از بیماریهای مهلک اخلاقی، که سرچشمه بسیاری از رذایل دیگر نیز به شمار می رود افساد در میان مردمان است که صفتى است خبیث ،و صاحب آن از اهل شقاوت است .
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

بهترین صدقه؛ اصلاحات

گناه

یکی دیگر از بیماریهای مهلک اخلاقی، که سرچشمه بسیاری از رذایل دیگر نیز به شمار می رود افساد در میان مردمان است که صفتى است خبیث ،و صاحب آن از اهل شقاوت است .

این صفت ،آدمى را به جهنم مى‏رساند .و دین انسان را تباه مى‏كند .و صاحب این صفت خبیثه ،در مقام ضدّیّت با خدا و رسول بر آمده است .چون بسیارى از قواعد شرعیّه ،كه خداوند عالم قرار داده ،از :حضور جمعه و جماعت و مصافحه و زیارت و آمد و شد و ضیافت و نهى از ظنّ بد و غیبت ،همه از براى حصول دوستى و الفت میان مردمان است .و هیچ چیز در نزد خداوند عالم و پیغمبر او چنین مطلوب نیست ،كه میان بندگان الفت و یگانگى باشد .

و این خبیث كه فساد مى‏كند ،در مقام مخالفت با خدا و رسول بر مى‏آید . و آنچه از آنها خواسته‏اند او را ردّ مى‏كند .و شكى نیست كه :چنین شخصى بدترین مردم ،و رذل و خبیث‏ترین ایشان ،و مستحق انواع لعن است : «أَنَّ عَلَیْهِمْ لَعْنَةَ اللََّهِ وَ الْمَلاََئِكَةِ وَ النّاسِ أَجْمَعیِِنَ ».[آل عمران، آیه 87]

خداوند متعال در این باره می فرماید:

«الَّذِینَ یَنقُضُونَ عَهْدَ اللَّهِ مِن بَعْدِ مِیثَاقِهِ وَیَقْطَعُونَ مَا أَمَرَ اللَّهُ بِهِ أَن یُوصَلَ وَیُفْسِدُونَ فِی الأَرْضِ أُولَـئِكَ هُمُ الْخَاسِرُونَ » [بقره، 27]

«کسانی که پیمان خدا را بعد از استوار کردن آن می شکنند، و آنچه را خدا به پیوستن آن فرمان داده می گسلند، و در زمین فساد می کنند، آنها زیانکارند» .

حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام فرمود: «صدقه‏اى كه آن را خدا دوست دارد ،اصلاح كردن میان مردم است ،هرگاه فسادى میان ایشان واقع شود .و نزدیك كردن ایشان را به یكدیگر است ،چون دورى و جدائى میانشان واقع شود »

اصلاح میان مردم و فضل و ثواب آن

و ضدّ این صفت ،كه اصلاح میان مردمان بوده باشد از معالى صفات و فضایل ملكات است .و علامت شرافت نفس و طهارت ذات است .و به این سبب ،ثواب بسیار ،و فضیلت بى‏شمار به ازاى آن در احادیث و اخبار رسیده است .

سیّد رسل صلّى اللّه علیه و آله فرمودند :

«فاضل‏ترین صدقات ،اصلاح كردن میان مردمان است ».1

و حضرت امام جعفر صادق علیه السّلام فرمود كه :

«صدقه‏اى كه آن را خدا دوست دارد ،اصلاح كردن میان مردم است ،هرگاه فسادى میان ایشان واقع شود .و نزدیك كردن ایشان را به یكدیگر است ،چون دورى و جدائى میانشان واقع شود ».2

و به مفضّل ،وكیل خود فرمود كه :

«هرگاه نزاعى میان دو نفر از شیعیان ما ببینى از مال من میان ایشان اصلاح كن ».3

و به جهت وجوب اصلاح میان مردم است كه دروغ گفتن در آن جایز است .

چنان كه حضرت رسول صلّى اللّه علیه و آله فرمود :

«هر دروغى را مى‏نویسند مگر اینكه در جهاد بوده باشد یا دروغ بگوید میان دو نفر كه اصلاح میان ایشان كند ».4

و حضرت صادق علیه السّلام به ابن عمار فرمود كه :

«از من به فلان اشخاص چنین و چنین بگو .ابن عمار عرض كرد كه :هرگاه غیر از آنچه فرمودید سخنى دیگر از زبان شما به جهت اصلاح بگویم رواست؟ فرمود :بلى ،مصلح، دروغگو نمى‏باشد ،امثال این سخنها صلح است نه كذب ».5

و مراد این است كه :

اگر كسى به جهت اصلاح میان مردم سخن غیر واقعى بگوید كه اصلاح شود ،این را دروغ نمى‏گویند و ضرر ندارد .

سبحان اللّه !اعتناى پروردگار عالم به اصلاح حال مردم تا آن حد است كه دروغ را كه از معاصى عظیمه است در این خصوص تجویز فرموده و آن را افضل صدقات قرار داده .و قواعد قانونى چند به جهت حصول الفت مقرّر فرموده .و مفسد را به لعن و عذاب ،مخصوص ساخته .و با وجود این ،چنانچه در بسیارى از ابناى روزگار مشاهده مى‏شود بسیارى از ارباب نفوس خبیثه به جهت پیشرفت امور دنیویّه و گذران چند روزه این خانه عاریت اساس ،افساد میان دوستان و مسلمانان مى‏چینند ،و آتش فتنه روشن مى‏كنند .بلكه چه بسا كسانى هستند كه به اندك خلاف توقّعى كه از كسى مشاهده نمودند در مقام انواع فساد بر مى‏آیند .

منابع:

معراج السعادة، جلد 2

جامع السعادات ،ج 2،ص 280.

‏تنظیم: شکوری_ گروه دین و اندیشه تبیان


(1)جامع السعادات ،ج 2،ص 280.

(2)كافى ،ج 2،ص 209،ح 1.

(3)كافى ،ج 2،ص 209،ح 3.

(4)محجة البیضاء ،ج 5،ص 245.و احیاء العلوم ،ج 3،ص 120،(با اندك تفاوتى ).

(5)كافى ،ج 2،ص 210،ح 7.

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.