وضعیت جوامع در عصر ظهور
1. تكامل عقول و خردها
مرور زمان، و تجارب تلخ و شیرین، مایه شكوفایى عقل انسانى مى گردد و بشر در پرتو الطاف الهى در مى یابد كه: دیگر، سازمان هاى بشرى و تدابیر انسانى قادر به حل تضادها و مشكلات نیست از این جهت بى درنگ به نداى حضرت قائم (علیه السلام) پاسخ مى گوید، و انسان ها با رضایت خاطر، به انقلاب امام مى پیوندند.امام باقر(علیه السلام) مى فرماید: «إذا قام قائمنا وضع اللّه یده على رؤوس العباد فجمع بها عقولهم وكملت به أحلامهم».1
«آنگاه كه قائم ما قیام كند، خداوند دست لطف و رحمت خود را بر سر بندگان خود مى گذارد و از این طریق، به عقول آنان وحدت مى بخشد و به وسیله او خردهاى آنان تكامل پیدا مى كند.»
2. تكامل صنایع
انقلاب جهانى، بدون تكامل صنایع امكان پذیر نیست رهبر انقلابى كه مى خواهد صداى خود را به آخرین نقطه جهان برساند، بدون تكامل تكنیك، امكان پذیر نمى باشد، از این جهت احادیث اسلامى نوید مى دهد كه در عصر ظهور امام صنایع به حدى تكامل پیدا مى كند كه جهان حكم یك شهر را پیدا مى كند و افرادى كه در خاور زندگى مى كنند، كسانى را كه در باختر زندگى مى نمایند، مى بینند و سخنان آنان را مى شنوند.چنان كه امام در این مورد مى فرماید: «انّ المؤمن فى زمان القائم و هو بالمشرق لیرى أخاه بالمغرب و كذا الذى فى المغرب یرى أخاه الذى بالمشرق».2
«در زمان قائم، فرد با ایمان كه در مشرق زیست مى كند، برادر خود را كه در مغرب زندگى مى كند مى بیند.»در حدیث دیگر مطلب به طور روشن تر بیان شده است و آن این است كه: إنّ قائمنا إذا قام مدّاللّه لشیعتنا فی أسماعهم وأبصارهم، حتّى لا یكون بینهم و بین القائم یرید یكلّمهم فیسمعون و ینظرون إلیه وهو فى مكانه.3
«آنگاه كه قائم ما قیام مى كند خدا به دیدگان و گوشهاى پیروان او قدرت مى بخشد تا آنجا كه میان آنان و رهبر خود، حایلى نمى ماند او با آنان سخن مى گوید، و سخنان او را مى شنوند و به او مى نگرند در حالى كه او در جاى خود قرار دارد.»
3. جهانیان در پوشش اسلام در مى آیند
احادیث نویدهاى قرآن را درباره جهانى گشتن آیین اسلام، بر ظهور امام قائم تطبیق مى كند آنجا كه امام باقر(علیه السلام) مى فرماید: یبلغ سلطان المشرق و المغرب و یظهر اللّه عزّوجلّ به دینه على الدین كلّه و لو كره المشركون.4 «قدرت و تسلط او شرق و غرب را فرا مى گیرد و خدا به وسیله او دین خود را بر تمام ادیان پیروز مى گرداند هر چند مشركان دوست نداشته باشند.»4. تكامل اخلاقى
در محاسبات گذشته به این نقطه رسیدیم كه تكامل حقیقى باید ابعاد مادى و معنوى داشته باشد و تكامل یك بعدى، تكامل واقعى نیست.احادیث اسلامى بر تكامل اخلاقى در عصر ظهور امام دوازدهم گواهى مى دهد آنجا كه همه محدثان اسلامى این جمله را از پیامبر نقل مى كنند كه یكى از ویژگى هاى حكومت امام قائم ، گسترش عدل و داد و برچیده شدن بساط ظلم و ستمگرى است و جمله (یَمْلأُ الأَرضَ قِسْطاً وعَدلاً) ، بیانگر این تكامل اخلاقى است.
5. ترمیم خرابى ها
احادیث اسلامى از آبادى جهان و تسلط بشر بر گنجینه هاى نهفته در دل زمین در زمان ظهور امام به روشنى گزارش مى دهد و جمله یاد شده در زیر در روایات وارد شده است:«و تظهر له الكنوز ولا یبقى فى الأرض خراب إلاّ یعمره».5
«گنجینه هاى نهفته در دل زمین در اختیار امام قرار مى گیرد و او با نفوذ و قدرت مادى و معنوى كه دارد، تمام ویرانى هاى موروث از ظلم و جور را، آباد مى كند.نتیجه این كه آنچه را كه محاسبات عقلى و اجتماعى درباره سرانجام جامعه ها نشان مى داد، مورد تصدیق قرآن و احادیث اسلامى است چیزى كه هست احادیث اسلامى زمان و وقت این تكامل ها را به روشنى تعیین مى كند و ظهور امام قائم را همگام با این تحولات مى داند.
منبع: منشور جاوید، ج1
تنظیم مهدی سیف جمالی- گروه دین و اندیشه تبیان
[1] . منتخب الأثر:ص482.
[2] . منتخب الأثر:ص483.
[3] . منتخب الأثر:ص483.
[4] . منتخب الأثر:ص299.
[5] . منتخب الأثر:ص482.
