مراقبت از دندان ها در بارداری
" باید دندان هایم را زود تر درست کنم؛ چون می گویند در دوران بارداری نمی شود دندانپزشکی رفت. " این، حرف خیلی از خانم های جوانی است که می خواهند باردار شوند. آن ها وقتی روی صندلی دندانپزشکی مطب می نشینند، از این جور حرف ها کم نمی زنند و من از خودم می پرسم واقعا چه کسی گفته است که در این دوران، دندانپزشکی رفتن قدغن است؟ اگر شما هم باردارید یا قصد باردار شدن دارید، خواندن این 5 نکته را درباره مراقبت از دندان ها در دوران بارداری به شما توصیه می کنم.
1- لثه تان حساس و متورم می شود.
به دلیل تغییرات هورمونی در دوران بارداری لثه حساس می شود و ممکن است برجستگی و تورمی در قسمتی از بافت لثه از ماه سوم بارداری به بعد ایجاد شود و روی بعضی از دندان ها را بپوشاند که به آن تومور بارداری می گویند. حساسیت لثه و تومور بارداری ممکن است موجب شود خانم باردار به خوبی از مسواک یا نخ دندان استفاده نکند. در نتیجه پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است مدت زیادی روی سطح دندان ها باقی می ماند.
2- بیماری صبحگاهی به سراغ تان می آید.
در 3 ماهه اول بارداری ممکن است صبح ها نوعی حالت کسالت، تهوع و استفراغ وجود داشته باشد که به آن " بیماری صبحگاهی " می گویند. این حالت در اثر استشمام بوی بعضی مواد یا غذاها تشدید می شود. استفراغ مکرر موجب می شود سطح دندان به طور متناوب در معرض اسید معده قرار گیرد. ضمنا خانم باردار ممکن است نوعی عادت غیر طبیعی داشته باشد که عامه مردم به آن " ویار " می گویند؛ به این ترتیب که از مواد ترش یا شیرین به طور مکرر و زیاد استفاده کنند. این مواد می تواند موجب پوسیدگی دندان ها شود.
3- ظرفیت معده تان کم می شود.
در دوران بارداری، به خصوص در ماه های آخر، ظرفیت معده کاهش می یابد. خانم باردار به مقادیر کمتر ولی در دفعات بیشتری غذا می خورد و کمتر هم مسواک می زند. بنابراین امکان تشکیل پلاک میکروبی که عامل پوسیدگی است، افزایش می یابد.
4- پوسیدگی در کمین دندان های شما
بهتر است در همان ماه های اول بارداری برای معاینه دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید تا دندانپزشک روش های بهداشتی لازم برای پیشگیری از پوسیدگی و بیماری لثه را به شما آموزش دهد. بعد از هر بار مصرف مواد غذایی، به خصوص مواد قندی، دندان های تان را مسواک کنید. بعد از هر بار استفراغ دندان ها را مسواک کنید و یا حداقل دهان را به طور کامل با آب بشویید.
5- زمان مناسب برای درمان دندانپزشکی زنان باردار
به طور کلی دوران بارداری را که تقریباً 9 ماه است به 3 دوره 3 ماهه تقسیم می کنند که به نام های 3 ماهه اول، دوم و سوم موسوم است. زمان های مناسب مراجعه به دندانپزشک شامل دو بار در 3 ماهه اول، حداقل یک بار در 3 ماهه دوم و یک بار در 3 ماهه سوم است. در طول این دوره، تغییرات مختلفی در بدن مادر و جنین ایجاد می شود:
* 3 ماهه اول: بافت های مختلف بدن جنین در این دوره تشکیل می شود و جنین به مواد و تحریکات مختلف بسیار حساس است و احتمال سقط جنین زیاد است. همچنین در این دوره مادر از کسالت هایی چون تهوع و استفراغ صبحگاهی، بی میلی به غذا و تغییرات قلبی عروقی رنج می برد. بنابراین بهتر است درمان های دندانپزشکی طولانی مدت در این دوره انجام نشود. در ملاقات اول، دندان های مادر معاینه و رادیوگرافی های دندانی که قبل از بارداری گرفته شده اند، بررسی می شود و دندان هایی که قبل از زایمان ممکن است برای مادر مشکل ایجاد کند معین می شود و برای ترمیم آن ها در 3 ماهه دوم بارداری به بیمار نوبت داده می شود. همچنین چگونگی مسواک زدن صحیح و استفاده از نخ دندان به خانم باردار آموزش داده می شود. ملاقات دوم 3 ماهه اول برای ارزیابی رعایت بهداشت دهان از سوی خانم باردار است. تغییرات بافت های لثه در اثر هورمون ها بررسی می شود و دستورات بهداشتی لازم داده می شود.
* 3 ماهه دوم: این دوره بهترین زمان جهت انجام درمان های دندانپزشکی است چون بافت های مختلف بدن جنین تشکیل شده اند و در حال رشد و تکامل هستند. هم چنین حالت کسالت و تهوع ابتدای بارداری تا حدودی برطرف شده است. خانم باردار معمولاً راحت تر از 3 ماهه اول می تواند در وضعیت مناسب روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد. در این دوره می توان تمام درمان های دندانی لازم را انجام داد. استفاده از بی حس کننده موضعی مانعی ندارد. همچنین در صورت لزوم دندانپزشک ممکن است بعد از درمان، آنتی بیوتیک یا مسکن تجویز کند که استفاده از آن ها بلامانع است.
باید توجه داشت که درمان دندان هایی که قبل از زایمان برای خانم باردار مشکلی ایجاد نمی کنند، باید به بعد از زایمان موکول شود.
* 3 ماهه سوم: در این دوره رشد و تکامل جنین ادامه دارد و سرعت آن بیشتر از6 ماهه اول بارداری است. خانم باردار به دلیل افزایش وزن جنین نمی تواند مدت زیادی در حالت خوابیده به پشت روی صندلی دندانپزشکی قرار گیرد، بنابراین بهتر است فقط درمان های کوتاه مدت و اورژانسی در این دوره انجام شود. همچنین در ملاقات دندانپزشکی این دوره نکات لازم در مورد چگونگی رویش دندان های نوزاد، مراقبت های منزل و زمان مراجعه برای معاینه دندانپزشکی نوزاد توصیه خواهد شد.
خانم های باردار باید توجه داشته باشند که درمان های اورژانس دندانپزشکی در هر دوره و زمانی از بارداری می تواند انجام شود. بنابراین به هیچ وجه نباید برای تسکین درد دندان خود به مدت طولانی از مسکن ها استفاده کنند، بلکه باید سریع به دندانپزشک مراجعه کنند. همچنین باید توجه داشته باشند که مصرف خودسرانه هر دارویی ممکن است برای مادر و جنین خطرناک باشد. بنابراین لازم است هیچ دارویی را بدون اجازه پزشک یا دندانپزشک استفاده نکنند.
در مواردی که پزشک یا دندانپزشک معالج با اطلاع از بارداری بیمار، دارویی را تجویز می کنند مصرف آن دارو بلامانع و حتی ضروری است و اجتناب از مصرف آن ممکن است برای بیمار و جنین زیان داشته باشد.
اگر می خواهید با کارشناسان تغذیه ی سایت درباره رژیم های غذایی مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
اگر می خواهید با پزشکان سایت مشورت کنید، اینجا را کلیک کنید.
برای شرکت در بحث های انجمن سایت مرتبط با بهداشت و سلامت، اینجا را کلیک کنید.
*مطالب مرتبط:
مواد غذایی موثر در پوسیدگی دندان و...
پوسیدگی به دندان شما نزدیک است
مقدار پوسیدگی دندان، به شکل و نوع ماده غذایی بستگی دارد
نقش تغذیه در سلامت دهان و دندان
بخش تغذیه و سلامت تبیان
