عوامل خطر و عوارض سندرم متابولیک

در قسمت اول این مطلب به تعریف سندرم متابولیک و علائم و علل آن پرداختیم. حالا ادامه ی مطلب...

عوامل زیر احتمال ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می دهند:

* سن

ریسک سندرم متابولیک با بالا رفتن سن افزایش می یابد. این سندرم کمتر از 10 درصد از افراد را در سنین 20 تا 30 سالگی مبتلا می سازد در حالی که 40 درصد از افراد را در بالای 60 سالگی مبتلا می سازد.

* نژاد

اسپانیایی ها در بین کشورهای اروپایی و آسیایی ها بیش از سایر نژادها در معرض ابتلا به سندرم متابولیک قرار دارند.

* چاقی

نمایه توده بدن بالاتر از 25 میزان خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می دهد. نمایه توده بدن یا BMI مقیاسی برای اندازه گیری درصد چربی بدن است که بر اساس وزن و قد محاسبه می شود. همچنین افراد با چاقی شکمی یا چاقی سیبی شکل بیش از افراد با چاقی گلابی شکل در معرض ابتلا به سندرم متابولیک قرار دارند.

* سابقه ی ابتلا به دیابت

چنان چه فرد دارای تاریخچه ی خانوادگی ابتلا به دیابت نوع دو باشد و یا سابقه ابتلا به دیابت در دوران بارداری را داشته باشد، احتمال ابتلا به سندرم متابولیک در وی افزایش می یابد.

* دیگر بیماری ها

ابتلا به فشار خون بالا، بیماری قلبی عروقی و یا سندرم تخمدان پلی کیستیک نیز ریسک ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می دهند. لازم به ذکر است که سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCOs  یک نوع از اختلالات متابولیک است که ریشه آن نیز مقاومت به انسولین بوده و همراه با اختلالات هورمون های زنانه و سیستم تولید مثل می باشد.

عوارض

سندرم متابولیک منجر به پیشرفت مشکلات و بیماری های زیر می شود:

* دیابت

چنان چه عادات غذایی خود را در جهت کنترل مقاومت انسولین خود تغییر ندهید، سطوح قند خون شما به افزایش خود ادامه می دهند. در نتیجه ی ابتلا به سندرم متابولیک، حتی اگر در ابتدا دچار دیابت نباشید در آینده مبتلا به دیابت خواهید شد.

* بیماری قلب عروقی

کلسترول بالا و فشار خون بالا منجر به افزایش تدریجی پلاک های سخت در دیواره های عروقی می شوند. این پلاک ها منجر به تنگ و باریک شدن عروق می شوند که در نهایت به حمله قلبی یا سکته منجر می گردند.

آمادگی های لازم برای ملاقات پزشک

معمولاً اولین ملاقات با پزشک عمومی صورت می گیرد و در برخی موارد، فرد به متخصص غدد و یا دیابت ارجاع داده می شود و در بسیاری از موارد نیز به یک متخصص قلب ارجاع داده می شود.

از آن جایی که جلسه ی ملاقات و ویزیت کوتاه می باشد و معمولاً نیز شاخه های بسیاری وجود دارند که باید پوشش داده شوند، لذا ضروری است که خود را برای این جلسه آماده کرده باشید. در این قسمت اطلاعات مهمی را گرد هم آورده ایم که می توانند به شما در آماده سازی برای جلسه ویزیت پزشک کمک کنند و به شما این آگاهی را می دهند که بدانید چه انتظاری باید از پزشک خود داشته باشید.

اقداماتی که می توانید انجام دهید عبارت هستند از:

* معمولا لازم است برنامه ی غذایی خود را به مدت چندین ساعت برای انجام برخی تست های آزمایشگاهی محدود کنید. تست هایی مانند آزمایش قند خون و یا آزمایش چربی خون. بنابراین قبل از جلسه ی ویزیت در رابطه با این اقدامات و لزوم ناشتا بودن سوال کنید.

* هر نوع علائمی را که در خود دیده اید و تجربه کرده اید یادداشت کنید. این علائم می توانند آن دسته از علائمی باشند که غیر مرتبط با علت تشکیل جلسه ویزیت با پزشک هستند.

* اطلاعات کلیدی و شخصی خود را یادداشت کنید. هر نوع استرس شدید و یا تغییرات اخیر زندگی خویش را یادداشت کنید. چنان چه قند خون و یا فشار خون خود را در منزل اندازه گیری می کنید لیستی از نتایج آن ها را همراه با ذکر تاریخ و زمان اندازه گیری آن ها تهیه کرده و همراه داشته باشید.

* لیستی ار تمامی داروهای مصرفی خود تهیه کنید. این لیست علاوه بر داروها حتی بایستی شامل هر نوع ویتامین و یا مکملی باشد که شما دریافت می کنید.

* تاریخچه ای از سوابق فامیلی خود تهیه کنید. چنان چه هر یک از وابستگان شما مبتلا به دیابت، بیماری قلبی و یا سکته شده اند آن را یادداشت نمایید.

* در صورت امکان، یکی از اعضای خانواده و یا دوستان خود را همراه خود ببرید. گاهی اوقات شرح تمامی اطلاعات تهیه شده کار سختی است و کسی که شما را همراهی می کند می تواند مطلبی را که شما فراموش کرده اید و یا جا انداخته اید را به یاد آورد.

* سوالات خود را یادداشت کنید. شما باید در رابطه با جوانب مختلف بیماری خود آگاهی کامل داشته باشید و به وضوح از نوع درمان و کنترل آن مطلع گردید. هر سوالی که در ذهن دارید یادداشت کرده و از پزشک خود بپرسید تا آگاهی خود را در رابطه با بیماری دیابت، پُرفشاری خون و .... بالا ببرید.

زمان ملاقات با پزشک زمان محدودی است بنابراین تهیه ی لیست سوالات به استفاده بهینه از این زمان محدود کمک خواهد کرد. سوالات خود را به ترتیب اهمیت بنویسید و با مهم ترین سوالات شروع کنید در نتیجه در صورت اتمام وقت، سوالات مهم خود را پرسیده اید.

در رابطه با سندرم متابولیک مهمترین سوالاتی که می توانید بپرسید عبارت هستند از:

- آیا علائمی که به آن ها دچار شده ام مربوط به سندرم متابولیک است و یا به بیماری دیگری مربوط می شوند؟

- برای کنترل شرایط کنونی من چه نوع تست ها و آزمایشاتی مورد نیاز است؟

- برای حفظ سلامتی خود چه اقداماتی را باید صورت دهم ؟

- راهکار های دیگر برای کنترل شرایط به وجود آورنده سندرم متابولیک چیست؟

- من مبتلا به چندین شرایط غیر نرمال مانند پُرفشاری خون، عدم تحمل گلوکز و چربی خون بالا هستم. چگونه می توان تمام این شرایط را تواماً کنترل و درمان نمود؟

- آیا باید ممنوعیت و محدودیت خاصی را در عادات زندگی و برنامه غذایی خود دنبال کنم؟

- آیا لازم است متخصص دیگری را نیز ملاقات کنم؟

- آیا جایگزینی برای داروهای تجویزی من وجود دارد مثلاً گیاه درمانی؟

- آیا بروشور، پمفلت و یا جزوه ی آماده ای وجود دارد که بتوانم باخود به منزل برده و مطالعه کنم؟

- مراجعه به چه وب سایتی را پیشنهاد می کنید؟

علاوه بر سوالاتی که یادداشت کرده اید و آماده دارید، سوالاتی که در حین جلسه ویزیت به ذهن تان می رسد نیز پرسیده و چنان چه مطلبی را خوب متوجه نشده اید مجدد در آن رابطه از پزشک پرسش نمایید.

انتظاراتی که از پزشک می رود

قطعاً پزشک سوالاتی از شما خواهد پرسید. آمادگی برای پاسخگویی به آن ها این امکان را فراهم می سازد که بتوان وقت بیشتری را برای جوانب مهم تر و ترجیحی از سوی شما گذاشت.

پزشک سوالات زیر را از شما خواهد پرسید:

* چه زمانی برای اولین بار علائم مرتبط با ابتلا به دیابت، پُرفشاری خون و چربی خون بالا را تجربه کردید؟

* آیا سابقه فامیلی ابتلا به دیابت، پُرفشاری خون، بیماری قلبی و یا کلسترول بالا در خانواده ی شما وجود دارد؟

در مطلب بعدی در رابطه با پیشگیری و درمان این بیماری توضیحاتی ارائه خواهد شد.