تقسیر موضوعی قرآن کریم 5 بهرهمندی از مراتب قرآن کریم
انسان کامل و حقیقت قرآن
در سورهی مبارکهی "واقعه" می فرماید: "فلا أُقسم بمواقع النجوم * وإنه لقسم لو تعلمون عظیم * إنه لقران کریمٍ * فی کتابٍ مکنونٍ * لَّا یَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ "1. مقصود از "مواقع نجوم" در این آیه، نظام کیهانی است و خدای سبحان می فرماید که به مواقع نجوم و به سراسر آفرینش آنها قسم نمی خورم و این قسمی عظیم است اگر بدانید، قرآن کریم در کتاب مکنون و پوشیده ای است که جز مطهّران، کسی نمی تواند آن را مسّ کند. مقصود از "مسّ" در این کریمه، مطلق ارتباط و تماس معنوی است، و مطهّران را خداوند در آیهی کریمهی دیگری چنین معرّفی می کند: "إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَكُمْ تَطْهِیرًا "2. اهل بیت عصمت و طهارت، و عترت پاک و مطهّر رسول اکرم صلی الله علیه و آله و سلم همان مطهّران هستند و به آن مرحلهی عالیه راه دارند، به مقام لدن بار یافته و حقیقت قرآن را دریافتهاند. ضمیر مفعولی در "لا یمسّه" را اگر به مرحلهی نازلهی قرآن هم برگردانیم نتیجهی فقهی آن این میشود که مسّ ظاهر قرآن بدون طهارات سه گانهی از آب یا خاک (وضو و غسل و تیمّم) جایز نیست. البته در آن صورت، جملهی خبریهای است که به انگیزه وداعی انشا و نهی صادر شده است. و اگر ضمیر مزبور، به کتاب مکنون برگردد، تنها مطلب تفسیری از آن استنباط می شود، و هیچ گونه حکم فقهی را به همراه ندارد. و اگر ضمیر یاد شده به قرآن برگردد و جامع ظاهر و باطن از آن اراده شود، در این حال بر اساس صحت این گونه از استعمالها، گذشته از حکم تفسیری، پیام فقهی هم خواهد داشت.تفسیر موضوعی قرآن، آیت الله جوادی آملی
گروه دین و اندیشه تبیان - عسگری
1- سورهی واقعه، آیات 79
2- سورهی احزاب، آیهی 33