همزیستی روبات و انسان
با رشد قابلیت ها و افت قیمت روبات ها، این دست ساخته های آهنی کم کم دارند راه خود را به خانه های ما باز می کنند، اما همانند پدیده های دیگر، روبات ها نیز برای همزیستی با انسان مشکلات بالقوه ای دارند که محققان در حال بررسی آن ها هستند.
اریک هورویتز(Eric Horvitz)، یکی از این محققان است که با روایت داستانی مربوط به روزی که در آسانسور بیمارستان استنفورد به همراه یک روبات به ابعاد یک ماشین لباس شویی گیر کرده بود، معمای غیر قابل حل همزیستی روبات‌ها با انسان را شرح می دهد. وی که مدیر ارشد تحقیقات بخش پژوهش های مایکروسافت است، می‌گوید: وحشتی که در آن لحظه وجودم را پر کرده بود، به یاد دارم. این روبات که Whoa نام داشت، واقعا ترسناک بود و با آن پاهای چرخ دارش در آسانسور حرکت می رد و تقریبا مرا کله پا کرده بود. بعدها به این فکر می کردم که اگر من بیمار بودم، احتمالا از ترس سکته می کردم.
به گفته برخی تحلیلگران، ما هنوز از رویاهای علمی- تخیلی مان که در آن روبات ها با صدای غژغژشان در اطراف ما پرسه می زنند و نیازهای ما را برآورده می کنند، فاصله زیادی داریم. اما تا دهه آینده که قیمت این آدم آهنی ها کمتر می شود و با کمک فناوری های نو روبات های خاصی پدید می آیند که همه کار انجام می دهند، ما انسان ها به تدریج فضای بیش تری از زندگی مان را با روبات ها به اشتراک می گذاریم. اما به هر حال دانشمندان و پژوهشگران در حال بررسی و کشف تاثیرات محتمل زندگی روبات ها در کنار انسان هستند.
به نظر می رسد تا زمانی که کارشناسان مسایلی چون اتحاد ترمیناتورها برای حمله به انسان ها یا یک ادیسه فضایی و یا به دست گرفتن کنترل زمین توسط کامپیوترها را جدی نگیرند، این روبات ها همچنان موجوداتی قانونی، اجتماعی و با منطق اخلاقی باقی خواهند ماند.
خدمتکار‌های خانگی
هورویتز می گوید: از آنجا که ما روز به روز بیش تر و بیش تر به سیستم های خودکار متکی می شویم، باید به مفهوم های بیش تری در این باره نیز فکر کنیم و این بخشی از مسوولیت دانشمندان در قبال انسان ها ست. وی امسال زمانی که ریاست انجمن پیشرفت هوش مصنوعی آمریکا را برعهده داشت، با تیمی از دانشمندان ملاقات کرد و از آنها خواست که درباره آینده تعامل روبات با انسان مطالعه کنند.
تا سال ها روبات ها تنها در خارج از خانه مورد استفاده قرار می گرفتند. آنها وظیفه داشتند که بمب ها را در میدان های جنگ شناسایی کنند، در کارخانه ها ماشین بسازند و یا در بیمارستان ها بیماران را ویزیت کنند. اما چندین سال است که این روبات ها به خانه های ما راه پیدا کرده اند و در کارهای خانه ما را یاری می کنند. آنها می توانند جارو برقی بکشند، چمن ها را بزنند، کانال های آب را تمیز کنند و سیستم های خانگی را بپایند و در صورت لزوم علایم هشدار دهنده ما را باخبر کنند. علاوه بر این هم اکنون با ساخت اسباب بازی های روباتیکی، کودکان تقریبا از بدو تولد با روبات‌ها آشنا می شوند. شرکت های روباتیکی نیز قصد دارند با طراحی روبات هایی که عصای دست افراد مسن می شوند، روبات ها را با بهانه های دیگر وارد خانه های ما کنند. بر اساس گزارش مرکز تحقیقات ABI که روی روند پیشرفت فناوری ها مطالعه می کند، فروش روبات های شخصی در سال 2015 در ایالات متحده به پنج میلیارد دلار خواهد رسید که این میزان بیش از چهار برابر فروش کنونی است.
وکلا هم به میدان می آیند
هر چقدر که بیش تر روی روبات ها تمرکز می کنیم، با سوالات بیش تری درباره مسوولیت پذیری آنها رو به رو می شویم. رایان کالو، یکی از اعضای مرکز تحقیقات اینترنت و جامعه استنفورد می گوید: در یکی از بحث های اخیر کارشناسان حقوق استنفورد قرار بر این شد که تولیدکنندگان اصلی روبات ها باید مسوولیت ساخته های خود را در مواقعی که از کنترل خارج می شوند، بر عهده بگیرند. وی می افزاید: روبات ها فقط این نیستند که توسط کارخانه ها ساخته و بعد در کارهای خاص به کار برده شوند. آنها می توانند یاد بگیرند و قابل برنامه ریزی اند، اما هیچ قانونی برای راهبری این موجودات آهنی وجود ندارد و معمولا بحث در این مورد به بازگو کردن داستان سه قانون روباتیکی آیزاک آسیموف خاتمه می یابد. اولین قانون آسیموف این بود که روبات ها نباید به کسی یا حیوانی صدمه وارد کنند و این امر یکی از نکاتی است که تولید کنندگان روبات ها در طراحی روبات های شخصی نسل بعدی باید مد نظر قرار دهند. جورج بکی(George Bekey)، محقق روباتیک و پروفسور بازنشسته دانشگاه کالیفرنیای جنوبی می گوید: اگر روباتی خودمختار شود و خودش برای خودش تصمیم بگیرد و خواسته های صاحب خود را انجام ندهد، چه پیش می آید؟
از آنجا که روبات ها بیش از هر چیز با انسان ها تعامل نزدیک دارند، لازم است که شکلی از ضمانت برای این ماشین ها تعریف شود، حتی اگر آنها شکل و شمایلی همچون انسان نداشته باشند.
عنصر کلیدی: اخلاق
رونالد آرکین، یکی از استادان دانشگاه فناوری جورجیا است که درس روبات ها و جامعه را تدریس می کند. عنوان کتاب اخیر وی "راهبری رفتار مرگ آور در روبات های خود مختار" است. وی می گوید: لازم است که برخی مسایل اخلاقی وارد این سیستم ها شود. این کافی نیست که تنها سیستمی ساخته شود و انسان را کمک کند، زیرا این سیستم قرار است به طور مستقیم با انسان تعامل داشته و برای او احترام قایل باشد.
هورویتز عنوان می کند که تیم وی خواستار تحقیقات بیش تر روی بازخوردهای روانی انسان ها در مقابل سیستم های روباتیکی شده اند. این گروه همچنین پیشنهاد کرده اند ماشین هایی طراحی شوند که قادر به شرح استدلال خود به انسان ها باشند. در حالی که اخلاق گرایان، حقوق دانان و کاشناسان روباتیک در این فکرند که انسان ها چگونه می تواند انسان و ماشین های خودکار را ادغام کنند ، همچنین شواهد نشان می دهد که میان این دو توازنی در حال برقراری است.
منبع: Tech News World
برگرفته از فناوران
تنظیم برای تبیان: فاطمه مجدآبادی
