تبیان، دستیار زندگی
آشنایی با مضاف و مضاف الیه نحوۀ ساخت ترکیب اضافی نقش مضاف و مضاف الیه در جمله...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اضافه

نثر ما در بیراهه گیر افتاده است!

اهداف درس :

 آشنایی با مضاف و مضاف الیه

 نحوۀ ساخت ترکیب اضافی

 نقش مضاف و مضاف الیه در جمله

ترکیب اضافی چیست ؟

زمانی که دو اسم به هم اضافه شوند ، به اسم اول مضاف و به اسم دوم مضاف الیه می گویند.

مثل: کتاب + المعلّم

نکته: تفاوت ترکیب وصفی و اضافی در این است که در ترکیب وصفی ، اسم دوم بیان کنندۀ ویژگی و صفت اسم اول است حال آن که در ترکیب اضافی تنها دو اسم به هم اضافه می شوند.

چگونه ترکیب اضافی می سازیم ؟

برای اضافه کردن دو اسم به یکدیگر، مضاف باید خالی از « ال » و « تنوین » باشد مانند:

جدارُ + البیت

تمرین:

ترکیب های اضافی را در ترکیبات زیر ببینید:

طالبةٌ ناحجة  -   سیارة سعید  -   علم البلد   -    قرآن مجید   -  أمّه

همان طور که در کلمۀ « أمّه » دیدید ، چنانچه یک اسمی به ضمیر اضافه شود نیز ترکیب اضافی از آن ساخته می شود.

نکته: بچّه ها دقت کنید که وقتی مضاف ، مثنی یا جمع باشد به هنگام اضافه شدن به مضاف الیه ، « ن » انتهای آن ها حذف می شود مثل:

اضافه

نقش مضاف و مضاف الیه در جمله چگونه است ؟

مضاف در جمله نقش محسوب نمی شود و باید یکی از نقش های اصلی را در جمله بپذیرد که متناسب با نقشی که می پذیرد ، اعراب می گیرد امّا مضاف الیه ، خود نقش محسوب شده و همیشه اعراب آن مجرور است.

تمرین: نقش اسم های مضاف را در آیات و احادیث زیر ببینید:

 و لا تقتلوا أَولادَکم خشیَةَ إملاقٍ :  ( فرزندانتان را از ترس فقر بکشید ) – (اسراء / 31 )

أولاد: مفعول به و منصوب ( مضاف )               خشیةَ : مفعول له و منصوب ( مضاف )

 الإمام علی ( ع ) : المالُ مادّﺓُ الشهواتِ : ( مال دنیا، پایه و اساس شهوت ها است ) ( نهج البلاغه / حکمة 58 )

مادّﺓُ : خبر و مرفوع ( مضاف )

نکته: چنانچه اسمی هم صفت بگیرد و هم مضاف الیه ، در عربی مضاف الیه مقدم می شود اما در ترجمۀ آن به فارسی ، صفت مقدم می شود مثل : کلامه القَیِّم : کلام ارزشمند او

گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان - تهیه: فاطمه شیرزاده

تنظیم: نوربخش