بدعت اذان دوم نماز جمعه
محدثین و بزرگان اهل سنت در كتب خود بر این مطلب تصریح كردهاند كه:
"در عصر پیامبر گرامی اسلام (ص) سنت الهی بر این بود كه برای نماز جمعه یكبار اذان میگفتند و این سنت در زمان خلافت ابوبكر و عمر هم ادامه داشت، ولی وقتی كه عثمان به خلافت رسید دستور داد كه اذان دیگری اضافه شود و این دستور را در تمام بلاد اسلامی اِعمال كردند و این شیوه همین طور باقی ماند.1
برخی از بزرگان اهل سنت در توجیه این كار عثمان میگویند: "چون تعداد مردم در زمان عثمان زیاد شده بود، عثمان دستور داد یك اذان دیگر هم در روز جمعه گفته شود".2
مرحوم علامه امینی در كتاب شریف الغدیر در ردّ این توجیه سه دلیل میآورند:
1. آنها میگویند كثرت مردم باعث شد تا خلیفه سوم دستور بدهد اذان دیگری ندا داده شود. این مطلب درست نیست، زیرا آیا این كثرت مردم پدیدهای بود كه ناگهان در هفتمین سال از خلافت عثمان روی داد؟ و یا از همان هنگام كه این شهر، پایتخت مسلمانان گردیده بود؟
2. اگر واقعاً تعداد انبوه مردم باعث دستور عثمان شده بود، پس چرا در بلاد كم جمعیت هم این شیوه را پیش گرفتند؟ و چرا دستور نداد كه این حكم مختص به شهرهای بزرگ است؟ و یا چرا تعداد مؤذنین را زیاد نكرد كه همه آنها همزمان در یك گوشهای از مصلیها اذان بدهند، چنانكه پیامبر همین كار را میكرد؟
3. و اگر انبوه جمعیت ملاك برای زیاد كردن اذان بشود (نه مؤذنین) الآن باید تعداد اذان خیلی بیشتر میشد، در حالی كه چنین نشده است".3
مرحوم امام خمینی (ره) در تحریر الوسیله فرموده: «اذان دوم در روز جمعه بدعت و حرام است.» 4
تنظیم: شکوری_گروه دین و اندیشه تبیان
[1] . صحیح بخاری، (چاپ بیروت، انتشارات دار الكتب العلمیه)، ج1 ص219، و كتاب الام ابن ادریس شافعی، (چاپ بیروت، انتشارات دار المعرفه)، ج1 ص195، سنن ابی داود ج1 ص 655، باب 225، چاپ اول حمص. صحیح ترمذی ج1 ص68. سنن ابن ماجد ج1 ص 348. سنن نسائی ج3، ص100. سنن بیهقی ج1 ص 429 و ج3 ص 192. تاریخ طبری، ج5، ص68. كامل ابن اثیر ج3، ص48.
[2] . صحیح بخاری، (چاپ بیروت، انتشارات دار الكتب العلمیه)، ج1 ص219، و كتاب الام ابن ادریس شافعی، (چاپ بیروت، انتشارات دار المعرفه)، ج1 ص195، سنن ابی داود ج1 ص 655، باب 225، چاپ اول حمص. صحیح ترمذی ج1 ص68. سنن ابن ماجد ج1 ص 348. سنن نسائی ج3، ص100. سنن بیهقی ج1 ص 429 و ج3 ص 192. تاریخ طبری، ج5، ص68. كامل ابن اثیر ج3، ص48.
[3] . ترجمه الغدیر علامه امینی، ج15، ص206 تا 213.
[4] . تحریر الوسیله امام خمینی (ره) ج1، ص217 (مرحوم مقدس اردبیلی، در مجمع البیان ج2 ص376 فتوا به تحریم داده است).
