از تشنگی نمردن!

در سفرهای طبیعت گردی، به خصوص سفر به کویر و بیابان، آب حرف اول و آخر را می زند. شما ممکن است بدون غذا یک هفته دوام بیاورید اما بدون آب چنین چیزی غیر ممکن است. بنابراین اگر آب در دسترس دارید در نوشیدن آب صرفه جویی نکنید تا گیج، کند و خسته نشوید.

بدون آب، مدت زمان زنده ماندن شما بستگی مستقیمی به دمای محیط و میزان تعریق تان دارد. بنابراین در شرایط بحران هرگز در زمان تابش خورشید حرکت نکنید و به استراحت بپردازید.

زمانی که تابش خورشید به حد اقل می رسد بهترین زمان برای فعالیت است. برای مثال در مناطق کویری ایران در تابستان و در دمای 49 درجه و بدون مصرف آب حد اکثر زمانی که یک فرد زنده می ماند چیزی در حدود 2 الی 3 ساعت است. در صورتی که همین فرد در زمان تابش در زیر سایه استراحت کند و در شب به ادامه مسیر بپردازد در حدود 5/2 روز می تواند بدون مصرف آب به زندگی ادامه دهد.

یادتان باشد که برای هر روز زنده ماندن در دمای 49 درجه (با احتساب استراحت در روز و حرکت در شب) به مقدار 2 لیتر آب نیاز است.

در شرایط بحران نکات زیر را در هنگام مصرف آب رعایت کنید: در هنگامی که تشنه هستید آب بنوشید، آب را قورت ندهید بلکه آن را در دهان مزه مزه کنید و به آرامی بنوشید.

از فعالیتهای غیر ضروری پرهیز کنید و پناهگاهی برای در امان ماندن از تابش خورشید بیابید. در صورتی که هیچ سایه ای نیافتید بدن خود را در شن ها دفن کنید و تکه پارچه ای بر روی سر خود بکشید تا از تابش مستقیم در امان بمانید.

هرگز در صورت شدت گرما لباس های خود را در نیاورید این کار باعث شدت تعریق شما خواهد شد. هرچند که احساس گرمای بیشتری بکنید. در این شرایط حتی صورت خود را نیز بپوشانید.

در هنگامی که آب محدود در اختیار دارید مصرف غذا و نمک را کاهش دهید و در هنگامی که هیچ آبی در اختیار ندارید به هیچ عنوان غذا نخورید.

در بی آبی کویر

- یکی از راحت ترین راه های تهیه آب تعقیب رد پای جانوران است. مطمئن باشید اگر در منطقه ای که شما هستید رد پای جانوران هست، قطعا آب هم پیدا می شود. شترها و اکثر جانوران در هنگام غروب آفتاب به سمت آب می روند و بنابراین ردپایشان قابل پیگیری است.

- روش دیگر تهیه آب این است که گودالی به ارتفاع 40 سانتی متر در زمین حفر کنید (این روش در شنهای روان چندان کار ساز نیست) در ته گودال لیوان و یا کاسه ای قرار دهید. سپس روی گودال را یک تکه پلاستیک قرار داده و دور تا دور گودال را با سنگ ریزه بپوشانید. سپس یک سنگ بسیار کوچک در وسط پلاستیک قرار دهید به گونه ای که سنگ ریزه دقیقا از دید بالا در وسط لیوان قرار داشته باشد. از این طریق در اثر تابش و گرما خاک رطوبت خود را از دست می دهد و بخار آب حاصل در برخورد با پلاستیک به شکل قطرات ریز درون لیوان می چکد. در این روش می توانید در هر 6 ساعت نصف لیوان آب تهیه کنید.

- روش دیگر تهیه آب استفاده از گیاهان کویری است. این گیاهان معمولا ریشه و ساقه پر آبی دارند. در فاصله تپه های شنی و بوته زارها نیز می توانید آب بیابید.

- در دریاچه های نمک معمولا در 50 سانتی متری عمق زمین به آب نمک می رسید. می توانید با جوشاندن و سپس سرد کردن بخار این آب، به آب آشامیدنی دست یابید.

- در صورتی که هیچ روشی کار ساز نبود و تشنگی به شدت بر شما غالب شده بود، تکه ای از ریگ بیابان را زیر زبان خود قرار دهید. این روش باعث می شود بزاق های دهان شما ترشح شوند و از میزان تشنگی شما کاسته شود.

- فراموش نکنید آبی را که در کویر بدست می آورید هرگز بدون جوشاندن و یا قرص های تصفیه آب مصرف نکنید. همچنین برای یافتن آب خود را خیلی خسته نکنید زیرا به آب بدن و توان خود نیاز دارید.

آواز گنجشک ها

اگر وسط جنگل و دشت تشنه و خسته و سرگردان ماندید چه کار می کنید؟ دور جنگل می گردید تا صدای آبشار و نهر را بشنوید یا آنقدر یک گوشه می مانید تا از تشنگی تلف شوید؟

می گویند اگر نشانه‌های طبیعت را بشناسید، می توانید تمام نیازهایتان را از طریق طبیعت پاسخ دهید. سبزه ها یکی از همین نشانه ها هستند که توجه کردن به آنها می تواند پاسخ تشنگی شما را بدهد! در هر نقطه ای از بیابان که سبزی دیدید، مطمئن باشید كه آب در آن ناحیه وجود دارد و هر جا كه سبزه‌های بلندتر و شاداب‌تر داشته باشند به منبع آب نزدیك‌تر هستید.

اما گاهی در مسافرت‌های طبیعت‌گردی،‌ پیش می‌آید كه هیچ سبزه‌ای به چشمتان نمی‌آید. در این مواقع گنجشك‌سانان خوش‌یمن‌ترین نشانه ها هستند. حداكثر فاصله این پرندگان كوچك حشره‌خوار تا منبع نوشیدن آب به یك كیلومتر نمی‌رسد. آنها قادر نیستند بیش از هزار متر از آب دور شوند. هر جا تعداد بیشتری از انواع پرندگان كوچك گنجشك‌سان نظیر سار،‌ مرغ زنبورخوار و بلبل یا سره مشاهده كردید به منبع آب نزدیك‌تر شده‌اید.

آدامس بجوید!

این هم یک نکته کاملا فرعی: آدامس جویدن مانع از تشنگی می شود!

بررسی ها نشان می دهد که آدامس هایی با طعم نعنا و اكالیپتوس می‌توانند ساعتها از تشنگی طبیعت گرد جلوگیری كنند. بنابراین بهتر است در سفرهای ماجراجویانه تان همیشه یک بسته آدامس همراه داشته باشید تا کمتر تشنه شوید. جویدن آدامس سبب ترشح غدد بزاقی می‌شود كه از عطش تا حد زیادی جلوگیری می‌كنند. عطش در اثر التهاب و تورم زبان پدید می‌آید كه در نهایت باعث خفگی می‌شود اما آدامس تا اندازه زیادی از التهاب و تورم زبان جلوگیری می‌كند.

برای آنکه از آدامس جویدنتان بیشترین بهره را ببرید، آن را هر چند دقیقه یك بار بین دندان‌ها بفشارید تا سبب ترشح غدد بزاقی شود و تا دقایق بعدی آن را زیر زبان نگهدارید، زیرا عمده غدد بزاقی زیر زبان قرار دارند. به این ترتیب هر آدامس می‌تواند تا یك ساعت از تشنگی و عطش طبیعت‌گرد جلوگیری كند. هرچند مصرف آدامسهای شیرین می تواند این زمان را كاهش دهد اما آدامسهایی با طعم نعنا و اكالیپتوس می توانند این زمان را افزایش دهند.

گروه گردشگری تبیان- الهام مرادی