ابزارهای اندازه گیری (نقاله -شیب سنج)

دانش پژوهان عزیز، یکی از مهارت های پرکاربرد که در بسیاری از پروژه ها مورد استفاده قرار می گیرد، مهارت اندازه گیری به کمک نقاله و شیب سنج است که در زیر توضیحاتی در مورد آن ارائه می شود.

نقاله (زاویه سنج):

نقاله ابزاری است که برای اندازه گیری یا نقش اندازی زوایا به کار می رود. ساده ترین نوع آن نیمدایره ای است که به 180 درجه تقسیم شده است.

روی قاعده صاف نقاله سوراخ یا شیاری وجود دارد که با رأس زاویه دلخواه مطابقت داده می شود و اندازه زاویه از روی محیط نقاله خوانده می شود. نقاله های گران تر و مرغوب تر مجهز به ورنیه و نشان گر هستند به گونه ای که اجزاء درجه، یعنی دقیقه و حتی اجزاء ریزتر آن را هم می توان به یاری این تجهیزات اضافی خواند.

نقاله فولادی برای اندازه گیری زاویه ها

شیب سنج:

این ابزار تا اندازه ای به گونیای 90 درجه شباهت دارد با این تفاوت که تیغه آن به گونه ای روی پایه لولا شده است که می تواند حرکت کند و در صفحه حرکت خود هر زاویه ای را تشکیل دهد.

شیب سنج عمومی دارای تیغه راست گوشه ای است که کارایی و بهره وری آن را در کارهای مربوط به چرخدنده های مخروطی و... افزایش می دهد به گونه ای که عملاً با آن هر زاویه ای را می توان به دست آورد. یکی از لبه های پایه یکپارچه است و درست در زیر تیغه تکیه گاهی برای استقرار دقیق و تنظیم شده الگوهای نازک فراهم می سازد. این نوع شیب سنج برای نقش اندازی بر روی مدل ها و نیز در ماشین تراش برای وارسی زوایای ماشینکاری شده در جاهایی که شیب سنج معمولی به آن دسترسی نداشته باشد به کار می رود.

شیب سنج عمومی همراه با نقاله به کار می رود و نقاله شیب سنج را تشکیل می دهد. سرراست گوشه تیغه کارایی آن را در کارهای مربوط به چرخدنده های مخروطی و.... افزایش می دهد به گونه ای که با آن هر زاویه کوچکی را هم می توان به دست آورد.

شیب سنج مرکب دارای پیچی است که روی پایه راست گوشه یا سر آن پرچ شده است به گونه ای که تیغه بر روی آن لولا می شود و می تواند نسبت به پایه دوران کند و هر زاویه ای را تشکیل دهد. تیغه واسطه شیاردار و پیچ اتصال می تواند بر روی تیغه شیاردار دیگر بلغزد و در زاویه دلخواه روی آن بسته شود و همراه با پایه تیغه دیگر برای نقش اندازی، اندازه گیری و غیره مورد استفاده قرار گیرد. در این حالت ابزار به صورت تخت روی قطعه کار قرار می گیرد. کاربردهای گوناگون شیب سنج مرکب در شکل نشان داده شده است.

چکیده:

برای آن که اندازه گیری دقیق باشد لازم است که وسایل اندازه گیری تمیز و مرتب نگهداری و درست به کار برده شوند. هنگام اندازه گیری با خط کش فولادی به جای لبه خط کش نشان 1 سانتی متر را روی لبه قطعه کار قرار دهید و دقت کنید که این خط درست بر لبه قطعه کار منطبق شود. هم چنین به یاد داشته باشید که 1 سانتی متر از اندازه خوانده شده کم کنید.

استفاده از خط کش زبانه دار به جای خط کش فولادی در بعضی موارد سودمندتر است زیرا وجود زبانه امکان بروز اشتباه در قرار دادن خط کش روی قطعه کار را از بین می برد.

گونیای مرکب ابزار بسیار سودمندی برای ماشینکاران است. برای اندازه گیری معمولی عمق شیار گونیا را روی سطح قطعه کار قرار دهید و تیغه آن را بر کف شیار تنظیم کنید.

اگر در اندازه گیری، دقت زیادی مورد نیاز نباشد می توان از پرگار فنری استفاده کرد. پرگارهای فنری بیرونی را می توان با خط کش فولادی تنظیم کرد. از پرگارهای بیرونی برای اندازه گیری قطر میلگردها استفاده می شود. پرگار نباید زیاده محکم گرفته شود. حالت آزاد انگشتان موجب افزایش حساسیت لامسه یا احساس دقت می شود.

دانش نامه ماشین کاری 1 - ریس میلر

گروه مدرسه اینترنتی سایت تبیان-تنظیم : سمیرا بادامستانی