معراج السعاده
بدانکه روح در مملکت تن به منزله سلطان است، و از برای او از اعضاء و جوارح لشکر و خدم بسیار است که هر یک را خدمتی مقرر و شغلی معین است، و از میان ایشان چهار قوه است که حکمران مملکت و سرداران لشکرند، و سایر قوی زیر دستان و فرمان بردارند، و این چهار قوه: یکی عقل است که به منزله وزیراست از برای روح. دوم شهوت است که مانند عامل خراج است، و طماع و دروغ زن و همیشه مخالف با عقل است. سوم غضب است که مانند شحنه، داروغه شهر تیز و بی با ک و شریر است و پیوسته خواهد که پادشاه فریب او خورده به آنچه گوید عمل کند و فرمان عقل را اطاعت ننماید. چهارم وهم است که شغل او مکر و حیله وخیانت و تلبیس و فتنه است، و می خواهد که سلطان ممکت بدن مطیع او باشد. و بدان نیز که پیوست مملکت بدن میدان محاربه ایشان است تا اینکه غلبه کلیه از برای یکی از این قوی حاصل شود و دیگران مقهور حکم او گردند، و منشا نزاع، قوه عاقله است که مانع سایر قوی می شود از آنکه آثار خود را به ظهور رسانند، اما آن سه قوه دیگر را با هم نزاعی نیست از آن جهت که هیچ یک به خودی خود منکر فعل دیگری نیستند مگر به اشاره عقل.
خلاصه معراج السعاده-مرحوم ثقه المحدثین حاج شیخ عباس قمی
برای خرید کتب اسلامی کلیک کنید.
