دانشجویان عرفان نظری نخوانند

بسیاری از دانشجویان برای یافتن حقیقت و تقرب به حضرت حق تلاشهای فراوانی می‌کنند که در این میان مطالعه کتب عرفانی یک از آن کوشش‌هاست. اما سوال این‌جاست که آیا خواندن عرفان نظری برای دانشجویان مفید است؟ به تعبیر دیگر آیا هرکسی با هر پیشینه‌ی علمی می‌تواند از عرفان نظری بهره‌مند شود؟ این سوال را از استاد بزرگ عرفان حضرت آیت الله جوادی آملی پرسیدیم که ایشان فرمودند:

وظیفه دانشجویان تامین نیازهای نظام اسلامی است. تامین برخی از این نیازها واجب عینی و برخی دیگر واجب کفایی است. از طرف دیگر، تحصیل در رشته‌هایی چون عرفان نظری نیز خواسته‌های درونی او را ارضا نمی‌کند.

دانشجویان باید در کنار تحصیل رشته تخصصی خود، به یک سری مباحث اخلاقی توجه داشته باشند و آنها را مورد مطالعه قرار دهند. عقاید انسان باید با مواعظ اخلاقی تقویت شود. دعاها، زیارت‌ها، شعرهای آموزنده و...، هر یک به نوعی سودمند است و هر کس باید برای بهبود اخلاق خود در یکی از  این راه‌ها گام بردارد.

برای مثال، بزرگانی چون مرحوم فیض کاشانی، صدر المتالهین شیرازی و حکیم سبزواری به خواندن غزل‌های حافظ اهتمام داشتند.

انسان با غزل، احساسی الهی می‌یابد و شورش و تبهکاری را کنار می‌گذارد. بعضی با شعر و غزل مأنوس هستند، بعضی با دعا و مناجات و بعضی با قرآن. البته همه می‌توانند از دعا و قرآن استفاده کنند؛ اما آثار دیگر عمومی نیست. باید ببینید در این سن، چه چیزی شما را بیشتر به سوی خدا پیش می‌برد و همان را مغتنم بشمارید.

این بزرگان خود را با گناه مسموم نکرده‌اند و برکات الهی در حیات و پس از آن شامل حال آنان شده است. مرحوم آقا علی حکیم در رساله «سبیل الرشاد فی اثبات المعاد» درباره مرحوم «ابن بابویه» قمی 1 می‌نویسد: «من جسد مرحوم ابن بابویه قمی را در ری مشاهده کردم که پس از گذشت سالیان دراز، همچون انسانی زنده ، سالم و بی‌نقص باقی مانده بود. 2

1- ابن بابویه یا مرحوم صدوق، نویسنده کتاب "من لا یحضره الفقیه" است که در شهر ری مدفون است و قبر پدربزرگوارش هم در قم است. این پدر خدمت حضرت امام عصر علیه‌السلام رسید و خداوند به دعای آن حضرت این پسر را به او عطا فرمود (ر.ک: الفهرست (شیخ‌طوسی)، ص 84).

2- مجموعه مصنفات حکیم موسس آقا علی مدرس طهرانی، ج2، ص 98.

آیت الله جوادی آملی، نسیم اندیشه

تنظیم: گروه دین و اندیشه - عسگری