تبیان، دستیار زندگی
قرآن کریم سرمشق استاد خط نیست که ببینی و با تمرین و پیگیری مانند آن یا بهتر از آن را بنویسی. بلکه قرآن مجید مثل خود استاد خط است که اگر تمامی آدم ها هم دست به دست هم بدهند، هرگز نمی توانند انسانی مثل خود او با همان ترکیب و فیزیک و افکار و سابقه خلق کرده و
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تفسیر تمثیلی "باران حکمت" (50)

قرآن

معرفی بهترین استاد خط

اشاره:

در ادامه مباحث تفسیری "باران حکمت"، که به صورت سلسله وار پیشکش حضورتان می شود، برآنیم تا در هر نوبت، کام جانتان را با یک شاخ نبات مثال از مفاهیم بلند سوره بقره شکربار کنیم.

وَ إِنْ كُنْتُمْ فِی رَیبٍ مِمَّا نَزَّلْنَا عَلَى عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَةٍ مِنْ مِثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِینَ(البقرة/23)

و اگر در باره آنچه بر بنده خود [= پیامبر] نازل کرده‌ایم شک و تردید دارید،( دست کم) یک سوره همانند آن بیاورید؛ و گواهان خود را - غیر خدا - برای این کار، فرا خوانید اگر راست می‌گویید!

فَإِنْ لَمْ تَفْعَلُوا وَ لَنْ تَفْعَلُوا فَاتَّقُوا النَّارَ الَّتِی وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ أُعِدَّتْ لِلْكَافِرِینَ(البقرة/24)

پس اگر چنین نکنید - که هرگز نخواهید کرد - از آتشی بترسید که هیزم آن، بدنهای مردم (گنهکار) و سنگها [= بتها] است، و برای کافران، آماده شده است!

ما در پیاله عکس رخ یار دیده ایم

قرآن کریم سرمشق استاد خط نیست که ببینی و با تمرین و پیگیری مانند آن یا بهتر از آن را بنویسی. بلکه قرآن مجید مثل خود استاد خط است که اگر تمامی آدم ها هم دست به دست هم بدهند، هرگز نمی توانند انسانی مثل خود او با همان ترکیب و فیزیک و افکار و سابقه خلق کرده و بیافرینند.

از اینرو می فرماید:

فَإن لَّم تَفعَلُوا وَ لَن نَفعَلُوا؛ اگر توانستید مثل قرآن بیاورید و البته هرگز هم نمی توانید.

در حقیقت قرآن مِثلِ1 خداست یعنی بی مثل و مانند است.

و حافظ همین حقیقت را چه زیبا می گوید:

ما در پیاله عکس رخ یار دیده ایم

یعنی قرآن که پیاله ی شراب روحانی است، آدم را به یاد خدا می اندازد چون مثل خداست در بی مثال بودن.

خوف، آن کس راست کو را خوف نیست

شما عسل را در ظرفی می ریزید که خالی باشد، نه پر.

ترس هم همینطور است یعنی در دلی قرار می گیرد که در آن ترسی نباشد.

خوف، آن کس راست کو را خوف نیست.2

و در یک سخن باید گفت: آدمی هیچگاه خالی از ترس نیست. حال یا ترس از خدا یا ترس از آتش.

البته آتش ترسی ندارد، به شرط آنکه زمام آن به دست انسان باشد، و انسان خود بتواند آن را هر جا و هرگاه که خواست خاموش و یا روشن کند. چنین آتشی رحمت است و زحمت ها را کم می کند، زحمت سردی و خامی و خاموشی را.

اما اگر آتشی باشد که هیزمش خود آدم باشد، البته که از چنین آتشی باید ترسید.

گفتند بترس از این دلیری

از اینرو در قرآن کریم در این آیه هشدار می دهد که:

اگر نمی توانید سوره ای مثل قرآن بیاورید و هرگز هم نمی توانید، پس بترسید از آتشی که هیزم آن خود مردم اند – یعنی خود شما – و نیز سنگ ها.

و راستی که چه تصویر زیبایی در این آیه از انسان های منکر داده، زیرا آنها را همنشین سنگ ها دانسته، و می گوید آتشی که آدم ها و سنگ ها هیزم های آن هستند.

و این از آنروست که دل های ایشان درست مثل سنگ های سخت و سنگین است.

یعنی همانطور که ما آدم برفی داریم، آدم سنگی نیز داریم!

و سنگ نه خود سبز می شود و نه اجازه ی سبز شدن می دهد، می گویی نه! یک بذر در دل خاک بکار، و آنگاه سنگی بزرگ و سنگین بر روی آن قرار بده، و به موقع آبیاری کن و کود بپاش، آیا سبز خواهد شد؟

ادامه دارد...

تالیف: حجت الاسلام محمد رضا رنجبر

تنظیم: گروه دین و اندیشه_شکوری


پاورقی ها:

1- یادت باشد خداوند مِثل ندارد، لیس کمثله شیء، اما مَثَل دارد: لله المثل الاعلی، و تفاوت این دو نیز در آنست که مثل دو چیز را می گویند که در حقیقت و ذات با هم یکی باشند، مثل دو چوب؛ اما مَثَل به دو چیزی می گویند که در صفات همانند هم باشند، مثل اینکه خداوند دارای رحمت است و پیامبر نیز رحمه للعالمین می باشد. پس پیامبر مَثَل خداست همچنانکه اهل بیت علیه السلام این چنین اند، از اینرو در دعا می خوانیم: انتم المثل الاعلی.

2- مثنوی معنوی