تبیان، دستیار زندگی
به مناسبت تولد امیرخسرو دهلوی:میتوانید همه اشعار وی را از اینجا ببینید
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

همه اشعار دهلوی اینجاست

همه اشعار دهلوی اینجاست

برای دیدن کلیه اشعار دهلوی به اینجا سربزنید

گم شدم در سر آن کوی مجویید مرا
او مراکشت شدم زنده مپو یید مرا
بر درش مردم و آن خاک بر اعضای من است
هم بدان خاک درآید و مشویید مرا
عاشق و مستم و رسوایی خویشم هوس است
هر چه خواهم که کنم هیچ مگویید مرا
خسروم من : گلی ازخون دل خود رسته
خون من هست جگر سوز مبویید مرا
ترسم از بوی دل سوخته ناخوش گردد

مرسانی به وی ای باد صبا بوی مرا

برسرکوی تو فریاد که از راه وفا
دارم آن سر که سرم در سر کار توشود
دارم آن سر که سرم در سر کار توشود
با من دلشده هر چند سری نیست ترا
دیگران گرچه دم از مهر و وفای تو زنند
به وفای تو که چون من دگری نیست ترا

***

حکیم ابوالحسن یَمین‌الدین امیر خسرو دهلوی از شاعران پارسی‌گوی هندوستان است.

او در سال ۶۵۱ (هجری قمری) در پتیالی هند زاده شد و به سال ۷۲۵ (هجری قمری) در دهلی درگذشت. وی ملقب به سعدی هند و تخلص او "طوطی" است. امیرخسرو بر زبان‌های فارسی، عربی، ترکی و سانسکریت تسلط داشت.

زندگی

پدر امیرخسرو، امیر سیف‌الدین محمود دهلوی از مردم کش ترکستان بود. وی دوران کودکی و نوجوانی را با فراگرفتن زبان و ادب فارسی در دهلی گذراند و پس از چندی در حلقه ارادت شیخ نظام‌الدین اولیا درآمد، او در غزل از سعدی پیروی نموده و از الفاظ و معانی شاعران متصوف ایرانی سود می‌جست.

آثار

از کتاب «خمسه نظامی» امیر خسرو دهلوی.دیوان اشعار امیرخسرو مشتمل بر پنج قسمت است:

تحفةالصغر

وسط‌الحیوة

غرةالکمال

بقیهٔ نقیه

نهایةالکمال

امیرخسرو به نظامی گنجوی اعتقادی تام داشت و به تقلید او خمسه‌ای ساخته‌است:

مطلع‌الانوار: بر وزن و شیوه مخزن‌الأسرار

خسرو و شیرین

مجنون و لیلی

آیینه اسکندری: بر وزن و شیوه اسکندرنامه

هشت بهشت: به تقلید از هفت پیکر

امیرخسرو دارای تصنیف‌ها و منظومه‌های دیگری نیز به شرح زیر است:

قران‌السعدین

نه سپهر

مفتاح‌الفتوح

مثنوی خضرخان و دولرانی: عشق‌های خضرخان پسر علاءالدین با دولرانی دختر امیر گجرات

اشعار زیر را هم بدو نسبت داده‌اند:

قصیده شکوائیه

ماتم غم

آینه‌داری دل

گردآوری و تنظیم برای تبیان:نرگس امیرسرداری