همه اشعار دهلوی اینجاست
برای دیدن کلیه اشعار دهلوی به اینجا سربزنید
گم شدم در سر آن کوی مجویید مرا |
او مراکشت شدم زنده مپو یید مرا |
بر درش مردم و آن خاک بر اعضای من است |
هم بدان خاک درآید و مشویید مرا |
عاشق و مستم و رسوایی خویشم هوس است |
هر چه خواهم که کنم هیچ مگویید مرا |
خسروم من : گلی ازخون دل خود رسته |
خون من هست جگر سوز مبویید مرا |
ترسم از بوی دل سوخته ناخوش گردد |
مرسانی به وی ای باد صبا بوی مرا |
برسرکوی تو فریاد که از راه وفا |
دارم آن سر که سرم در سر کار توشود |
دارم آن سر که سرم در سر کار توشود |
با من دلشده هر چند سری نیست ترا |
دیگران گرچه دم از مهر و وفای تو زنند |
به وفای تو که چون من دگری نیست ترا |
***
حکیم ابوالحسن یَمینالدین امیر خسرو دهلوی از شاعران پارسیگوی هندوستان است.
او در سال ۶۵۱ (هجری قمری) در پتیالی هند زاده شد و به سال ۷۲۵ (هجری قمری) در دهلی درگذشت. وی ملقب به سعدی هند و تخلص او "طوطی" است. امیرخسرو بر زبانهای فارسی، عربی، ترکی و سانسکریت تسلط داشت.
زندگی
پدر امیرخسرو، امیر سیفالدین محمود دهلوی از مردم کش ترکستان بود. وی دوران کودکی و نوجوانی را با فراگرفتن زبان و ادب فارسی در دهلی گذراند و پس از چندی در حلقه ارادت شیخ نظامالدین اولیا درآمد، او در غزل از سعدی پیروی نموده و از الفاظ و معانی شاعران متصوف ایرانی سود میجست.
آثار
از کتاب «خمسه نظامی» امیر خسرو دهلوی.دیوان اشعار امیرخسرو مشتمل بر پنج قسمت است:
تحفةالصغر
وسطالحیوة
غرةالکمال
بقیهٔ نقیه
نهایةالکمال
امیرخسرو به نظامی گنجوی اعتقادی تام داشت و به تقلید او خمسهای ساختهاست:
مطلعالانوار: بر وزن و شیوه مخزنالأسرار
خسرو و شیرین
مجنون و لیلی
آیینه اسکندری: بر وزن و شیوه اسکندرنامه
هشت بهشت: به تقلید از هفت پیکر
امیرخسرو دارای تصنیفها و منظومههای دیگری نیز به شرح زیر است:
قرانالسعدین
نه سپهر
مفتاحالفتوح
مثنوی خضرخان و دولرانی: عشقهای خضرخان پسر علاءالدین با دولرانی دختر امیر گجرات
اشعار زیر را هم بدو نسبت دادهاند:
قصیده شکوائیه
ماتم غم
آینهداری دل