همه چیز درباره لباس های فضایی(2)

وظیفه لباس فضایی چیست؟

به کمک ایجاد محیطی شبیه محیط زمین درون لباس فضایی، این وسیله به فضانوردان اجازه می دهد تا در فضا به راحتی کار کنند زیرا این لباس دارای ویژگی های زیر است:

تولید هوای فشرده

لباس فضایی برای مایع باقی ماندن سیالات بدن شما فشار هوا ایجاد می کند، به عبارت دیگر از جوشیدن مایعات بدن شما جلوگیری می کند. لباس فضایی در زمان افت فشار مانند یک توپ باد می شود زیرا فیبرهایی که لباس از آنها ساخته شده این قابلیت را به آن می دهند.

محدود کننده ای که روی قسمت باد شونده لباس قرار دارد فشار روی فضانورد را تنظیم می کند.

بیشتر لباس های فضایی در فشاری کمتر از فشار معمولی(1 اتمسفر) به کار می افتند، درون کابین شاتل فضایی نیز دستگاه های فشار چنین عمل می کنند. لباس فضایی که توسط فضانوردان مورد استفاده قرار می گیرد در فشاری حدود 0.29 اتمسفر شروع به کار می کند، بنابراین فشار درون شاتل باید قبل از راه پیمایی فضایی کم و به این حد برسد.

تولید اکسیژن

لباس های فضایی نمی توانند از هوای معمولی(78% نیتروژن، 21% اکسیژن و 1 درصد دیگر گازها) استفاده کنند زیرا فشار پاینن به طور خطرناکی میزان اکسیژن را در ریه و خون کاهش می دهد، مانند همان اتفاقی که برای کوهنوردانی که به قله اورست صعود می کنند می افتد. بنابراین بیشتر لباس های فضایی اکسیژن خالص تولید می کنند تا فضانوردان به راحتی تنفس کنند. لباس های فضایی از دو طریق اکسیژن دریافت می کنند: 1-شاتل فضایی 2- کوله پشتی که فضانورد با خود حمل می کند.

شاتل فضایی و ایستگاه فضایی بین المللی هردو دارای تجهیزات تولید هوا هستند، هوایی که به آنچه ما روی زمین تنفس می کنیم شباهت دارد. بنابراین، برای رفتن به درون یک لباس فضایی به منظور پیاده روی فضایی، فضانورد ابتدا باید چند دقیقه از اکسیژن خالص استفاده کند. این کار نیتروژن را از خون و بافتهای بدن فضانورد زدوده و احتمال از حال رفتن فضانورد را کم می کند.

دفع دی اکسید کربن

فضانورد با بازدم خود دی اکسید کربن ایجاد می کند که مقدار زیاد آن در محیط کوچک لباس فضایی ممکن است مرگبار باشد. بنابراین، دی اکسید کربن اضافی می بایست از درون لباس  دفع شود. لباس فضایی از هیدروکسید لیتیوم برای اینکار استفاده می کند. این گاز درون کوله پشتی فضانورد و یا شاتل فضایی وجود دارد که در مواقع لزوم از طریق شلنگ متصل به ناحیه ناف انتقال پیدا می کند.

تعدیل دما

برای تحمل تغییرات دمایی وحشتناکی که در قسمت قبل درباره آن صحبت شدلایه هایی از انواع منسوجات در لباس فضایی کار شده و این لایه با چند لایه بازتاب کننده پوشیده شده تا نور خورشید را منعکس کنند. بدن فضانورد به خودی خود گرما تولید می کن، مخصوصا زمانی که در فضا عملیات انجام داده و فعالیت می کند، این اتفاق باعث عرق کردن وی شده و بخار آب روی شیشه کلاه فضانورد را می پوشاند، این اتفاق علاوه بر کم کردن میدان دید وی باعث ایجاد گرمای زیاد و کم کردن وزن فضانورد می شود.

برای خارج کردن گرمای اضافی، لباس فضایی از فن استفاده می کند، علاوه بر آن لباس فضایی از گرم کننده نیز برای گرم نگه داشن بدن فضانوردان بهره  می برد.

مقاومت در برابر سنگهای کوچک فضایی

برای جلوگیری از برخورد اجرام آسمانی و آسیب رسیدن به فضانوردان، لباس های فضایی دارای لایه های متعددی هستند. همچنین این لایه های لباس فضانورد را در مقابل اشعه های مختلف موجود در فضا حفظ می کند.

مقاومت در برابر تشعشع

لباس های فضایی با وجود لایه های متعدد محافظت محدودی در برابر تشعشع دارند، مخصوصا تشعشعات خورشیدی؛ به همین منظور عملیات پیاده روی فضایی در زمانی انجام می شود که این تشعشعات کم باشد.

وضوح دید بالا

لباس های فضایی مجهز به کلاه هایی هستند که از پلاستیک شفاف یا پلی کربنات پایدار ساخته شده اند. بیشتر کلاه ها دارای پوششی برای بازتاب دادن نور خورشید هستند، چیزی مانند عینک آفتابی که از تابش دردناک نور خورشید به چشم نیز جلوگیری می کند. علاوه بر این قبل از راه پیمایی فضایی داخل کلاه با اسپری مخصوص تمیز می شود، این کار از بخار گرفتگی شیشه جلوگیری می کند.

شایان ذکر است کلاه های جدید مجهز به منابع نوری هستند که نقاط تاریک را روشن می کنند.

ارتباطات

لباس های فضایی مجهز به لوزام رادیویی، فرستنده و گیرنده هستند که امکان ارتباط را با مرکز و دیگر فضانوردان برقرار می کند. آنها مجهز به هدست هایی هستند که به تجهیزات رادویی که در پشت فضانورد به صورت یک کوله پشتی است متصل هستند.

حرکت در فضا

nasa به تازگی موفق به ساخت منبعی با سوخت گاز شده که به فضانورد کمک می کند تا بدون اتصال به بدنه سفینه فضایی در فضا حرکت کند. این منبع در پشت فضانورد قرار گرفته و به صورت یک جلیقه قابل پوشیدن است.

تهیه کننده: محسن مرادی