تبیان، دستیار زندگی
از آن جا كه دختر و پسر دو عضو از یك پیكرند، نحوه تلقى هر یك از دیگرى تأثیر مهمى در نحوه رابطه آن ها دارد. علاوه بر این، انتظارات آن ها از یكدیگر را متعادل و متناسب و دور نماى زندگى آینده را براى هر یك روشن و ازدواج را تسهیل مى كند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

محتوای لازم برای آموزش جنسی

صحبت در مورد آموزش های جنسی در حیطه کودکان زمانی می تواند در فرهنگ ما کاربرد داشته باشد که بتوانیم آن را با معیار های اسلامی تطبیق داده و به اصطلاح با فرهنگ اسلامی بومی نماییم.  نباید گمان برد كسى كه درباره مسائل جنسى با نگرشى اسلامى قلم مى زند، كارى ابداعى انجام داده است; قرآن كریم نیز به عنوان كتاب هدایت،تربیت وآموزش، در سطحى عمومى، برخى موضوعات مربوط به مسائل جنسى را با صراحت یا كنایه بیان كرده و اگر كسى محققانه در جستجوى مسائل جنسى در قرآن باشد، مى تواند چندین جلد كتاب از مسائل مطرح شده در قرآن را استنتاج كند. مرحوم سیدعلى اشرف،یكى از اندیشمندان تعلیم و تربیت اسلامی، بر این نکته تاکید می کند  كه فعالیت جنسى در ازدواج تنها براى ارضاى شهوت نیست، بلكه براى تقویت قواى معنوى دو انسان در جهت استحكام پیوند زناشویى مى باشد، بنابراین، باید بر فعالیت جنسى همان قوانین اخلاقى حاكم باشد كه خداى متعال تعیین كرده است.

آموزش جنسی

بى تردید، خداى حكیم در هنگام خلقت هر موجود، ابزار مورد نیاز براى زندگى و كمال را به صورت فطرى، در آن به ودیعه نهاده است; مثلاً، در آدمى احساس نیاز ایجاد كرده و راه هاى تأمین آن نیازها را نیز تعیین كرده است و اصلاً حكیمانه نیست كه خداى متعال احساس نیاز را در آدمى ایجاد كند، اما راه هاى اشباع آن را ببندد. شاید بتوان نحوه نگرش اسلام به غریزه جنسى را از آیات و روایات فراوانى استنتاج و در موارد ذیل خلاصه كرد:

1. پذیرش اصل غریزه جنسى: غریزه جنسى به عنوان یك واقعیت پذیرفته شده كه برخى كاركردهاى آن عبارت است از:

الف. بقاى نسل بشر، ب. حفظ عفت،

2. نحوه ارضاى غریزه جنسى: الف. توصیه به ازدواج و مذمّت شیوه هاى رهبانى و انتخاب عزوبت

ب. تحریم تمام شیوه هاى ارضا، جز از طریق همسر شرعى (رعایت اخلاق جنسى)

3. تعیین وظیفه براى والدین: الف. توجه دادن والدین به این كه تا اطمینان به خواب بودن فرزندان ندارند، از هر اقدام جنسى امتناع كنند; ب. جلوگیرى ازتحریك زودرس اطفال; و جدا كردن بستر فرزندان

4. خویشتن دارى: توصیه به استفاده از شیوه هاى مهاركننده فردى مثل پوشیدن چشم از نامحرم، تضعیف قوّه از طریق روزه گرفتن، در اختیار گرفتن اندیشه و قدرت خیال.

5. مهار اجتماعى: الف. توصیه به استفاده از شیوه هاى مهار اجتماعى همانند امر به معروف و نهى از منكر;

ب. سالم نگه داشتن جامعه از عوامل محرّك از قبیل مجلات و روزنامه ها.

نوجوانان دختر و پسر در ایامى از عمر خود، به ویژه دوران بلوغ، به عشقى افراطى گرفتار مى شوند; بدین معنا كه با صرف نظر از این كه طرف مقابل او چه كسى است، نسبت به او عمیقاً عشق می ورزدتمام بدى هاى او را خوبى و زیبایى مى پندارد

6. حدّ و تعزیر: تعیین مجازات حد و تعزیر براى اعمال جنسى كه از راه غیرشرعى محقق مى شود.

ذكر این نكته ضرورى است كه حكومت اسلامى وظیفه دارد براى فسادزدایى اجتماعى، مهیّا كردن زمینه هاى ازدواج جوانان ـ یعنى اشتغال و اسكان براى آنان ـ را سرلوحه برنامه هاى خود قرار دهد.

بدین روى، درباب تبیین نظر اسلام درباره آموزش جنسى، مى توان گفت: اسلام ـ فى الجمله ـ با آموزش جنسى در سطحى موافق بوده، بلكه آن را لازم دانسته است.

محتواى پیشنهادى درس آموزش جنسى

آنچه در ذیل مى آید محتوایى پیشنهادى است كه تلاش شده منطبق با نیازهاى اجتماعى و مبانى دینى باشد، اما مجدداً یادآور مى شود كه مقصود از «آموزش جنسى» ارائه یك سلسله اطلاعات ضرورى، اعم از روان شناختى، جسمانى و دینى درباره مسائل جنسى هر فرد به خود او و همچنین اطلاعاتى درباره جنس مقابل است. علاوه بر این مفهوم آموزش جنسى در این باب، نباید آموزش رفتار جنسى را نیز تداعى كند; زیرا این عنوان، خود موضوعى جداگانه است، هرچند امكان دارد نمودهاى گوناگون آن ـ مثلاً، در لباس پوشیدن، راه رفتن و سخن گفتن ـ متجلى شود. در این مقال، به رفتار جنسى ـ به معناى موردنظر ـ پرداخته نمى شود. آنچه در این جا بیان مى شود عام و كلى است، اختصاصى كردن آن به تلاشى جداگانه نیازمند است. اینك آنچه به عنوان محتواى درس آموزش جنسى پیشنهادمى شود:

ارتباط دختر و پسر

الف.توجه به تلقى هر یك از دو جنس نسبت به یكدیگر و تلاش در جهت تعدیل این تلقى; از آن جا كه دختر و پسر دو عضو از یك پیكرند، نحوه تلقى هر یك از دیگرى تأثیر مهمى در نحوه رابطه آن ها دارد. علاوه بر این، انتظارات آن ها از یكدیگر را متعادل و متناسب و دور نماى زندگى آینده را براى هر یك روشن و ازدواج را تسهیل مى كند.

ب.تعدیل احساس دگرخواهى و عشق افراطى; مطابق تجربه هاى جوانى و بیان روان شناسان، نوجوانان دختر و پسر در ایامى از عمر خود، به ویژه دوران بلوغ، به عشقى افراطى گرفتار مى شوند; بدین معنا كه با صرف نظر از این كه طرف مقابل او چه كسى است، نسبت به او عمیقاً عشق می ورزدتمام بدى هاى او را خوبى و زیبایى مى پندارد و از دیدن یا شنیدن حقایق درباره معشوق طفره مى رود. اگراین عشق افراطى تعدیل نشود،سرانجام آن روشن نیست. مربیان مجرّب ضمن این درس، به دانش آموز خواهند آموخت كه چگونه مسیر این محبت را تعیین نماید و در جهت متعادل كردن و ارضاى صحیح آن تلاش كند.

ج. بیان حالات روانى: عشق و خشم، توقع و انتظارات، توانایى ها و كاستى ها و خلاصه، مجموعه حالات روانى یك جنس براى جنس دیگر،كه عمده این مباحث در تفاوت هاى فردى یا روان شناسى اختلافى بیان شده است، تبیین گردد.

د.تبیین تغییرات و تحولات جسمى ـ روانى دوران بلوغ; تغییر در غده هاى جنسى، گنادها، تغییر در حالات روانى،و آگاهانیدن آن ها از قاعدگى و احتلام و مانند آن بیان گردد.

هـ.آموزش وظایف شرعى و بهداشتى دختران در حین قاعدگى: كه در دو بخش وظایف دختران پیش از ازدواج و وظایف آنان پس از ازدواج قابل بحث است.

خویشتنداری

و. خودارضایی و خطرهاى آن: خویشتن دارى و تأخیر ارضا تا زمان مناسب;

ز. پرهیز از تهییج و تحریك غریزه جنسى در اندیشه، ذهن یا از طریق چشم و گوش و نظر بازى و مانند آن;

ح. همسرگزینى: ویژگى هاى همسر مطلوب و نحوه شناخت پیدا كردن از او;

ط. مسؤولیت هر یك از زن و شوهر نسبت به یكدیگر، تلاش در جهت تربیت كودك به صورت مشترك، حق آن ها نسبت به یكدیگر، و حق فرزندان بر والدین;

ى. تنظیم خانواده متناسب با سن و مقتضیات فراگیر;

ك. مراحل تولید مثل و بارداری: نحوه تغذیه كودك در دوران جنینى، تأثیر رفتارهاى مادر بر جنین و همچنین تأثیر غذا و حالات روانى مادر بر او;

ل.  امراض مقاربتى

م. هشدار به دختران از اغفال و حفظ گوهر عفت و یاداورى خطر روابط ممنوع;

ن. شرایط زمانى و مكانى مقاربت،  سقط جنین، عواقب و كفّاره آن; تجاوز به عنف، و مسائلى از این قبیل

اما توجه داشته باشیم كه نظر به فراوانى عناصر دخیل و متغیرهاى فراوان در تعیین محتواى آموزشى براى هر مقطع، جنس و گروه سنّى خاص و لزوم دقت بیش از معمول، لازم است حتى در اولین گام، طرح آموزشى عملى این مباحث از سوى گروهى از علوم تربیتى، روان شناسى، جامعه شناسى و مربیان كارآزموده و مجرّب ارائه گردد تا ضمن حفظ منافع، خسارات آن به حداقل كاهش یابد.

آگاهی مربیان و معلمان و والدین از نیاز های آموزشی در این زمینه می تواند انها را در جهت تنظیم ارائه اطلاعات و پاسخ به سئوالات راهنمایی کند و از افراط و تفریط در این حیطه ممانعت کند .

برگرفته از کتاب کاوشی در باب آموزش جنسی در مدارس، نوشته غلامرضا متقی فرا

خانواده و زندگی -تغییر و تنظیم برای تبیان: کهتری

کتاب تربیت جنسی در کتابخانه تبیان می تواند اطلاعات شما عزیزان را در این حیطه افزایش دهد .

مقالات مرتبط

تربیت جنسی با تأکید بر نقش مدرسه

ازدواج با عدم آگاهی جنسی

والدین از بچه ها کم اطلاع ترند!

درک مفهوم جنسیت در کودکان (1)

هویت جنسی بیمار گونه

سلامت جنسی در گرو چیست؟

دانش جنسی کودکان در سنین مختلف

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.