تبیان، دستیار زندگی
بررسی الگوهای توسعه و پیشرفت در ایران، در كتابی با عنوان «ایران ودولت توسعه‌گرا» به قلم محمدباقر قالیباف از سوی دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المل وزارت امور خارجه چاپ و منشر شد
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

« ايران و دولت توسعه‌گرا» در بازار كتاب
ایران و دولت توسعه‌گرا» در بازار كتاب

بررسي الگوهاي توسعه و پيشرفت در ايران، در كتابي با عنوان «ايران ودولت توسعه‌گرا» به قلم محمدباقر قاليباف از سوي دفتر مطالعات سياسي و بين‌المل وزارت امور خارجه چاپ و منشر شد.

به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا) اين اثر به بررسي توسعه صنعتي ايران، سياست دولت در صنعتي شدن و سياست اقتصادي مي‌پردازد.

در قسمتي از مقدمه اين اثر آمده است: «نظام اسلامي از همان آغازين روزهاي حيات خود، با هجمه‌اي گسترده از سوي مخالفان داخلي و خارجي رو به‌رو شد. گرچه مخالفت‌هاي داخلي سرنوشتي كوتاه و منطبق با جريان استقرار نظام جديد داشت، ولي مخالفت‌هاي خارجي با گذر زمان، ابعادي وسيع‌تر يافت و در شديدترين شكل، در قالب جنگي تمام عيار و طولاني بر كشورما تحميل شد.

پس از آن نيز انواع محدوديت‌ها، تحريم‌ها، تهديدها و تلاش‌ها براي منزوي‌سازي، صورت دادن انواع معضلات و سنگ‌اندازي‌ها به آن منجر شد كه نظام اسلامي به جاي صرف توان و انرژي در راستاي تحقق كامل الگوي توسعه، اغلب مجبور شود كه امكانات خود را در اشكال گوناگون صرف رفع تهديدهاي ايجاد شده كند و نتيجه آن‌كه، به رغم همه‌ي تلاش‌ها و البته دستاوردهاي درخشان سال‌هاي پس از پيروزي انقلاب اسلامي، نظام، فرصتي پايدار براي طراحي و اجراي برنامه‌اي براي توسعه، در وضعيتي فارغ از تهديدها نيافت.»

اين نوشتار در شش فصل تدوين شده است. فصل نخست با عنوان «كليات» حاوي نكاتي روش‌شناختي در باب ماهيت تامل تاريخي و معناي «معاصر» بودن مجموعه‌اي از رويدادهاست. هدف اين فصل، نشان دادن چرايي محوريت عقب‌ماندگي و آگاهي به آن در ورود جامعه‌ ايراني به دوران «معاصر» خود است. اين فصل نشان مي‌دهد كه تاريخ معاصر ايران، ذيل مقوله‌ توسعه‌نيافتگي وحدت مي‌يابد.

فصل دوم با عنوان «ديدگاه‌هاي نظري درباره توسعه و توسعه‌نيافتگي ايران» تلاشي است براي تعريف اصطلاحات كتاب و موضوع مطالعه، يعني «توسعه» و «توسعه‌نيافتگي» و همچنين ارايه شاخص‌هاي معرف آن‌ها. نتيجه‌ اين فصل حاكي از اين نكته است كه در ديدگاه‌هاي متاخر در اين باب، توسعه به صورت طبيعي با فرهنگ و سنت‌هاي جامعه پيوند مي‌خورد و بدون اتكا به آن، امكان تحقق نخواهد داشت.

«تلاش‌هاي توسعه در ايران معاصر» موضوع فصل سوم اين اثر است. اين فصل، حاوي مجموعه‌اي از ارزيابي‌ها درباره‌ دستاوردها و شكست‌هاي جامعه‌ ايراني در فرآيند توسعه و تلاش براي گذار از عقب‌ماندگي است.

فصل چهارم با عنوان «موانع نظري طرح‌هاي توسعه در ايران معاصر» در تداوم مباحث فصل قبل،‌ ضمن پرهيز از پرداختن به تحولات تاريخي و نقش‌آفريني اشخاص، سعي دارد به ارزيابي برنامه‌هاي كلان توسعه در تاريخ معاصر بپردازد و موانع نظري بنيادين نهفته در آن‌ها را ارائه دهد، موانعي كه گمان مي‌رود نقشي قاطع در به شكست كشاندن اين برنامه‌ها داشته و همچنان دامن‌گير كشور ماست.

«توسعه‌ ايران با محوريت دولت توسعه‌گرا» مبحث فصل پنجم و محوري‌ترين فصل كتاب است،‌به اين دليل كه سعي مي‌كند تمامي نتايج استنتاج شده از مباحث نظري و تاريخي فصول قبل را در مقام مقدمه‌اي براي ارايه طرح توسعه‌ آينده‌ كشور قرار دهد.

«الزامان و پيش‌شرط‌هاي موفقيت در راستاي تحقق توسعه» عنوان فصل ششم است. اين فصل نقش مكمل فصل پنجم را ايفا مي‌كند.

از ديگر مباحث اين اثر مي‌توان به دولت توسعه‌گرا و تنظيم روابط با محيط داخلي و بين‌المللي، دولت توسعه‌گرا: الگويي براي ايران، درك غلط از ناسيوناليسم،‌ رويكردهاي ايدئولوژيك به توسعه، فقدان جامع‌نگري در طرح‌هاي توسعه، توسعه ايران در دوره‌ «دموكراسي ناقص» و سياست به عنوان عامل عقب‌افتادگي اشاره كرد.

چاپد نخست كتاب «ايران ودولت توسعه‌گرا» در شمارگان 1000 نسخه، 268 صفحه و بهاي 30000 ريال بر پيشخان كتاب فروشي‌ها قرار گرفته است.