تجسم اعمال یک راه نجات

به گونه ای که هنگام قرار گرفتن در موقعیت معصیت با چشم دل لایه های درونی آن عمل را می بینند عواقب آن عمل را در روحشان و در دنیا و آخرتشان میبینند مانند کسی که جامی از زهر کشنده در دست دارد و از نوشیدن آن ابا دارد، به شدت مواظبت میکنند که کوچکترین حرکت بی برنامه ای انجام ندهند در دنیا به کم قانع اند در نیکی ها از همه سبقت میگیرند و همواره آماده سفر ناگزیر آخرت هستند . چنانکه در ذکر اخلاقیات یک عارف نقل می کنند که فرموده بود: من بی توفیقی عجیبی پیدا کردم و شب خواب دیدم که به من گفتند:

گنجشکی از تو در نزد خدا شکایت کرده است. وقتی از خواب بیدار شدم به خاطر آوردم که من بچه گنجشکی را گرفتم، مقداری با آن بازی کرده و رهایش کردم. می گوید از این مسئله خیلی ناراحت شدم. و از بس دلم گرفته بود به بیابان رفتم. آنجا دیدم که یک مار، بچه گنجشکی را به دهان گرفته است. عصایم را بلند کردم. مار بچه گنجشک را رها کرد. شب در خواب دیدم که به من گفتند گنجشکی نزد خدا از تو تشکر کرد. آنگاه توفیق و نشاط در عبادت پیدا کردم.

بر عکس این جریان هم هست که یکی از علمای بزرگ را به خواب دیدند. فرموده بود که عقربی صبح به صبح شست پای مرا نیش می زند و من تا فردا صبح به درد این عقرب مبتلایم و فردا صبح دوباره این عقرب می آید. و بعد فرموده بود این عقرب را خود من با زخم زبان به یک مسلمان فراهم کردم.

اینگونه مسائل ریشه قرآنی هم دارد. قران می فرماید: یَوْمَ تَجِدُ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ مِنْ خَیْرٍ مُّحْضَرًا وَمَا عَمِلَتْ مِن سُوَءٍ تَوَدُّ لَوْ أَنَّ بَیْنَهَا وَبَیْنَهُ أَمَدًا بَعِیدًا وَیُحَذِّرُكُمُ اللّهُ نَفْسَهُ وَاللّهُ رَؤُوفُ بِالْعِبَادِ.¹ ؛  روزى كه هر كسى آنچه كار نیك به جاى آورده و آنچه بدى مرتكب شده، حاضر شده مى‏یابد و آرزو مى‏كند: كاش میان او و آن [كارهاى بد] فاصله‏اى دور بود. و خداوند، شما را از [كیفر] خود مى‏ترساند، و [در عین حال‏] خدا به بندگان [خود] مهربان است.

روایتی است از وصایای ائمه طاهره(علیهم السلام) که امام موسی بن جعفر(ع) از امام باقر(ع) و ایشان از امام سجاد(ع) و ایشان از امام حسین(ع) و ایشان از امیر المومنین(ع) روایت را نقل می کنند که پدرم فرمود: ایاک و الظلم من لا یجد ناصراً الّا الله. یعنی اصلا ظلم نکن، مخصوصاً به کسانی که پناهی جز خدا ندارند. مانند زن در خانه، شاگرد در مغازه، زن یا مرد روستایی یا آن مشتری ساده لوح. مراقب باشید که پرخاشگری ها از بی عاطفگی و مهربانی ها از عاطفه و وجدان است. لذا هر که وجدانش بیشتر، این فرد، ایثار، عفو و گذشتش بیشتر است تا آنجا که به مقامات والایی برسد.

غزالی در احیاءالعلوم نقل می کند که شخصی با عنوان فرماندار به شهر حمصّ آمد. بعد از مدتی از او شکایت کردند و این فرد با پای پیاده از آنجا به مدینه آمد و با همان کوله باری که بر دوش داشت به مسجد وارد شد. گفتند اولین شکایت این است که روزها دیر از خانه بیرون می آیی.

گفت: درست است.

شکایت دوم این است که شب ها اصلاً پیدایت نیست.

گفت: این هم درست است.

شکایت سوم این است که هفته ای یک مرتبه هم ناپدید می شوی . گفت: این نیز درست است. اما این که صبح دیر از خانه بیرون می آیم بخاطر این است که من کارهای خانه را با خانمم قسمت کرده ام و نان پختن به من افتاده و من خمیر می کنم، چون هوا بسیار سرد است تا می آیم نان را بپزم مقداری دیر میشود.

گفتند بسیار خوب این جوابت قانع کننده است.

پرخاشگری و بی توجهی و این قبیل برخورد ها فشار قبر دارد، فشار قبر و منگنه الهی انسان را له می کند و این بد اخلاقی های در خانه، انسان را سگ می کند. یکی از بزرگان خواب یکی از دیگر بزرگان را دید که بصورت سگ است. گفت تو که فرد مقدسی بودی، چرا سگ شده ای؟!

گفت: آه از بد اخلاقی در خانه! آه از بداخلاقی در خانه! آه از بد اخلاقی در خانه!

لذا پیغمبر اکرم شیر می دوشید، لباس وصله میکرد، خمیر می کرد، نان می پخت. پرخاشگری مال پلنگ است و لذا این روحیه انسان را به صورت پلنگ در می آورد. زشت است که یک شیعه بصورت پلنگ وارد صف محشر بشود.

اما این که چرا شب ها پیدایم نیست به این دلیل است که من وقتم را بین مردم و خدا قسمت کرده ام. شب ها را به خدا و روزها را به مردم اختصاص داده ام. لذا روزها برای خدمت کردن به مردم آماده ام و شب ها هم دلم می خواهد رابطه و راز و نیاز با خدا داشته باشم.

اما اینکه چرا هفته ای یک بار ناپدید می شوم بخاطر این است که من یک دست لباس دارم و هفته ای یک بار حمام میروم. وقتی حمام می روم لباسم را در می آورم و زنم آنها را می شوید و چون هوا بسیار سرد است، این لباس دیر خشک میشود. بنابراین وقت می گذرد، و روزهای جمعه مردم نمیتوانند من را ببینند. علاوه بر این روز جمعه روز عبادت است.

آنها به او علاقمند شدند و مقداری پول به عنوان جایزه به او دادند تا کسی را استخدام کند که برایش نان پخته و در ضمن یک دست لباس دیگر نیز تهیه کند. پول ها را گرفت و پیاده به شهر بازگشت. قبل از بازگشت به منزل به جارچی گفت که فریاد کند که من مقداری پول پیدا کرده ام و هر کس احتیاج دارد بیاید تا به او پول بدهم. مقداری از پول ها را به محتاجین داد و مقداری نیز باقی ماند. به خانه بازگشت و ما وقع را برای زنش تعریف کرد. همسرش سراغ پولها را گرفت و وقتی که فهمید مقداری از پول ها باقیمانده به او گفت که برود و لباسی تهیه کرده و شخصی را برای نان پختن و کار در منزل استخدام کند.

گفت نه، کار مهمتری در پیش است، پول را نگاه داشت. یک هفته طول نکشید که یک فرد مستمند به در خانه آمد و همه پول ها را به آن فرد داد. وقتی که رفت به زنش گفت ما خودمان نان پخته و با یک لباس هم می گذرانیم پروردگار عالم هم ان شاء الله لباس خوب آخرت به ما میدهد.

منبع : برگرفته از کتاب  عوامل کنترل غرائض ، حجت الاسلام حاج شیخ حسین مظاهری

1- سوره آل عمران آیه  30.